The Infinite Depth of Being: A Mystical Contemplation
The Awakening to What Is
In the stillness before thought,
in the silence that precedes all naming, there dwells a presence so
fundamental, so utterly primary, that the mind recoils from its simplicity.
This presence—this conscious awareness that "I am"—stands as the bedrock
upon which all experience constructs its temporary monuments. Yet how rarely
does the seeker pause to contemplate not what consciousness perceives, but
consciousness itself, the eternal witness that gazes through the windows of
perception without ever being diminished by what it sees.
The mystic stands at the threshold
of a great mystery, one that cannot be approached through the accumulated
wisdom of ages, nor through the intricate architectures of philosophical
systems. For consciousness, in its essence, refuses to be captured by the nets
of language or imprisoned within the frameworks of systematic thought. It is
like water that slips through grasping fingers, like wind that cannot be held
in the hand, like light that illuminates everything yet remains itself unseen.
The truth of existence announces itself not in the thunder of revelation but in
the whisper of immediate presence, in the simple yet profound recognition:
"I am conscious that I am."
This recognition, this bare
acknowledgment of being, stands as the gateway to a deeper understanding. Yet
how many pass through life without ever truly pausing at this gate? The seeker
may traverse libraries, may sit at the feet of teachers, may memorize sutras
and contemplate koans, yet all of this remains peripheral to the central
fact—the undeniable, immediate, irrefutable experience of consciousness itself.
Here, in this present moment, consciousness is. Not was, not will be, but
eternally is. And in this eternal present tense, all questions about the nature
of existence find their origin and, paradoxically, their dissolution.
The Descent Through Layers of
Illusion
The journey inward requires a
radical stripping away, a courageous abandonment of all that has been
accumulated. Like a traveler who must leave behind heavy baggage to climb a
mountain path, the seeker must release the burden of secondary knowledge—the theories,
the interpretations, the meta-narratives that wrap themselves around direct
experience like veils obscuring the face of the beloved. These constructs,
however brilliant, however time-honored, stand between consciousness and its
own recognition of itself. They are fingers pointing at the moon, but the
mystic must learn to look beyond the finger to the luminous orb itself.
The existentialist philosophers of
the previous century, those brave explorers of inner space, charted a course
toward this essential recognition. Beginning with the simple affirmation of
present consciousness—the "here it is" of immediate awareness, the
undeniable fact of being here and now—they undertook a methodical stripping
away of the superficial, the conventional, the inherited. Layer by layer, they
peeled back the accumulated sediment of culture and concept until they arrived
at something more fundamental: pure being itself, or perhaps more accurately,
the mysterious ground where being and non-being dance their eternal dance at
the edge of all conceptualization.
This is the realm the mystics have
always known, though they have called it by ten thousand names. Some speak of
the Ground of Being, others of the Void, still others of the Divine Presence
that pervades all things while remaining eternally transcendent. The
existentialists, approaching from philosophy rather than devotion, found
themselves standing in the same placeless place, gazing into the same
fathomless depth. They discovered what cannot be taught but only experienced:
that beneath all the bustling activity of consciousness, beneath all its
constructions and projections, there lies an infinite stillness, a boundless
presence that simply is.
The Paradox of the Nameless
To speak of this presence requires
language to perform impossible gymnastics, to gesture toward what forever
eludes capture. Some call it Being, yet it equally deserves the name Non-Being,
for it possesses none of the attributes by which we normally distinguish one
thing from another. It has no color, no shape, no location in space or time. It
does not increase or decrease. It cannot be added to or subtracted from. It is
complete unto itself—or more precisely, it is completeness itself, the absolute
fullness that appears as emptiness to eyes trained only to perceive forms and
distinctions.
The mystic who has touched this
reality might speak of it as God, and in truth, what better name for that which
is the source and ground of all existence? Yet even this most sacred of names
falls short, for the Ultimate Reality transcends all names, all concepts, all
attempts to circumscribe it within the boundaries of human understanding. It is
equally the Everything and the Nothing, the Zero and the Infinite, the silence
from which all sound emerges and to which all sound returns.
Here lies the great interpretive
challenge that has confounded seekers across the ages. The difficulty resides
not in the nature of Being itself, which is perfectly what it is, utterly
consistent, forever unchanging. Rather, the difficulty lies in the perceiver,
in the consciousness that has become so entangled with its own productions, so
identified with its constructions, that it can no longer recognize its own
essential nature. Like an eye that can see everything except itself,
consciousness perceives a universe of objects and events while remaining blind
to its own transparent presence.
The spiritual traditions speak of
this condition as a kind of sleep, a forgetting, a veil of ignorance that
obscures the light of truth. Yet even these metaphors, helpful as they may be,
introduce a subtle distortion. For there is, in truth, no actual fall from
grace, no real descent from a higher state into a lower one. Consciousness
remains forever what it is—pure, untouched, pristine. What changes is not
consciousness itself but the focus of its attention, the direction of its gaze,
the particular dream it temporarily inhabits.
The Theater of Imagination
Here the mystic arrives at a
teaching that challenges every assumption, that overturns all conventional
understanding of reality and illusion. For what we call the world, what we
experience as the solid ground of existence, what presents itself with such
compelling immediacy and apparent reality—all of this unfolds within a space
that might best be described as imaginal. Not imaginary in the sense of being
false or nonexistent, but imaginal in the sense of being a construction, a
creation, a manifestation within the infinite field of consciousness.
Consider the vastness of this
vision: All the countless universes, visible and invisible, all the dimensions
of experience from the grossest matter to the subtlest spirit, all the
intricate cycles of birth and death, all the ascending and descending, all the
striving and achieving—this entire cosmic drama plays out within consciousness
like a dream within the mind of the eternal dreamer. Yet the dreamer never
actually goes anywhere, never truly becomes anything other than what it
eternally is. The sense of being caught in cycles of existence, of being bound
to the wheel of becoming, of needing redemption or liberation—all of this
belongs to the dream, not to the dreamer.
This is the great secret that
liberates and terrifies in equal measure. There is no actual bondage and
therefore no actual liberation. There is no real fall and therefore no
necessary redemption. The entire spiritual journey, with all its practices and
disciplines, its stages and attainments, unfolds within the imaginal space.
Even the most exalted mystical experiences, the most profound states of samadhi
or union, occur within this same space of consciousness playing with its own
manifestations.
Does this mean that nothing
matters, that all effort is futile? Far from it. For within the dream, the
dream is utterly real. The suffering experienced is genuine suffering, the joy
is genuine joy. The practices that lead to awakening are necessary within the
context of the dream, just as a character in a story must follow the logic of
that story to reach its conclusion. But from the perspective of consciousness
itself, from the viewpoint of pure being, all of this activity represents a
magnificent play, a divine drama enacted for no purpose other than the sheer
creative joy of manifestation.
The Cessation of Futile Striving
Meditation, in its deepest sense,
points toward the cessation of this elaborate activity. Not because activity
itself is wrong or because the world is evil, but simply because there comes a
moment when consciousness tires of its own games, when the eternal actor wishes
to remove the mask and remember its true face. In this moment, all the seeking
stops. All the complicated practices, the intricate philosophies, the earnest
strivings toward enlightenment—all of it falls away like autumn leaves from a
tree.
What remains? Nothing that can be
grasped, nothing that can be achieved, nothing that can be added to what
already is. The mystic discovers that consciousness was never actually lost,
that being was never truly absent, that the very thing sought has been the
seeker all along. The journey from here to there collapses into the recognition
that there is no "there," that there has only ever been
"here," that the present moment contains all of eternity within its
infinite depth.
This realization brings neither
excitement nor disappointment, neither elation nor despair. It settles over the
soul like gentle snow, quiet and all-encompassing. In this settling, a profound
peace emerges—not the peace that comes from having acquired something, but the
peace of recognizing what has always been. It is the peace of the ocean that
remains untroubled in its depths while storms rage across its surface, the
peace of the sky that contains all weather while remaining itself unchanged,
the peace of consciousness that hosts all experience while maintaining its
essential nature.
The Recognition of the Sacred
Ordinary
The awakened mystic does not flee
from the world but sees it with new eyes. Every blade of grass becomes a
testament to the infinite, every stone a sermon on eternity. The ordinary
reveals itself as the doorway to the extraordinary, the mundane as the mask of
the sacred. For if all of this—the entire manifested universe with its galaxies
and atoms, its joys and sorrows—unfolds within consciousness, then nothing
stands outside the sacred, nothing exists apart from the divine presence.
Yet this presence remains
profoundly humble, utterly without pretense. It does not announce itself with
trumpets or claim special status. It simply is, as immediately available as
breath, as intimately present as the sense of existing. The seeker who has
searched far and wide discovers that what was sought has been closer than
close, more intimate than intimacy itself—the very consciousness with which the
seeking was conducted.
This recognition transforms
everything while changing nothing. The world continues its turning, days follow
nights, seasons cycle through their ancient patterns. But the one who has
awakened to consciousness knows that none of this touches the essential nature
of being. Like a dreamer who becomes lucid within a dream, they move through
the world aware of its dreamlike quality, participating fully in its activities
while no longer being fooled by its apparent solidity.
The Unspeakable Mystery
Language strains and finally
breaks when attempting to convey the deepest truths of this recognition. For we
speak of consciousness, of being, of existence, as though these were things
that could be pointed to, objects that could be examined. Yet consciousness is
not an object among objects. It is the witnessing presence that makes all
objects knowable, the clear light in which all phenomena appear and disappear.
To try to make it an object of knowledge is to fundamentally misunderstand its
nature.
The mystic learns to dwell in this
paradox, to speak about what cannot be spoken, to point toward what cannot be
captured in concepts. They use metaphors knowing that all metaphors fail,
employ language knowing that silence speaks more truly. Yet even silence can
become another concept, another thing to grasp. The genuine silence lies deeper
than any attempted silence, in the wordless recognition that precedes all
words, the knowing that exists before all knowledge.
This is why the mystical
traditions speak of the ineffable, the unknowable, the mystery that deepens
rather than resolves with contemplation. Not because there is some special
secret being withheld, some esoteric knowledge reserved for initiates, but because
the ultimate reality is so simple, so immediate, so utterly obvious that it
escapes all attempts to make it complicated or special. Consciousness is. Being
is. In this present moment, existence unfolds. What could be more obvious? Yet
what could be more mysterious?
The Invitation to Stillness
The path opens before each seeker,
though calling it a path introduces the illusion of distance between here and
there, between now and then. Better to say that the truth reveals itself in the
moment of looking, that consciousness recognizes itself when attention turns
inward, when the endless outward flow of thought and perception pauses and
reverses its current.
This turning requires no special
preparation, no years of study, no particular practice or technique—though all
of these may serve as useful scaffolding for those who need support. What it
requires is a quality of attention that is simultaneously relaxed and alert, a
willingness to let go of the known, a courage to rest in not-knowing. In this
rest, something profound may stir. Not a new experience, not a dramatic
revelation, but a quiet recognition that has been present all along, waiting
with infinite patience to be noticed.
The recognition that all is
consciousness, that being is prior to all becoming, that existence is
fundamentally complete and whole—this does not solve the problems of life or
exempt one from the challenges of embodied existence. The mystic still faces joy
and sorrow, health and illness, gain and loss. But there is a shift in
identification, a loosening of the tight grip of personal history and future
hope. Life continues, but it is known to be occurring within a vaster context,
like waves upon an infinite ocean.
The Return to the Beginning
In the end, or perhaps more
accurately, in the eternal present that has no end, the seeker discovers what
was never lost. The elaborate journey through philosophies and practices,
through questions and answers, through the dark night of seeking and the dawn
of finding, circles back to the simple fact of consciousness with which
everything began. But now this fact is not merely known intellectually—it is
lived, breathed, embodied in every moment.
The infinite depth of being
reveals itself not as something far away or long ago, not as a distant goal or
future attainment, but as the ever-present ground of this moment. Here, now,
always, consciousness is. Being is. And in this recognition, the heart finds
its rest, the mind finds its peace, the soul discovers its home in the vastness
that it has always been and will always be.
This is the mystical truth that
cannot be taught but only pointed toward, cannot be given but only recognized,
cannot be achieved but only realized as having always already been the case.
May all seekers find their way to this recognition, or more precisely, may this
recognition find them, as inevitably it must, for consciousness knows itself
through every apparent seeker, awakens to itself through every apparent
journey.
In the silence beyond all words,
in the stillness beneath all movement, in the presence before all experience,
being simply is—infinite, eternal, and utterly complete. And we are That.
…
Το Άπειρο Βάθος της Ύπαρξης: Μια Μυστική Θέαση
Η Αφύπνιση σε Αυτό που Είναι
Στην ησυχία πριν από τη σκέψη, στη σιωπή που προηγείται κάθε ονομασίας,
κατοικεί μια παρουσία τόσο θεμελιώδης, τόσο απόλυτα πρωταρχική, που ο νους
οπισθοχωρεί μπροστά στην απλότητά της. Αυτή η παρουσία—αυτή η συνειδητή
επίγνωση ότι «Είμαι»—στέκεται ως το θεμέλιο πάνω στο οποίο όλη η εμπειρία
χτίζει τα προσωρινά της μνημεία. Και όμως, πόσο σπάνια σταματά ο αναζητητής να
θεωρήσει όχι αυτό που αντιλαμβάνεται η συνείδηση, αλλά την ίδια τη συνείδηση,
τον αιώνιο μάρτυρα που κοιτάζει μέσα από τα παράθυρα της αντίληψης χωρίς ποτέ
να μειώνεται από αυτό που βλέπει.
Ο μυστικός στέκεται στο κατώφλι ενός μεγάλου μυστηρίου, ενός που δεν μπορεί
να προσεγγιστεί μέσω της συσσωρευμένης σοφίας των αιώνων, ούτε μέσω των
περίπλοκων αρχιτεκτονικών των φιλοσοφικών συστημάτων. Διότι η συνείδηση, στην
ουσία της, αρνείται να συλληφθεί από τα δίχτυα της γλώσσας ή να φυλακιστεί μέσα
στα πλαίσια της συστηματικής σκέψης. Είναι σαν το νερό που γλιστράει μέσα από
τα δάχτυλα που το αρπάζουν, σαν τον άνεμο που δεν μπορεί να κρατηθεί στο χέρι,
σαν το φως που φωτίζει τα πάντα αλλά παραμένει το ίδιο αόρατο. Η αλήθεια της
ύπαρξης αναγγέλλεται όχι με τον κεραυνό της αποκάλυψης αλλά με τον ψίθυρο της
άμεσης παρουσίας, με την απλή αλλά βαθιά αναγνώριση: «Είμαι συνειδητός ότι
είμαι».
Αυτή η αναγνώριση, αυτή η γυμνή παραδοχή της ύπαρξης, στέκεται ως η πύλη
προς μια βαθύτερη κατανόηση. Και όμως, πόσοι περνούν από τη ζωή χωρίς να
σταματήσουν ποτέ πραγματικά σε αυτή την πύλη; Ο αναζητητής μπορεί να διασχίσει
βιβλιοθήκες, μπορεί να καθίσει στα πόδια δασκάλων, μπορεί να απομνημονεύσει σούτρες
και να θεωρήσει κοάν, αλλά όλα αυτά παραμένουν περιφερειακά ως προς το κεντρικό
γεγονός—την αδιαμφισβήτητη, άμεση, αδιαπραγμάτευτη εμπειρία της ίδιας της
συνείδησης. Εδώ, σε αυτή την παρούσα στιγμή, η συνείδηση είναι. Όχι ήταν, όχι
θα είναι, αλλά αιώνια είναι. Και σε αυτόν τον αιώνιο ενεστώτα, όλες οι
ερωτήσεις για τη φύση της ύπαρξης βρίσκουν την προέλευσή τους και, παραδόξως,
τη διάλυσή τους.
Η Κατάδυση Μέσα από Στρώματα Ψευδαισθήσεων
Το ταξίδι προς τα μέσα απαιτεί μια ριζική απογύμνωση, μια θαρραλέα
εγκατάλειψη όλων όσων έχουν συσσωρευτεί. Σαν ταξιδιώτης που πρέπει να αφήσει
πίσω βαριά αποσκευές για να σκαρφαλώσει σε ένα μονοπάτι βουνού, ο αναζητητής
πρέπει να απελευθερώσει το βάρος της δευτερεύουσας γνώσης—των θεωριών, των
ερμηνειών, των μετα-αφηγήσεων που τυλίγονται γύρω από την άμεση εμπειρία σαν
πέπλα που σκεπάζουν το πρόσωπο του αγαπημένου. Αυτές οι κατασκευές, όσο λαμπρές
κι αν είναι, όσο τιμημένες από τον χρόνο, στέκονται ανάμεσα στη συνείδηση και
την ίδια της την αναγνώριση. Είναι δάχτυλα που δείχνουν το φεγγάρι, αλλά ο
μυστικός πρέπει να μάθει να κοιτάζει πέρα από το δάχτυλο προς την φωτεινή
σφαίρα την ίδια.
Οι υπαρξιστές φιλόσοφοι του προηγούμενου αιώνα, αυτοί οι γενναίοι
εξερευνητές του εσωτερικού χώρου, χάραξαν πορεία προς αυτή την ουσιαστική
αναγνώριση. Ξεκινώντας από την απλή επιβεβαίωση της παρούσας συνείδησης—το «εδώ
είναι» της άμεσης επίγνωσης, το αδιαμφισβήτητο γεγονός του να είσαι εδώ και
τώρα—ανέλαβαν μια μεθοδική απογύμνωση του επιφανειακού, του συμβατικού, του
κληρονομημένου. Στρώμα το στρώμα, ξεφλούδισαν το συσσωρευμένο ίζημα του
πολιτισμού και της έννοιας μέχρι να φτάσουν σε κάτι πιο θεμελιώδες: την καθαρή
ύπαρξη την ίδια, ή μάλλον πιο ακριβώς, το μυστηριώδες έδαφος όπου η ύπαρξη και
η μη-ύπαρξη χορεύουν τον αιώνιο χορό τους στην άκρη κάθε εννοιοποίησης.
Αυτή είναι η σφαίρα που οι μυστικοί γνώριζαν πάντα, αν και την ονόμαζαν με
δέκα χιλιάδες ονόματα. Κάποιοι μιλούν για το Έδαφος της Ύπαρξης, άλλοι για το
Κενό, άλλοι για τη Θεϊκή Παρουσία που διαπερνά τα πάντα ενώ παραμένει αιώνια
υπερβατική. Οι υπαρξιστές, προσεγγίζοντας από τη φιλοσοφία αντί από την
αφοσίωση, βρέθηκαν να στέκονται στον ίδιο άτοπο τόπο, κοιτάζοντας στο ίδιο
αβυσσαλέο βάθος. Ανακάλυψαν αυτό που δεν μπορεί να διδαχθεί αλλά μόνο να
βιωθεί: ότι κάτω από όλη την πολυσύχναστη δραστηριότητα της συνείδησης, κάτω
από όλες τις κατασκευές και τις προβολές της, βρίσκεται μια άπειρη ησυχία, μια
απεριόριστη παρουσία που απλώς είναι.
Το Παράδοξο του Ανώνυμου
Το να μιλάς για αυτή την παρουσία απαιτεί από τη γλώσσα να εκτελέσει
αδύνατες γυμναστικές, να υποδείξει αυτό που για πάντα διαφεύγει της σύλληψης.
Κάποιοι το ονομάζουν Ύπαρξη, αλλά εξίσου αξίζει το όνομα Μη-Ύπαρξη, διότι δεν
έχει κανένα από τα χαρακτηριστικά με τα οποία συνήθως διακρίνουμε το ένα πράγμα
από το άλλο. Δεν έχει χρώμα, σχήμα, θέση στο χώρο ή στο χρόνο. Δεν αυξάνεται
ούτε μειώνεται. Δεν μπορεί να προστεθεί ούτε να αφαιρεθεί. Είναι πλήρες από
μόνο του—ή μάλλον πιο ακριβώς, είναι η ίδια η πληρότητα, το απόλυτο πλήρωμα που
εμφανίζεται ως κενότητα σε μάτια εκπαιδευμένα μόνο να αντιλαμβάνονται μορφές
και διακρίσεις.
Ο μυστικός που έχει αγγίξει αυτή την πραγματικότητα μπορεί να μιλήσει γι'
αυτήν ως Θεό, και στην αλήθεια, τι καλύτερο όνομα για αυτό που είναι η πηγή και
το έδαφος όλης της ύπαρξης; Και όμως ακόμα και αυτό το πιο ιερό όνομα πέφτει
σύντομα, διότι η Τελική Πραγματικότητα υπερβαίνει όλα τα ονόματα, όλες τις
έννοιες, όλες τις προσπάθειες να περιοριστεί μέσα στα όρια της ανθρώπινης
κατανόησης. Είναι εξίσου τα Πάντα και το Τίποτα, το Μηδέν και το Άπειρο, η
σιωπή από την οποία αναδύονται όλοι οι ήχοι και στην οποία όλοι οι ήχοι
επιστρέφουν.
Εδώ βρίσκεται η μεγάλη ερμηνευτική πρόκληση που έχει μπερδέψει αναζητητές
σε όλες τις εποχές. Η δυσκολία δεν βρίσκεται στη φύση της Ύπαρξης της ίδιας,
που είναι τέλεια αυτό που είναι, απόλυτα συνεπής, αιώνια αμετάβλητη. Μάλλον, η
δυσκολία βρίσκεται στον αντιληπτή, στη συνείδηση που έχει μπλεχτεί τόσο πολύ με
τις δικές της παραγωγές, τόσο ταυτισμένη με τις κατασκευές της, που δεν μπορεί
πλέον να αναγνωρίσει την ουσιαστική της φύση. Σαν μάτι που μπορεί να δει τα
πάντα εκτός από τον εαυτό του, η συνείδηση αντιλαμβάνεται ένα σύμπαν
αντικειμένων και γεγονότων ενώ παραμένει τυφλή στην ίδια της την διαφανή
παρουσία.
Οι πνευματικές παραδόσεις μιλούν για αυτή την κατάσταση ως έναν είδος
ύπνου, μιας λήθης, ενός πέπλου άγνοιας που σκεπάζει το φως της αλήθειας. Και
όμως ακόμα και αυτές οι μεταφορές, όσο χρήσιμες κι αν είναι, εισάγουν μια λεπτή
παραμόρφωση. Διότι στην αλήθεια, δεν υπάρχει πραγματική πτώση από τη χάρη,
καμία πραγματική κατάβαση από υψηλότερη κατάσταση σε χαμηλότερη. Η συνείδηση
παραμένει για πάντα αυτό που είναι—καθαρή, ανέγγιχτη, άσπιλη. Αυτό που αλλάζει
δεν είναι η ίδια η συνείδηση αλλά η εστίαση της προσοχής της, η κατεύθυνση του
βλέμματός της, το συγκεκριμένο όνειρο που κατοικεί προσωρινά.
Το Θέατρο της Φαντασίας
Εδώ ο μυστικός φτάνει σε μια διδασκαλία που προκαλεί κάθε υπόθεση, που
ανατρέπει κάθε συμβατική κατανόηση της πραγματικότητας και της ψευδαίσθησης.
Διότι αυτό που αποκαλούμε κόσμο, αυτό που βιώνουμε ως το στερεό έδαφος της
ύπαρξης, αυτό που παρουσιάζεται με τόση πειστική αμεσότητα και φαινομενική
πραγματικότητα—όλο αυτό εκτυλίσσεται μέσα σε έναν χώρο που μπορεί καλύτερα να
περιγραφεί ως φαντασιακός. Όχι φανταστικός με την έννοια του ψεύτικου ή
ανύπαρκτου, αλλά φαντασιακός με την έννοια του κατασκευασμένου, μιας
δημιουργίας, μιας εκδήλωσης μέσα στο άπειρο πεδίο της συνείδησης.
Θεωρήστε το μεγαλείο αυτής της όρασης: Όλα τα αμέτρητα σύμπαντα, ορατά και
αόρατα, όλες οι διαστάσεις της εμπειρίας από την πιο χονδροειδή ύλη μέχρι το
πιο λεπτό πνεύμα, όλοι οι περίπλοκοι κύκλοι γέννησης και θανάτου, όλη η άνοδος
και η κάθοδος, όλη η προσπάθεια και η επίτευξη—αυτό το όλο κοσμικό δράμα
παίζεται μέσα στη συνείδηση σαν όνειρο μέσα στο νου του αιώνιου ονειρευτή. Και
όμως ο ονειρευτής ποτέ δεν πηγαίνει πραγματικά πουθενά, ποτέ δεν γίνεται
πραγματικά κάτι άλλο από αυτό που αιώνια είναι. Η αίσθηση του να είσαι
παγιδευμένος σε κύκλους ύπαρξης, του να είσαι δεμένος στον τροχό του γίγνεσθαι,
του να χρειάζεσαι λύτρωση ή απελευθέρωση—όλα αυτά ανήκουν στο όνειρο, όχι στον
ονειρευτή.
Αυτό είναι το μεγάλο μυστικό που απελευθερώνει και τρομοκρατεί σε ίσο
βαθμό. Δεν υπάρχει πραγματική δουλεία και επομένως καμία πραγματική
απελευθέρωση. Δεν υπάρχει πραγματική πτώση και επομένως καμία απαραίτητη
λύτρωση. Το όλο πνευματικό ταξίδι, με όλες τις πρακτικές και τις πειθαρχίες
του, τα στάδια και τις επιτεύξεις του, εκτυλίσσεται μέσα στον φαντασιακό χώρο.
Ακόμα και οι πιο υψηλές μυστικές εμπειρίες, οι πιο βαθιές καταστάσεις σαμάντι ή
ένωσης, συμβαίνουν μέσα στον ίδιο χώρο της συνείδησης που παίζει με τις δικές
της εκδηλώσεις.
Σημαίνει αυτό ότι τίποτα δεν έχει σημασία, ότι κάθε προσπάθεια είναι
μάταιη; Κάθε άλλο. Διότι μέσα στο όνειρο, το όνειρο είναι απόλυτα πραγματικό. Ο
πόνος που βιώνεται είναι γνήσιος πόνος, η χαρά είναι γνήσια χαρά. Οι πρακτικές
που οδηγούν στην αφύπνιση είναι απαραίτητες μέσα στο πλαίσιο του ονείρου, όπως
ακριβώς ένας χαρακτήρας σε μια ιστορία πρέπει να ακολουθήσει τη λογική εκείνης
της ιστορίας για να φτάσει στο τέλος της. Αλλά από την προοπτική της ίδιας της
συνείδησης, από την άποψη της καθαρής ύπαρξης, όλη αυτή η δραστηριότητα
αντιπροσωπεύει ένα μεγαλειώδες παιχνίδι, ένα θεϊκό δράμα που παίζεται χωρίς
κανέναν σκοπό πέρα από την καθαρή δημιουργική χαρά της εκδήλωσης.
Η Παύση της Μάταιης Προσπάθειας
Ο διαλογισμός, στην βαθύτερη έννοιά του, δείχνει προς την παύση αυτής της
περίτεχνης δραστηριότητας. Όχι επειδή η δραστηριότητα η ίδια είναι λάθος ή
επειδή ο κόσμος είναι κακός, αλλά απλώς επειδή έρχεται μια στιγμή που η
συνείδηση κουράζεται από τα δικά της παιχνίδια, όταν ο αιώνιος ηθοποιός
επιθυμεί να αφαιρέσει τη μάσκα και να θυμηθεί το αληθινό του πρόσωπο. Σε αυτή
τη στιγμή, όλη η αναζήτηση σταματά. Όλες οι περίπλοκες πρακτικές, οι περίτεχνες
φιλοσοφίες, οι ειλικρινείς προσπάθειες προς τον διαφωτισμό—όλα πέφτουν μακριά
σαν φθινοπωρινά φύλλα από ένα δέντρο.
Τι μένει; Τίποτα που μπορεί να αρπαχθεί, τίποτα που μπορεί να επιτευχθεί,
τίποτα που μπορεί να προστεθεί σε αυτό που ήδη είναι. Ο μυστικός ανακαλύπτει
ότι η συνείδηση ποτέ δεν χάθηκε πραγματικά, ότι η ύπαρξη ποτέ δεν ήταν
πραγματικά απούσα, ότι το ίδιο το πράγμα που αναζητούνταν ήταν ο αναζητητής από
πάντα. Το ταξίδι από εδώ προς εκεί καταρρέει στην αναγνώριση ότι δεν υπάρχει
«εκεί», ότι υπήρχε μόνο πάντα «εδώ», ότι η παρούσα στιγμή περιέχει όλη την
αιωνιότητα μέσα στο άπειρο βάθος της.
Αυτή η συνειδητοποίηση δεν φέρνει ούτε ενθουσιασμό ούτε απογοήτευση, ούτε
αγαλλίαση ούτε απόγνωση. Εγκαθίσταται πάνω στην ψυχή σαν απαλό χιόνι, ήσυχο και
όλα-περιλαμβάνον. Σε αυτή την εγκατάσταση, αναδύεται μια βαθιά ειρήνη—όχι η
ειρήνη που έρχεται από την απόκτηση κάτι, αλλά η ειρήνη της αναγνώρισης αυτού
που πάντα υπήρχε. Είναι η ειρήνη του ωκεανού που παραμένει ατάραχος στα βάθη
του ενώ καταιγίδες μαίνονται στην επιφάνειά του, η ειρήνη του ουρανού που
περιέχει όλους τους καιρούς ενώ παραμένει ο ίδιος αμετάβλητος, η ειρήνη της
συνείδησης που φιλοξενεί όλη την εμπειρία ενώ διατηρεί την ουσιαστική της φύση.
Η Αναγνώριση του Ιερού Καθημερινού
Ο αφυπνισμένος μυστικός δεν φεύγει από τον κόσμο αλλά τον βλέπει με νέα
μάτια. Κάθε λεπίδα χόρτου γίνεται μαρτυρία του απείρου, κάθε πέτρα κήρυγμα για
την αιωνιότητα. Το συνηθισμένο αποκαλύπτεται ως η πόρτα προς το εξαιρετικό, το
καθημερινό ως η μάσκα του ιερού. Διότι αν όλα αυτά—το όλο εκδηλωμένο σύμπαν με
τους γαλαξίες και τα άτομά του, τις χαρές και τις λύπες του—εκτυλίσσεται μέσα
στη συνείδηση, τότε τίποτα δεν στέκεται έξω από το ιερό, τίποτα δεν υπάρχει
ξεχωριστά από τη θεϊκή παρουσία.
Και όμως αυτή η παρουσία παραμένει βαθιά ταπεινή, απόλυτα χωρίς φιλοδοξία.
Δεν αναγγέλλεται με τρομπέτες ούτε διεκδικεί ειδική θέση. Απλώς είναι, τόσο
άμεσα διαθέσιμη όσο η αναπνοή, τόσο οικεία παρούσα όσο η αίσθηση της ύπαρξης. Ο
αναζητητής που έχει ψάξει μακριά και πλατιά ανακαλύπτει ότι αυτό που
αναζητούνταν ήταν πιο κοντά από το κοντά, πιο οικείο από την οικειότητα την
ίδια—η ίδια η συνείδηση με την οποία διεξαγόταν η αναζήτηση.
Αυτή η αναγνώριση μεταμορφώνει τα πάντα ενώ δεν αλλάζει τίποτα. Ο κόσμος
συνεχίζει να γυρίζει, οι μέρες ακολουθούν τις νύχτες, οι εποχές κυκλώνουν μέσα
στα αρχαία τους μοτίβα. Αλλά αυτός που έχει αφυπνιστεί στη συνείδηση ξέρει ότι
τίποτα από αυτά δεν αγγίζει την ουσιαστική φύση της ύπαρξης. Σαν ονειρευτής που
γίνεται διαυγής μέσα σε ένα όνειρο, κινούνται μέσα στον κόσμο γνωρίζοντας την
ονειρική του ποιότητα, συμμετέχοντας πλήρως στις δραστηριότητές του ενώ δεν
ξεγελιούνται πλέον από την φαινομενική του στερεότητα.
Το Απύθμενο Μυστήριο
Η γλώσσα τεντώνεται και τελικά σπάει όταν προσπαθεί να μεταδώσει τις
βαθύτερες αλήθειες αυτής της αναγνώρισης. Διότι μιλάμε για συνείδηση, για
ύπαρξη, για παρουσία, σαν να ήταν πράγματα που μπορούν να υποδειχθούν,
αντικείμενα που μπορούν να εξετασθούν. Και όμως η συνείδηση δεν είναι
αντικείμενο ανάμεσα σε αντικείμενα. Είναι η μαρτυρική παρουσία που κάνει όλα τα
αντικείμενα αναγνωρίσιμα, το καθαρό φως στο οποίο όλα τα φαινόμενα εμφανίζονται
και εξαφανίζονται. Το να προσπαθείς να την κάνεις αντικείμενο γνώσης είναι να
παρεξηγείς θεμελιωδώς τη φύση της.
Ο μυστικός μαθαίνει να κατοικεί σε αυτό το παράδοξο, να μιλάει για αυτό που
δεν μπορεί να ειπωθεί, να υποδεικνύει αυτό που δεν μπορεί να συλληφθεί σε
έννοιες. Χρησιμοποιεί μεταφορές γνωρίζοντας ότι όλες οι μεταφορές αποτυγχάνουν,
χρησιμοποιεί γλώσσα γνωρίζοντας ότι η σιωπή μιλάει πιο αληθινά. Και όμως ακόμα
και η σιωπή μπορεί να γίνει άλλη μια έννοια, άλλο ένα πράγμα να αρπαχθεί. Η
γνήσια σιωπή βρίσκεται βαθύτερα από κάθε απόπειρα σιωπής, στην άλεκτη
αναγνώριση που προηγείται όλων των λέξεων, στη γνώση που υπάρχει πριν από κάθε
γνώση.
Γι' αυτό οι μυστικές παραδόσεις μιλούν για το ανέκφραστο, το ακατάληπτο, το
μυστήριο που βαθαίνει αντί να επιλύεται με τη θεώρηση. Όχι επειδή υπάρχει
κάποιο ειδικό μυστικό που κρατείται κρυφό, κάποια εσωτερική γνώση κρατημένη για
μυημένους, αλλά επειδή η τελική πραγματικότητα είναι τόσο απλή, τόσο άμεση,
τόσο απόλυτα προφανής που διαφεύγει όλες τις προσπάθειες να γίνει περίπλοκη ή
ειδική. Η συνείδηση είναι. Η ύπαρξη είναι. Σε αυτή την παρούσα στιγμή, η ύπαρξη
εκτυλίσσεται. Τι μπορεί να είναι πιο προφανές; Και όμως τι μπορεί να είναι πιο
μυστηριώδες;
Η Πρόσκληση στην Ησυχία
Ο δρόμος ανοίγει μπροστά σε κάθε αναζητητή, αν και το να τον αποκαλούμε
δρόμο εισάγει την ψευδαίσθηση απόστασης ανάμεσα στο εδώ και το εκεί, ανάμεσα
στο τώρα και το τότε. Καλύτερα να πούμε ότι η αλήθεια αποκαλύπτεται τη στιγμή
της ματιάς, ότι η συνείδηση αναγνωρίζει τον εαυτό της όταν η προσοχή στρέφεται
προς τα μέσα, όταν η ατέλειωτη εξωτερική ροή σκέψης και αντίληψης παύει και
αντιστρέφει το ρεύμα της.
Αυτή η στροφή δεν απαιτεί καμία ειδική προετοιμασία, ούτε χρόνια μελέτης,
καμία συγκεκριμένη πρακτική ή τεχνική—αν και όλα αυτά μπορεί να χρησιμεύσουν ως
χρήσιμη σκαλωσιά για όσους χρειάζονται υποστήριξη. Αυτό που απαιτεί είναι μια
ποιότητα προσοχής που είναι ταυτόχρονα χαλαρή και άγρυπνη, μια προθυμία να
αφήσει το γνωστό, ένα θάρρος να ξεκουραστεί στο μη-γνωρίζοντας. Σε αυτή την
ξεκούραση, κάτι βαθύ μπορεί να αναδευτεί. Όχι μια νέα εμπειρία, όχι μια
δραματική αποκάλυψη, αλλά μια ήσυχη αναγνώριση που ήταν παρούσα από πάντα,
περιμένοντας με άπειρη υπομονή να παρατηρηθεί.
Η αναγνώριση ότι όλα είναι συνείδηση, ότι η ύπαρξη είναι προηγούμενη από
κάθε γίγνεσθαι, ότι η ύπαρξη είναι θεμελιωδώς πλήρης και ολόκληρη—αυτό δεν
λύνει τα προβλήματα της ζωής ούτε εξαιρεί κάποιον από τις προκλήσεις της
ενσαρκωμένης ύπαρξης. Ο μυστικός ακόμα αντιμετωπίζει χαρά και λύπη, υγεία και
ασθένεια, κέρδος και απώλεια. Αλλά υπάρχει μια μετατόπιση στην ταύτιση, μια
χαλάρωση της σφιχτής λαβής της προσωπικής ιστορίας και της μελλοντικής ελπίδας.
Η ζωή συνεχίζεται, αλλά είναι γνωστό ότι συμβαίνει μέσα σε ένα ευρύτερο
πλαίσιο, σαν κύματα σε έναν άπειρο ωκεανό.
Η Επιστροφή στην Αρχή
Στο τέλος, ή μάλλον πιο ακριβώς, στον αιώνιο ενεστώτα που δεν έχει τέλος, ο
αναζητητής ανακαλύπτει αυτό που ποτέ δεν χάθηκε. Το περίτεχνο ταξίδι μέσα από
φιλοσοφίες και πρακτικές, μέσα από ερωτήσεις και απαντήσεις, μέσα από τη
σκοτεινή νύχτα της αναζήτησης και την αυγή του ευρήματος, κυκλώνει πίσω στο
απλό γεγονός της συνείδησης με το οποίο όλα ξεκίνησαν. Αλλά τώρα αυτό το
γεγονός δεν είναι απλώς γνωστό διανοητικά—είναι βιωμένο, αναπνεόμενο,
ενσαρκωμένο σε κάθε στιγμή.
Το άπειρο βάθος της ύπαρξης αποκαλύπτεται όχι ως κάτι μακριά ή παλιά, όχι
ως μακρινός στόχος ή μελλοντική επίτευξη, αλλά ως το αιώνια παρόν έδαφος αυτής
της στιγμής. Εδώ, τώρα, πάντα, η συνείδηση είναι. Η ύπαρξη είναι. Και σε αυτή
την αναγνώριση, η καρδιά βρίσκει την ξεκούρασή της, ο νους βρίσκει την ειρήνη
του, η ψυχή ανακαλύπτει το σπίτι της στο απέραντο που πάντα ήταν και πάντα θα
είναι.
Αυτή είναι η μυστική αλήθεια που δεν μπορεί να διδαχθεί αλλά μόνο να
υποδειχθεί, δεν μπορεί να δοθεί αλλά μόνο να αναγνωριστεί, δεν μπορεί να
επιτευχθεί αλλά μόνο να συνειδητοποιηθεί ως έχουσα πάντα ήδη υπάρξει. Είθε όλοι
οι αναζητητές να βρουν τον δρόμο προς αυτή την αναγνώριση, ή μάλλον πιο
ακριβώς, είθε αυτή η αναγνώριση να τους βρει, όπως αναπόφευκτα πρέπει, διότι η
συνείδηση γνωρίζει τον εαυτό της μέσα από κάθε φαινομενικό αναζητητή,
αφυπνίζεται στον εαυτό της μέσα από κάθε φαινομενικό ταξίδι.
Στη σιωπή πέρα από όλες τις λέξεις, στην ησυχία κάτω από όλη την κίνηση,
στην παρουσία πριν από όλη την εμπειρία, η ύπαρξη απλώς είναι—άπειρη, αιώνια,
και απόλυτα πλήρης. Και εμείς είμαστε Αυτό.
