(HELLENIC PHILOSOPHY)
(The "Recomposition of the Mysteries" is based on Orphic Theology, the information we have about the Mysteries, as well as the testimonies of Plato and the other great philosophers of antiquity).
Introduction
The Hellenic Mysteries (the Eleusinian Mysteries) have as their Theoretical Basis the Orphic Theology that inspired the entire ancient world... and their purpose was to lead the mystic to the Autopsy of the True Being, the Godhead. There were Four (Obvious) Degrees of Initiation (and a Fifth Degree, of which not much is said)... but most did not even reach the second Degree... Thus, those who could really speak of the Mysteries were the "Real Initiates", like Plato, and not those who had a superficial, external relationship with the Mysteries... Much more the later Christian fathers would not have been able to speak, not only because they are some centuries away from his heyday of Hellenic culture, but above all because the lack of information and unlearned empathy led (even enlightened minds) to a distorted image of the Mysteries, which is unworthy of reference both from a philosophical and historical point of view... The unlearned Christians considered all Hellenes fools and pretended the Mysteries were something like a theatrical performance... But for them to talk about something they did not know and indeed to express an opinion, inspired only by hatred, shows not only a lack of logic but also profound stupidity and pettiness...
The Five Stages of Initiation of the Mysteries are:
A) The Minor Mysteries of Persephone: Psychosomatic Purification (purifications that include not only physical purifications, abstinence from certain foods, actions, but also rejection of desires and appetites, but also material thoughts oriented towards the material world).
B) The Great Mysteries of the Daughter: Psychodynamic Initiation, Liberation from the impulses of the soul, apathy, liberation from the cycle of reincarnation.
C) The Great Supervisory Mysteries of the Titans: Transcendence of mental processes and multiplicity.
D) The Great Mysteries of Zagrea: Ecstasy, Autopsy, Union with Divinity – Being, (Absorption into the Unity of Being)
E) The Unspeakable Mysteries of Zeus: the Fifth Initiatic Stage that Leads to Absorption into Divinity (mentioned only tentatively by Plato...)...
The entire Hellenic philosophy (which was not only a theoretical conception of Reality but also a bio-theory, a practice of life) is but "commentaries" of the Mystical Practice and Life...
Plato was perhaps the greatest mystic in antiquity. He referred respectfully to the Mysteries, and said "what" he was permitted to "say," in a veiled manner. In "Phaedon" he completely identifies the initiatory purpose of the Mysteries with the work of "true philosophy", which is the liberation (lysis) of the soul from the body...
In fact, the Mysteries, as shaped by Orphic Theology, and as Plato knew them, were the Inexhaustible Reservoir of all Hellenic philosophy and thought. Plato and the other great Hellenic philosophers, just learned something from the "Sacred Secret". Plato did nothing more than convey and popularize on a philosophical, psychological and anthropological level, the "Mystical Theory and Practice"... According to Orphic Theology, He identified the Infinite Divine with the Agathon (Good), and the Cosmic Divine Logos which He pervades everything (Dionysos Zagreus) with "Being". From the Body of the Logos that "dismembers" (in the language of the myth), "multiplies", the worlds arise, the mental world, the world of the lower soul, and the world of matter is animated... The Platonic Theory of Being has clearly "Orphic origin"... Being is Defined (by Plato) in Its Five Manifestations:
Jupiter – Agathon (Good),
Zagreus (Logos) – “It Is”,
Nous (Mind),
Psyche (Soul),
Matter - Body.
Also, Plato defined the Liberation of the Being from the body and the world and his "ascension" to Deity (Agathon) in four stages:
Liberation from the lower material soul (desire – psychosomatic functions), renunciation of the world.
Liberation from the astral soul (temporal – psychodynamic impulses), apathy.
Liberation from the mental soul or mind (reason - mental processes), contemplation from multiplicity and elevation to Oneness.
Theory of Being, absorption in the Unity of Being, likeness to god.
In fact, it corresponds to the Four Levels of Ontological Ascent the Four Great Virtues: Prudence, Wisdom, Courage, Justice.
A Fifth Stage of the Ontological Ascent, Absorption in the Agathon (Good), barely mentioned by Plato, in his Texts, in his Seventh Letter, with caveat...
All the great philosophers of antiquity followed in Plato's footsteps, including the Stoics, Epicurus, and Plotinus... Even Plato, through the Christian fathers, completely "passed" into Christian theology... After all, Jesus did not teach anything different from Orpheus (the "theologian”, according to Plato), and Plato...
The Orphic Theology
Orphic Theology, assimilates all the Hellenic (Hesiodian) theogony, analyzing and clarifying difficult metaphysical terms, such as Chaos, Phanis (Eros), and the dialectical relations of spiritual, "material" element... However, from the 7th BC. century (and proven from the 6th century BC) onwards, the Conception of One and Only Spiritual Principle represented by Zeus has been established... Zeus Is the Pervading Principle, in all Depth and all Breadth of Existence... Zeus is the beginning, the middle and the end of everything, of being, of man. Plato himself refers (in the "Laws" and elsewhere) to the "old saying" according to which "the very God has the beginning and the end and the midst of all beings"... And in the treatise "attributed" to Aristotle "On the World " it says: "Zeus was the first born, Zeus was the last thunderbolt. Zeus head, Zeus inside. Everything is made possible by Zeus. Zeus is the Base of the earth, and of the starry sky”... Orphic Theology permeates the Hellenic Spirit for, at least, 12 centuries (until the political dominance of external church Christianity)... and is "saved" in the world philosophical thought...
From Zeus, the Ineffable and Unknown Principle, the Supreme God of all, Is Born in the Gulfs of Occult Nature (of Creation and Evolution), Expressed by the Pre-Cosmic Demeter (Deo), or Daughter, the Zagreus, Who Is the Cosmic Essence in Its Absolute Oneness (Being), and from Whom everything in creation will come. Zagreus Is the "Being" of the philosophers (Plato), the Logos of the Stoics, Found at the Basis of everything... But within the Essence of Being (Being) Dissipative tendencies are already manifested that will "lead" to multiplicity, to the Divine Level at the beginning, then the lower worlds. According to the "myth" (i.e. the "allegorical speech", in the semantic substratum of which a different meaning is indicated than the words, which only the mystics can decode, since a special reading "below the words" is needed for the understanding of real meaning, a "key" of decoding...), when Zagreus plays with the "toys" brought to him by the Titans, and faces his "image" in the "mirror" the first disintegration begins. In a ritual "dissolution" the Titans will tear the God's Body into pieces and after ritually "boiling" it, they will swallow it, assimilating the "Divine Element" into separate entities... But the Dissolution of the Divine Being, at least on a Divine Level, is not possible and final. The Heart of the Being Remains Alive and the Being is Reborn into Its Full Oneness. Zagreus will be Reborn as Dionysus, Son of Zeus, (from Semele, another name for "earth"). This means that Being Remains Being, even when it Disintegrates. It retains Its Oneness as the Real Essence even when It separates. The Split can never be completely real. On the other hand, precisely because the Disintegration of the Being is not possible in His Essence, that is why the Titans cannot "survive", at least on the Divine Level, and they "explode" and become ashes... In fact the Disintegration of Being, God's "disposal", is nothing but Natural Evolution, and the Titans do nothing but further the Evolution of Creation. Their Ritual Act is not bad and sinful except from the point of view of the Descent of the Being from Unity to multiplicity, the Descent into lower ontological fields, worlds... From the ashes of the "detonated" Titans will be born all beings and people. The beings who will be born in this way have within them God, the Unifying Logos (of the philosophers), the Real Divine Essence of Being, the Unity of Being, (the Dionysian Element), and the "titanic nature", (the drive towards multiplicity and individualization, individuality)... These beings will be born in various degrees in the heavenly mental place, as mental souls (minds, according to the philosophers) but because of their "titanic nature", they will not be able to survive there and they will fall into the world of Nature "represented" by Demeter. Demeter (Δη-Μήτηρ, earth-mother) is the Supernature, the Universal Soul, she is the True Earth where beings like souls (astral souls) dwell. And it is Demeter (with the souls) who will "animate" the "underworld" of matter. The world of matter is the World of Pluto, of Hades, the world of the "dead"... The World of Pluto is the "underworld" for those who are on the True Earth of Demeter (Soul), in "caves" and cavities of the True Earth, in the world of the "dead"... We see here that there is a complete reversal of the image of life that the common man had. The World of Souls where dwell those who have not been born or who have died, is the True World, and this here world of matter is really the "world of the dead"...
The Soul (in the Place of Demeter, the Universal Soul, the True Earth) who is "represented" in the "myth" (in the "allegorical discourse") by the Daughter (not the Pre-World Daughter, the Mother of Zagreus, but the Daughter of Eleusinian Mythology preserved in Homer, in his hymn to Demeter) due to her titanic nature she is literally "seized" by Pluto of matter, and inhabits the world of the "dead" in a "body" ("body is the sign of the soul"). Due to the connection of the Soul with the body, the psychosomatic functions are born (Persephone, the material soul, the material soul of the philosophers). These psychosomatic functions are the bonds of the Soul, which bind it to the body, which is considered as the tomb of the Soul... But the Soul cannot remain forever in the World of Pluto... When the time comes Persephone leaves the dark world to emerge as a Daughter in the True World, in the True Land of Demeter, in the Light World, while the ties with the body (the material soul) are destroyed... (all the dead are called "of Demeter")...
But since the Soul had not taken care while in the Kingdom of Pluto to be initiated into the Mysteries (or to practice "true philosophy" according to Plato), to understand its true being and to free itself from the bonds of the body, after reasonable time will be "re-absorbed" from the world of matter and will be re-integrated into another body (reincarnation, transmigration)... Plato writes in "Phaedon" that the living come from the dead and the dead from the living.. .
Thus, the "myth" of the Daughter-Persephone (Soul and body soul, respectively) is interpreted as the cycle of Life and death (in the Real World, and in the world of matter, respectively), the cycle of metempsychosis (transmigration of the soul), which follows each Soul. The Immortal Daughter of Demeter becomes Pluto's mortal wife, Persephone, and "re-ascends" to the Real World as a Daughter... and so on...
The association of the "myth" with the cycle of life on earth (vegetation, wheat, etc.) although not inappropriate, nevertheless constitutes a very superficial explanation of the Mysteries... Simply the Eleusinian Mysteries to talk about True Life and Circle of Life they used the parable of the vegetation, and especially the wheat... something that Jesus also did when he spoke in parables... But the "myth" says much more, at least for those who know the allegorical language of myths...
It is obvious that Orphic Theology as it was formed in the 7th and 6th BC. and were taught in the Eleusinian Mysteries is a "synthesis of different traditions" (of the Worship of Zagreus-Dionysus, which is an evolution of the ecstatic Dionysian Worship, and which came from the Orphic Reformation, and of Eleusinian Mythology...), in a fairly composed whole and a "Uniform View of Reality"...
The Purpose of the Mysteries
The real purpose of the Mysteries was not only to introduce man to the knowledge of real being, to the true meaning of post-material life and "death in matter", but above all to free him from the bonds of the body, from the cycle of reincarnations, so as to rise again to the "heavenly" worlds from which he "fell"...
The Mysteries were celebrated twice a year, at the vernal (the Lesser Mysteries) and the autumnal (the Greater Mysteries) equinoxes, which symbolized the "descent of the Soul into the world of matter" into the Kingdom of Pluto, and the "ascent of the Soul into the Cosmos of Supernature" of the True Earth (in the Realm of Demeter, the Universal Soul), respectively...
The Little Mysteries (of Persephone), in Agrais – Purification and Rebirth
The Minor Mysteries (of Persephone) in Agrais took place in the month of Anthesterion (February-March), when the spring equinox was approaching. The area of Agrais extended from the First Cemetery to the Panathenaic Stadium, it included the Hill of Agra and the entire area above Ilissos, up to the Hill of Ardettos. There, in a verdant area and not far from the spring of Kalirroi, there was the Temple of Demeter and Persephone, where the Lesser Mysteries ("the In Agrais") were celebrated. This Temple (and the Mysteries) were related to the outer earthly world while the Temple in Eleusis was related to the Inner Life of the Soul and the afterlife mysteries.
Candidate mystics were taught by the Hierophant, the High Priest of Eleusis, and the initiates. In this Initiation everyone, every person, was accepted (provided that he was a pure person and had not committed murder or some other great evil)... Purgatory ceremonies were held which included a ritual bath in the Ilissos which flowed nearby...
But in reality, beyond the Teaching and what was done externally, the Real Mysteries were experienced inside the Soul of everyone who accepted the Initiation.
The Mysteries had as their object the Liberation of the Soul from the psychosomatic functions that bound it to the body. The mystic had to acquire Wisdom and regulate the psychosomatic functions. The clean physical life, the abstinence from dirty food, but also the ritual purifications, were only an external stage in the evolution. The mystic still had to be cleansed of appetites, desires, passions, which bound him to material things. On a still higher level they had to cast off all thoughts directed towards the material world, and lift their minds to the True Life, which is beyond the material world...
This psychosomatic purification was the necessary condition for someone to pass from the outer life on earth to the inner life of the Soul. This is the real meaning of "Rebirth". Although those who were initiated into the Lesser Mysteries carried the title of "initiate", in reality only those who completed the psychosomatic purification, those who were truly "Reborn", were able to become true initiates in the Great Mysteries held at the autumnal equinox, in Eleusis.. .
The Great Mysteries at Eleusis, in general
The Great Mysteries at Eleusis took place in the Temple of Demeter at Eleusis, in the month of Boedromion (September-October), when the autumnal equinox approached, and lasted nine days.
There were Four Degrees of Initiation. Of these Four Stages, Two Stages, Initiation and Supervision were widely known to a fair number of mystics, while the Last Stages, Autopsy and Ecstasy, were little known and initiated into them by very few people (among them Plato ). The fact that these Degrees of Initiation existed is proved by the testimony of Plato (in his writings) and other philosophers, by their sayings and their references to them.
The Five Degrees of Initiation (along with the first degree of initiation of the Lesser Mysteries which preceded it) were:
a) The Little Mysteries (of Persephone) – Purification and Rebirth.
b) The Great Mysteries (of the Daughter) – Initiation and Dissolution or Liberation from the "cycle of reincarnation".
c) The Great Supervisory Mysteries (of the "titans") – Supervision and Unification of being.
d) The Great Mysteries of Holy Communion (of Zagreus) – Autopsy and Union with God.
e) The Ineffable Mysteries (of Zeus) – Ecstasy and Absorption in God.
In the Great Mysteries, in addition to the Initiation which was Secret (and "unspoken" in the High Degrees), there were also public celebrations and rituals in which the whole people participated. The public events are well-known and of no particular interest. But the Real Content of the Mysteries is the Initiation into the Mysteries of the Soul...
The Public Events (in the Classical Period) were:
1) Sacred Procession of priests of Eleusis with the "sacred objects", started from Eleusis (through the Iera Odos or Sacred Way), and reached the town of Eleusis, in Athens, at the foot of the Acropolis.
2) Gathering and Announcement in the Poikile Stoa of the Athenian Agora. (Gathering of the candidates for the Mysteries and announcement of the initiation of the Mysteries and the conditions for participation in the Mysteries).
3) The "Alade mystai" Ceremony (the "mystics in the sea"). Sacred procession to the sea of Faliro, ritual bath in the sea and sacrifice of a small pig...
4) Great Sacrifice in honor of Achthea (Sorrowful) Demeter, in the Eleusinium Temle, in the city of Athens.
5) The "Epidauria", Great Sacrifice in honor of Asclepius (second sacrifice similar to that of the previous day).
6) Sacred Procession of Iacchus (a statue of the deity on a chariot), and of the "sacred objects", from the Eleusinium of Athens to the Sacred Temple of the Goddess in Eleusis (through the Iera Odos or Sacred Way), in which priests, mystics, and the crowd participated.
7) Sacrifices in honor of the Goddess...
Before entering the Temple, the mystics partook of the "Kykeon" (a thick drink made of water, flour, and herbs) and "sacred confections" of wheat and barley... After this ceremony followed (late at night) the Initiation (Second Initiation Degree) in the Temple (Ceremony Room), of the candidates for the sacraments.
8) On the night of the 21st of Voidoromion, the Supervision (Third Degree Initiation) took place, for those who had received the previous initiations and had prepared for at least a year...
9) On the last day, the ceremony of the “Plemochoai” took place, libations to the dead. During the ceremony, they raised two clay containers (“plemochoai” vessels), with some "unknown" liquid, one to the east, one to the west, and poured their contents on the earth, uttering secret phrases... Celebrations followed... End, the Holy Procession with Iacchus was returning to Athens...
The Higher Initiations were "given" outside the official festive period, and in a secret way, to very few people... The fact that these Higher Initiations were given as well as their "content" is testified both by the theological background of the Mysteries, which dominated the form of Bacchus, godfather of Demeter in Eleusis, as well as from the testimonies of Plato and other philosophers...
The Lower Initiations associated with Persephone and the Daughter (and Demeter), were more or less, external initiations intended to liberate men from the lower realms... The Middle Initiation, the Oversight, was intended to "unify the mind", of the "ontological core" of man... The Higher Initiations, however, which were related to Zagreus-Dionysus, (Bacchus, Iacchus...) and Zeus, were internal initiations aimed at the Union with the god Zagreus, the Absorption in the Principle of All (the God Zeus)...
The fact that there is sacred silence about the Higher Initiations and "almost" complete lack of information, simply shows that it was a Sacred Secret that was communicated to a few, not that there were no Higher Initiations and what we describe did not happen...
After all, if there was no Orpheus (the "theologian" according to Plato), the Orphic Theology (which Plato refers to and conveys in his texts), the Eleusinian Mysteries with the Five Degrees of Initiation, Plato could not have spoken for Being (which "relates" to Zagreus, the Being), nor to "perfectly being", the Utterly Being the Agathon or Good (which "relates" to the God Zeus)... Nor could the Stoics speak of the Universal Logos which is at the Base of Everything... All these "perceptions" have a starting point, the Mysteries, the Orphic Theology, Orpheus (who was a real person, and not a mythical hero of civilization...)...
The Great Mysteries (of the Daughter) – Initiation and Dissolution, Liberation from the “cycle of trans-incarnations”
Teaching…
The purpose of Initiation was to reveal the true nature of the Soul whose Real Place is the Supernature (the Immortal Daughter - Psyche)... in contrast to the Lesser Mysteries which had the purpose of regulating the psychosomatic functions (the Mortal Persephone - material soul)...
The mystic or one initiated (man, or Psyche) had to go beyond the outer life to experience his true inner nature and through the psychodynamic dispersion in drives and desires oriented towards the outer material world to emerge into the calm, peaceful and dispassionate true life of Soul...
Within the Psyche Itself (the Immortal Daughter - Psyche) two roads open: The Road Upward, to the Kingdom of the Psyche (the Kingdom of Demeter, Supernature), and the Road downwards, to integration (in the Kingdom of Pluto)... Only when the Soul is Cleansed of all inner drive and desire towards the outer material world, practicing the Virtue of Sobriety, making the "right" choice, with an inner psychic transformation, and not in a magical way, or through some ritual, can escape from the "cycle of reincarnation"... Only then, when the Soul reaches peaceful apathy, is it truly "released" from the bonds of the body and the world and can follow a course, on the Elysian Fields and beyond Higher Celestial Worlds... This was the 'Lysis' (release from the body), but it was not the final stage in the Evolution of the Soul... This was the Real Great Psychic Rebirth...
...and Rituals
All that the mystic was taught in the meantime, from the Lesser Mysteries (of Persephone) to the Greater Mysteries (of the Daughter), was "symbolized" in the Temple of Demeter, on the night of Initiation... The mystic was guided on two scales, one descending which led (perhaps to Plutonium and the "cave" it contained) to the representation of the material world (Pluto )... and then to an ascending scale (into the Telesterion) which led to the Bright Hall of the Goddess, the representation of the True Earth and of True Life (in the Elysian Fields)... Thus, like the Daughter - Persephone, the mystic (Psyche) emerged from the world of Pluto in the Kingdom of Demeter... According to some scholars the transition from the darkness of the world in the Light of Life they took place inside the Ceremonial Room (but that matters little since the symbolism of the ritual is obvious...)
The "Lysis" of the Soul from the bonds of the body and the world was purely internal, psychological, and this "psychic transformation" was also represented on the Night of Initiation... This "Lysis" was a preparation for the "objective" transition to the after-death worlds... The Ritual was not simply a "theatrical representation" of the two worlds... The Ritual symbolized both the "Personal Inner Solution" of the mystic and his objective transition to the after-death world... On the other hand, the after-death worlds they were inner, non-material worlds... and not places within the same cosmic space...
The Great Supervisory Mysteries (of the "Titans") – Supervision and Unification of Being.
Teaching...
One year after the Initiation into the Mysteries of the Psyche, on the night of the 21st of Boedromion, the penultimate day of the festivities in Eleusis, those mystics who were ready (that is, they had proven that they had accomplished the "Liberation" of the Soul from the bonds of the body and the world. .. and this was "seen" not only by the personal psychological transformation of the mystic, but also by the "control" of the mystic by the Mystics), to receive the Third Initiation, the Supervision... In other words, for someone to receive the Supervision had to fulfill real conditions and not merely formal conditions... Participation in the Supervision required an ontological transformation of the mystic and not a simple participation in the Ritual...
In the Supervision, clear instructions were given as to how the mystic would experience the Oneness of Being, beyond the multiplicity of mind (beyond the dissociative mental functions that lead to "individuality", to multiplicity). It is the mind that manifests par excellence the titanic nature of the being and it is precisely the overcoming of this nature that can reveal the "divine nature within the being" ("Dionysian nature", the divine element, the True Being)... The "ascent" from the centrifugal activity of perception to the recirculating process of the intellect and thence to the centripetal awareness of individuality, of the ego, ultimately leads to the realization of the deepest true entity, which originates, is based, and is completed in Being (Being). .. The overcoming of the mental individuality that keeps us in the world of multiplicity, the "abandonment of the ego", the mental death is evidence of True Courage, the Third Great Virtue... Only when we fully develop the Virtue of Courage and "die” mentally we can be reborn as a god, that is to manifest the divine Dionysian element that constitutes our true entity... This Second Great Mental Rebirth lifts the entity (the Soul) from the Kingdom of Demeter, the Elysian Fields, to the Heavenly Place where mental souls "descended" from...
Sufficient evidence for Supervision (the Third Degree of Initiation) does not exist. Only indirectly, through the Orphic Doctrine, and Plato (who was demonstrably initiated) can we reconstruct and clarify its real content... Plato (in the "Phaedon") speaking about the immortality of the Soul refers to two arguments ( simple indications), the argument of the adversaries and the argument of remembrance... referred to the Two First Degrees of Initiation in the Eleusinian Mysteries, the Initiation and the Supervision... and "related" to the two heavenly places, the Elysian Fields (the Place of Demeter) and the heavenly place of mental souls, the heavenly place of ideas... However, where Plato speaks clearly about the heavenly places of residence, according to the Evolution of the Soul, is in the myth about the "fate of souls" ...
...and Rituals
And on the Night of Supervision, some Rituals were performed that were "related" to the cosmogonic, ontological and psychological myth of the Splitting of Being by the titanic forces that led to "individuality" and multiplicity... What exactly were they called and how did they "represent" the " dispersal" is not exactly known... This ritual came from the reformation of the "Dionysian Homophagy" (that is, the real ritual representation of the dispersal of Zagreus, in the form of the bull, by the Titans...)... They were used of some ritual objects (the "games" with which the Titans tricked Zagreus)... It is also certain that some kind of "sacred communion" and "communion with the god" (of which we are ignorant of the "material") which had replace the "Dionysian Homophagy"...
The Great Mysteries of Holy Communion (of Zagreus) – Autopsy and Union with God.
Teaching...
Into the Fourth Degree of Initiation (the Mysteries of Zagreus, of the Divine Being) were led, outside the festive circle of the Eleusinian Mysteries, those mystics who were able to understand the Unity of Being and to personally experience the Mystery of the Reborn God, which, although Disintegrated into multiplicity, Reborn Again, Resurrected in His Oneness. The Zagreus of Orphic Theology is the Being that Is in all, Pervades all and Sustains all. It is the "Being" of Plato and the philosophers, it is the Cosmic Logos of the Stoics...
Ascension to the Oneness of Being is possible when the dissociative processes of the mind are transcended... In this State of Oneness the subjective dissolves into the Transcendent Objective, the Cosmic Reality of God. In this State which begins as an Awareness of the Unity of Being, every perception of separation and every urge to individualize is overcome. The Being is Restored to Its Original Unity... He who reaches (the mystic) this Secret Depth of Existence, is Reborn in Unity, like the God (Zagreus), becomes the Second Born, Identifies with the God...
The True Being for every being is the Living God (Dionysus, the Dionysian Element), Ever Regenerating in His Oneness, beyond superficial individuality and illusory multiplicity. The Second-Born Zagreus, the God Who Is Constantly Reborn, the Son of Zeus (Dionysus or Dio-nysus) is an Image of the Invisible and Ineffable Zeus, Who is the Principle of Everything...
The Ascension to the Unity of Being, the Identification with the God, the Union with the Original Being, is the real divine communion, the mystery of the divine communion with Zagreus, which is a reformation of the ecstatic union with the God Dionysus. With the reformation of Orpheus, the mystics commune internally with the god and not with external rites and rituals. The mystery here is completely internalized, whereas in the old Dionysian Cult it was external and ritualistic...
The Initiation of the Fourth Degree of the Mysteries of the Being, because it referred to the Inner Life of the being and was a personal realization of each mystic without being able to be "detected" objectively, except by the mystic's level of knowledge, his degree of understanding, his level of living of the Fourth Great Virtue, Justice, and the transmutation of his secret experiences into right reason, were given to very few people and there is no sufficient evidence and clear information... The fact is that from the "fundamental conception" of the Orphic Theology of the Unity of Being and the initiatory teaching of the Eleusinian Mysteries, all later Hellenic philosophy was influenced. However, the most detailed and adequate investigations into the "Unity of Being" were made by Plato, while the Stoics derive the basic concept of "Unity of Being" from the "theologians" and Heraclitus, building one of the most important theoretical systems of antiquity.
...and Rituals
However, apart from the theoretical teaching about the Unity of Being, there must also have been some ritual. This appears from some scattered testimonies. During this ritual, which of course very few people reached, the mystic "identified" with the God and was proclaimed Dionysus, Reborn God... The "announcement" of the priest: "Hieron eteke potnia kouron, Vrimo, Vrimon" (Despina gave birth to Hieron Kuron, Strong the Strong) does not refer to the God Dionysus but to the reborn mystic. (The ceremony and the "announcement" took place in the Fourth Degree of Initiation, in the Mysteries of Zagreus. Some scholars erroneously place them in the Second Degree of Initiation, in the Mysteries of the Daughter...)... This is the Final Divine Rebirth.
The Ineffable Mysteries (of Zeus) – Ecstasy and Absorption in God
Teaching... without rituals
Zeus, as early as the 8th BC. century is considered Supreme God, lord and creator of the world. He is the God of the Heavens, the Ruler of "Heavenly Fire". He is the "father of gods and men". As a Heavenly King, He is also a Representative of "Divine Providence", of providential thinking. His Power is limited only by the Immutable Laws of Fate, which he "reveals" and "imposes" on the universe from one point of view, that is, he is their Expresser.
But mainly after Orpheus, the Orphic Theology and the theologians, (who are placed historically between the Epic Poets of the 8th century BC. and the philosophers of the 6th century BC...) Zeus is considered as the Unique God.. For the Stoics in the following centuries, Zeus Is the Paramount God, Identical with the "Soul of All"...
Zeus as Supreme God Is Transcendental, "beyond of essence", He is the "completely being" (Utterly Being) of Plato and the philosophers... Incomprehensible, Inconceivable, Without Attributes, He cannot be "described" except indirectly. He is the "Unspeakable God"... It is therefore obvious that the Approach of Such a God is made by His worshipers in the "Holy Silence"...
From the above it becomes clear that the "Supreme Teaching about the Ineffable God", which has its origins in Orpheus and the theologians of the 7th BC. century were given by the Mystagogues (Initiates) of Eleusis to very few people. The "way" that Plato "speaks" about Agathon in his Seventh Letter clearly shows the Orphic origin of his concepts and proves that he was initiated into all the Degrees of the Eleusinian Mysteries...
As the Being, in the final stage of its evolution, "Lose" into the Infinite Deity, the "Unspeakable God", this Initiation of the Fifth Degree was given with great respect and care and without ritual acts which no longer had any meaning in this field evolution... that is why there is no information about rites and rituals in the Mysteries of the Fifth Degree... There was only the oral transmission of the Supreme Truth from the Mystics to the mystic... This mode of teaching the most sacred Mysteries was adopted by the mystics in all religions. And Plato in his Academy taught mainly orally (at least the supreme truths)... his texts do not contain all his teaching...
For God to Be Understood (so far as possible) even the "conception of personal existence" (Represented by Dionysus, the Son of God) must be overcome, and the being must "come out" of himself and to enter the "Vast Godhead". This State is the Supreme Ecstasy, the Heart of the Unspeakable Mysteries of Zeus, and the Completion of the Evolution of Being. Plato describes this State in his Seventh Epistle by naming the Supreme Reality (of God) Agathon: "On these things I have not written any treatise and will never write in the future, because it is not possible to communicate it by verbal expression, as it occurs in relation to the other subjects, but after long-term occupation referring to the essence of that thing and after long-term symbiosis with it, suddenly, as from a fire, which bursts forth, kindles light, and presents itself to the soul, and in it grows sustained by myself"...
This concept of Plato's approach to the Absolute Deity in Ecstatic Silence was also adopted by other philosophers who were either inspired by Orphic Theology, or were initiated into the Eleusinian Mysteries, was repeated by Plotinus and preached by Dionysius the Areopagite and other Christian philosophers ...
Epilogue
Orphism as a religious movement influenced the entire antiquity: Religion, the Dionysian Cult, the Mysteries, Philosophy, political life...
Concepts such as, "There is One and Only God", that the "Son of God" (Dionysus) is the "Cosmic Essence of Everything", "through Whom all things are made", concepts of soul, reincarnation, etc., but also religious practices aimed at "loosing" the soul from the bonds of the body and the world, and "ascending" it to Godhood (identification with God), permeate all ancient thought... and even influenced Christianity ...
Even at the religious ritual level, many "sacred customs" of the ancient Hellenes, such as the "Holy Communion" (reformation of the ancient "Dionysian Homophagia"), rituals, purifications, and other customs of popular religiosity passed either intact or "reformed", in Christianity...
Those who "conceal" (to this day) the real facts about "Ancient Religion" and its "relationship" with Christianity, wanting to present Christianity as the only religion of divine origin, do no service to the Truth and to humanity...
This does not mean that because Orpheus preceded Jesus, and said "some things" about the "Divine Reality", that Jesus is not a divine person or that he did not tell the Truth...
The only logical conclusion we can come to is that all the Great Initiates say the same things about Reality (God). The Sages of the Upanishads, the Buddha, Lao Tzu, Orpheus, Jesus, the Kabbalah Mystics, and the Sufi Mystics, describe only what they Experience of Transcendental Reality. But their "followers" who do not "understand" and do not "experience" the "Living Divine Reality", and have other (intellectual and material) interests, stay in the "descriptions" and argue about the "words"... But " Reality Is Alive', words are “dead”, dry husks of Experience. What are they worth ? None!
(ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ)
(Η «Ανασύνθεση των Μυστηρίων» βασίζεται στην Ορφική Θεολογία, στις πληροφορίες που έχουμε γιά τα Μυστήρια, καθώς και στις μαρτυρίες του Πλάτωνα και των άλλων μεγάλων φιλοσόφων της αρχαιότητας).
Εισαγωγή
Τα Ελληνικά Μυστήρια (τα Ελευσίνια Μυστήρια) έχουν σαν Θεωρητική Βάση την Ορφική Θεολογία που ενέπνευσε ολοκληρο τον αρχαίο κόσμο... κι είχαν σαν σκοπό να οδηγήσουν τον μύστη ως την Αυτοψία του Αληθινού Όντος, της Θεότητας. Υπήρχαν Τέσσερις (Φανερές) Βαθμίδες Μύησης (και μία Πέμπτη Βαθμίδα, γιά την οποία δεν αναφέρονται πολλά)... αλλά οι περισσότεροι δεν έφταναν καν στην δεύτερη Βαθμίδα... Έτσι, αυτοί που θα μπορούσαν να μιλήσουν πραγματικά γιά τα Μυστήρια ήταν οι «Πραγματικοί Μύστες», σαν τον Πλάτωνα, κι όχι όσοι είχαν μία επιφανειακή, εξωτερική σχέση με τα Μυστήρια... Πολύ περισσότερο δεν θα μπορούσαν να είναι σε θέση να μιλήσουν οι μετέπειτα χριστιανοί πατέρες, όχι μόνο γιατί απέχουν χρονολογικά κάποιους αιώνες από την ακμή του ελληνικού πολιτισμού, αλλά προπάντων γιατί η έλλειψη πληροφοριών κι η αμαθής εμπάθεια οδηγούσε (ακόμα και φωτισμένα μυαλά) σε μία διαστρεβλωμένη εικόνα των Μυστηρίων, που είναι ανάξια αναφοράς και από φιλοσοφική, και από ιστορική, άποψη... Οι αμαθείς χριστιανοί θεωρούσαν όλους τους έλληνες ανόητους και παρίσταναν τα Μυστήρια κάτι σαν θεατρική παράσταση... Όμως το να μιλάνε γιά κάτι που δεν γνώριζαν και μάλιστα να εκφέρουν γνώμη, εμπνεόμενοι μόνο από μίσος, δεν δείχνει μόνο έλλειψη λογικής αλλά και βαθιά ανοησία και μικροπρέπεια...
Οι Πέντε Μυητικές Βαθμίδες των Μυστηρίων είναι:
Α) Τα Μικρά Μυστήρια της Περσεφόνης: Ψυχοσωματική Κάθαρση (καθαρμοί που συμπεριλαμβάνουν όχι μόνο σωματικούς καθαρμούς, αποχή από ορισμένες τροφές, πράξεις, αλλά και απόρριψη επιθυμιών και ορέξεων, αλλά και υλικές σκέψεις προσανατολισμένες προς τον υλικό κόσμο).
Β) Τα Μεγάλα Μυστήρια της Κόρης: Ψυχοδυναμική Μύηση, Απελευθέρωση από τις ορμές της ψυχής, απάθεια, απελευθέρωση από τον κύκλο της μετενσωμάτωσης.
Γ) Τα Μεγάλα Εποπτικά Μυστήρια των τιτάνων: Υπέρβαση των νοητικών διαδικασιών και της πολλαπλότητας.
Δ) Τα Μεγάλα Μυστήρια του Ζαγρέα: Έκσταση, Αυτοψία, Ένωση με την Θεότητα – Είναι, (Απορρόφηση στην Ενότητα του Είναι)
Ε) Τα Άρρητα Μυστήρια του Διός: η Πέμπτη Μυητική Βαθμίδα που Οδηγεί Ως την Απορρόφηση στην Θεότητα (που αναφέρεται ενδεικτικά μόνο από τον Πλάτωνα...)...
Ολόκληρη η ελληνική φιλοσοφία (που ήταν όχι μόνο μία θεωρητική αντίληψη της Πραγματικότητας αλλά και μία βιοθεωρία, μία πρακτική ζωής) δεν είναι παρά «σχόλια» της Μυστηριακής Πρακτικής και Ζωής...
Ο Πλάτωνας υπήρξε ο μεγαλύτερος ίσως μύστης στην αρχαιότητα. Αναφέρθηκε με σεβασμό στα Μυστήρια, κι είπε «όσα» του επιτρεπόταν να «πει», με καλυμένο τρόπο. Στον «Φαίδωνα» ταυτίζει απόλυτα τον μυητικό σκοπό των Μυστηρίων με το έργο της «αληθινής φιλοσοφίας», που είναι η απελευθέρωση (λύσις) της ψυχής από το σώμα...
Στην πραγματικότητα τα Μυστήρια, όπως διαμορφώθηκαν από την Ορφική Θεολογία, κι όπως τα γνώρισε ο Πλάτωνας, υπήρξαν η Ανεξάντλητη Δεξαμενή όλης της ελληνικής φιλοσοφίας και σκέψης. Ο Πλάτωνας και οι άλλοι μεγάλοι έλληνες φιλόσοφοι, μόλις που ψέλισαν κάτι από το «Ιερό Μυστικό». Ο Πλάτωνας δεν έκανε τίποτα άλλο από το να μεταφέρει και να εκλαϊκεύσει σε φιλοσοφικό και ψυχολογικό και ανθρωπολογικό επίπεδο, την «Μυστική Θεωρία και Πρακτική»... Σύμφωνα με την Ορφική Θεολογία Ταύτιζε το Άπειρο Θείο με το Αγαθόν, και τον Κοσμικό Θείο Λόγο που Διαπερνά τα πάντα (τον Διόνυσο Ζαγρέα) με το «Είναι». Από το Σώμα του Λόγου που «κοματιάζεται» (στην γλώσσα του μύθου), «πολλαπλασιάζεται», προκύπτουν οι κόσμοι, ο νοητικός κόσμος, ο κόσμος της κατώτερης ψυχής, κι εμψυχώνεται ο κόσμος της ύλης... Η Πλατωνική Θεωρία του Όντος έχει καθαρά «Ορφική καταγωγή»... Το Ον Ορίζεται (από τον Πλάτωνα) στις Πέντε Εκδηλώσεις Του:
Δίας - Αγαθόν
Ζαγρέας (Λόγος) – Είναι
Νους
Ψυχή
Ύλη – Σώμα.
Επίσης ο Πλάτωνας καθόριζε την Απελευθέρωση του Όντος από το σώμα και τον κόσμο και την «ανάβασή» του ως την Θεότητα (Αγαθόν) σε τέσσερις βαθμίδες:
Απελευθέρωση από την κατώτερη υλική ψυχή (επιθυμητικό – ψυχοσωματικές λειτουργίες), απάρνηση του κόσμου.
Απελευθέρωση από την αστρική ψυχή (θυμικό – ψυχοδυναμικές ροπες), απάθεια.
Απελευθέρωση από την νοητική ψυχή ή νου (λόγος – νοητικές διαδικασίες), περισυλλογή από την πολλαπλότητα κι ανύψωση ως την Ενότητα.
Θεωρία του Είναι, απορρόφηση στην Ενότητα του Είναι, ομοίωση με το θεό.
Αντιστοιχεί μάλιστα στις Τέσσερις Βαθμίδες της Οντολογικής Ανάβασης τις Τέσσερις Μεγάλες Αρετές: Φρόνηση, Σωφροσύνη, Ανδρεία, Δικαιοσύνη.
Μία Πέμπτη Βαθμίδα της Οντολογικής Ανάβασης, Απορρόφηση στο Αγαθόν, μόλις που αναφέρεται από τον Πλάτωνα, στα Κείμενά του, στην Έβδομη Επιστολή του, με επιφύλαξη...
Στα βήματα του Πλάτωνα πάτησαν όλοι οι μεγάλοι φιλόσοφοι της αρχαιότητας, κι οι Στωϊκοί, κι ο Επίκουρος, κι ο Πλωτίνος... Ακόμα ο Πλάτωνας, μέσω των χριστιανών πατέρων «πέρασε» ολόκληρος στην χριστιανική θεολογία... Άλλωστε ο Ιησούς δεν δίδασκε κάτι διαφορετικό από τον Ορφέα (τον «θεολόγο, κατά τον Πλάτωνα), και τον Πλάτωνα...
Η Ορφική Θεολογία
Η Ορφική Θεολογία, αφομοιώνει όλη την ελληνική (Ησιόδεια) θεογονία, αναλύοντας και αποσαφηνίζοντας δυσνόητους μεταφυσικούς όρους, όπως το Χάος, ο Φάνης (Έρως), και τις διαλεκτικές σχέσεις πνευματικού, «υλικού» στοιχείου... Εντούτοις από τον 7ο π.Χ. αιώνα (και αποδεδειγμένα από τον 6ο π.Χ. αιώνα) και μετά, έχει εγκαθιδρυθεί η Αντίληψη Μίας και Μόνης Πνευματικής Αρχής που εκπροσωπείται από τον Δία... Ο Ζευς Είναι η Αρχή που Διαχέεται Παντού, σε όλο το Βάθος και όλο το Πλάτος της Ύπαρξης... Ο Ζευς Αποτελεί την αρχή, το μέσον και το τέλος των πάντων, του όντος, του ανθρώπου. Ο ίδιος ο Πλάτωνας αναφέρεται (στους «Νόμους» κι αλλού) στον «παλαιό λόγο» κατά τον οποίο «ο μεν δη Θεός αρχήν και τελευτήν και μέσα των όντων απάντων έχει»... Και στο «αποδιδόμενο» στον Αριστοτέλη σύγγραμα «Περί κόσμου» αναφέρεται: «Ζευς πρώτος εγένετο, Ζευς ύστατος αρχικέραυνος. Ζευς κεφαλή, Ζευς μέσα. Διός δ’ εκ πάντα τελείται. Ζευς πυθμήν γαίης τε και ουρανού αστερόεντος...»... Η Ορφική Θεολογία διαποτίζει το ελληνικό πνεύμα γιά, τουλάχιστον, 12 αιώνες (μέχρι την πολιτική επικράτηση του εξωτερικού εκκλησιαστικού χριστιανισμού)... και «διασώζεται» μέσα στην παγκόσμια φιλοσοφική σκέψη...
Από τον Δία, την Άρρητη κι Άγνωστη Αρχή, τον Υπέρτατο όλων Θεό, Γεννιέται στους Κόλπους της Απόκρυφης Φύσης (της Δημιουργίας κι Εξέλιξης), που Εκφράζεται από την Προκοσμική Δήμητρα (Δηώ), ή Κόρη, ο Ζαγρέας, που Είναι η Κοσμική Ουσία στην Απόλυτη Ενότητά της (Είναι), κι από την Οποία θα προέλθουν όλα μέσα στην δημιουργία. Ο Ζαγρέας Είναι το «Είναι» των φιλοσόφων (Πλάτωνας), ο Λόγος των Στωικών, που Βρίσκεται στην Βάση των πάντων... Αλλά μέσα στην Ουσία του Όντος (Είναι) Εκδηλώνονται ήδη διασπαστικές τάσεις που θα «οδηγήσουν» στην πολλαπλότητα, σε Θεικό Επίπεδο στην αρχή, και μετά στους κατώτερους κόσμους. Σύμφωνα με τον «μύθο» (δηλαδή τον «αλληγορικό λόγο», στο νοηματικό υπόστρωμα του οποίου υποδηλώνεται ένα διαφορετικό νόημα από τα λεγόμενα, που μόνο οι μύστες μπορούν να αποκωδικοποιήσουν, αφού χρειάζεται ειδική ανάγνωση «κάτω από τις λέξεις», γιά την κατανόηση του πραγματικού νοήματος, ένα «κλειδί» αποκωδικοποίησης...), όταν ο Ζαγρέας παίζει με τα «παιχνίδια» που του έφεραν οι Τιτάνες, κι αντικρύζει το «είδωλό» του στον «καθρέφτη» ξεκινά η πρώτη διάσπαση. Σε ένα τελετουργικό «κατασπαραγμό» οι Τιτάνες θα κοματιάσουν το Σώμα του Θεού και αφού το «βράσουν» τελετουργικά, θα το καταπιούν, αφομοιώνοντας το «Θείο Στοιχείο» μέσα σε ξεχωριστές οντότητες... Αλλά η Διάσπαση του Θείου Όντος, τουλάχιστον σε Θεϊκό Επίπεδο, δεν είναι δυνατή και τελειωτική. Η Καρδιά του Όντος Μένει Ζωντανή και το Ον Αναγεννάται στην Πλήρη Ενότητά Του. Ο Ζαγρέας θα Ξαναγεννηθεί σαν Διόνυσος, Γιός του Δία, (από την Σεμέλη, ένα άλλο όνομα της «γης»). Αυτό σημαίνει ότι το Είναι Παραμένει Είναι, ακόμα κι όταν Διασπάται. Διατηρεί την Ενότητά Του σαν Πραγματική Ουσία ακόμα κι όταν Διαχωρίζεται. Η Διάσπαση δεν μπορεί ποτέ να είναι απόλυτα πραγματική. Εξ’ άλλου, επειδή ακριβώς η Διάσπαση του Όντος δεν είναι δυνατή στην Ουσία Του, γι’ αυτό και οι Τιτάνες δεν μπορούν να «επιβιώσουν», τουλάχιστον στο Θεϊκό Επίπεδο, και «κατακεραυνώνονται» και γίνονται στάχτες... Στην πραγματικότητα η Διάσπαση του Όντος, ο «κατασπαραγμός» του Θεού, δεν είναι παρά η Φυσική Εξέλιξη, κι οι Τιτάνες δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να προωθούν την Εξέλιξη της Δημιουργίας. Η Τελετουργική Πράξη τους δεν είναι κακή και αμαρτωλή παρά μόνο από την άποψη της Κατάβασης του Όντος από την Ενότητα στην πολλαπλότητα, της Κατάβασης σε κατώτερα οντολογικά πεδία, κόσμους... Από τις στάχτες των «κατακεραυνωμένων» Τιτάνων θα γεννηθούν όλα τα όντα και οι άνθρωποι. Τα όντα που θα γεννηθούν έτσι έχουν μέσα τους τον Θεό, τον Ενοποιό Λόγο (των φιλοσόφων), την Πραγματική Θεϊκή Ουσία του Όντος, την Ενότητα του Είναι, (το Διονυσιακό Στοιχείο), και την «τιτανική φύση», (την ορμή προς την πολλαπλότητα και την ατομικοποίηση, την ατομικότητα)... Αυτά τα όντα θα γεννηθούν σε διάφορες βαθμίδες στον ουράνιο νοητικό τόπο, σαν νοητικές ψυχές (νόες, σύμφωνα με τους φιλοσόφους) αλλά λόγω της «τιτανικής φύσης» τους, δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν εκεί και θα ξεπέσουν στον κόσμο της Φύσης που «εκπροσωπείται» από την Δήμητρα. Η Δήμητρα (Δη-μήτηρ, γη-μητέρα) είναι η Υπερφύση, η Παγκόσμια Ψυχή, είναι η Αληθινή Γη όπου κατοικούν τα όντα σαν ψυχές (αστρικές ψυχές). Κι είναι η Δήμητρα (με τις ψυχές) που θα «εμψυχώσει» τον «κάτω κόσμο» της ύλης. Ο κόσμος της ύλης, είναι ο Κόσμος του Πλούτωνα, του Άδη, ο κόσμος των «νεκρών»... Ο Κόσμος του Πλούτωνα είναι ο «κάτω κόσμος» γιά όσους βρίσκονται στην Αληθινή Γη της Δήμητρας (Ψυχή), σε «σπήλαια» και κοιλότητες της Αληθινής Γης, στον κόσμο των «νεκρών»... Βλέπουμε εδώ ότι υπάρχει μία πλήρης ανατροπή της εικόνας της ζωής που είχε ο απλός άνθρωπος. Ο Κόσμος των ψυχών όπου κατοικούν αυτοί που δεν έχουν γεννηθεί ή έχουν πεθάνει, είναι ο Αληθινός Κόσμος, και τούτος εδώ ο κόσμος της ύλης είναι πραγματικά ο «κόσμος των νεκρών»...
Η Ψυχή (στον Τόπο της Δήμητρας, της Παγκόσμιας Ψυχής, της Αληθινής Γης) που «εκπροσωπείται» στον «μύθο» (στον «αλληγορικό λόγο») από την Κόρη (όχι την Προκοσμική Κόρη, την Μητέρα του Ζαγρέα, αλλά την Κόρη της Ελευσίνιας Μυθολογίας που διασώζεται στον Όμηρο, στον ύμνο του γιά την Δήμητρα) λόγω της τιτανικής φύσης της «αρπάζεται» κυριολεκτικά από τον Πλούτωνα της ύλης, και κατοικεί στον κόσμο των «νεκρών» μέσα σε ένα «σώμα» («σώμα είναι το σήμα της ψυχής»). Εξ’ αιτίας της σύνδεσης της Ψυχής με το σώμα γεννιούνται οι ψυχοσωματικές λειτουργίες (η Περσεφόνη, η υλοψυχή, η υλική ψυχή των φιλοσόφων). Αυτές οι ψυχοσωματικές λειτουργίες είναι τα δεσμά της Ψυχής, που την δένουν στο σώμα, το οποίο θεωρείται σαν τάφος της Ψυχής... Αλλά η Ψυχή δεν μπορεί να μείνει γιά πάντα στον Κόσμο του Πλούτωνα... Όταν έρχεται ο χρόνος η Περσεφόνη εγκαταλείπει τον σκοτεινό κόσμο γιά να αναδυθεί σαν Κόρη στον Αληθινό Κόσμο, στην Αληθινή Γη της Δήμητρας, στον Φωτεινό Κόσμο, ενώ οι δεσμοί με το σώμα (η υλική ψυχή) καταστρέφεται... (όλοι οι νεκροί οναμάζονται «Δημήτρειοι»)...
Αλλά εφ’ όσον δεν είχε φροντίσει η Ψυχή όσο ήταν στο Βασίλειο του Πλούτωνα να μυηθεί στα Μυστήρια (ή να ασκήσει την «αληθινή φιλοσοφία» κατά τον Πλάτωνα), να κατανοήσει την πραγματική οντότητά της και να απελευθερωθεί από τα δεσμά του σώματος, μετά από εύλογο χρόνο θα «ξανα-αρπαχθεί» από την κόσμο της ύλης και θα μετενσωματωθεί σε κάποιο άλλο σώμα (μετενσωμάτωση, μετεμψύχωση)... Ο Πλάτωνας γράφει στον «Φαίδωνα» ότι οι ζωντανοί προέρχονται από τους νεκρούς κι οι νεκροί από τους ζωντανούς...
Έτσι ο «μύθος» της Κόρης-Περσεφόνης (Ψυχής και υλοψυχής, αντίστοιχα) ερμηνεύεται σαν ο κύκλος της Ζωής και του θανάτου (στον Αληθινό Κόσμο, και στον κόσμο της ύλης, αντίστοιχα), ο κύκλος της μετεμψύχωσης, που ακολουθεί κάθε Ψυχή. Η Αθάνατη Κόρη της Δήμητρας γίνεται θνητή σύζυγος του Πλούτωνα, η Περσεφόνη, και «ξανανεβαίνει» στον Αληθινό Κόσμο σαν Κόρη... κι έτσι συνέχεια...
Η συσχέτιση του «μύθου» με τον κύκλο της ζωής στην γη (βλάστηση, στάρι, κλπ) αν και δεν είναι άστοχος, εντούτοις αποτελεί μία πολύ επιφανειακή εξήγηση των Μυστηρίων... Απλά οι Ελευσίνιοι Μύστες γιά να μιλήσουν γιά την Αληθινή Ζωή και τον Κύκλο της Ζωής χρησιμοποίησαν την παραβολή της βλάστησης, κι ιδιαίτερα του σταριού... κάτι που έκανε και ο Ιησούς όταν μιλούσε με παραβολές... Αλλά ο «μύθος» λέει πολύ περισσότερα, τουλάχιστον γιά όσους γνωρίζουν την αλληγορική γλώσσα των μύθων...
Είναι ολοφάνερο ότι η Ορφική Θεολογία όπως διαμορφώθηκε τον 7ο και 6ο π.Χ. και διδάσκονταν στα Ελευσίνια Μυστήρια αποτελεί «σύνθεση διαφορετικών παραδόσεων» (της Λατρείας του Ζαγρέα-Διονύσου, που αποτελεί μετεξέλιξη της εκστατικής Διονυσιακής Λατρείας, και που προήλθε από την Ορφική Μεταρύθμιση, και της Ελευσίνιας Μυθολογίας...), σε ένα αρκετά συγκροτημένο σύνολο και μία «Ενιαία Θεώρηση της Πραγματικότητας»...
Ο Σκοπός των Μυστηρίων
Ο πραγματικός σκοπός των Μυστηρίων ήταν όχι μόνο να μυήσει τον άνθρωπο στην γνώση του πραγματικού όντος, στο αληθινό νόημα της μετα-υλικής ζωής και του «θανάτου μέσα στην ύλη», αλλά προπάντων να τον απελευθερώσει από τα δεσμά του σώματος, από τον κύκλο των μετενσωματώσεων, ώστε να ανέλθει πάλι στους «ουράνιους» κόσμους από τους οποίους «έπεσε»...
Τα Μυστήρια τελούνταν δύο φορές τον χρόνο, στην εαρινή (τα Μικρά Μυστήρια) και στην φθινοπωρινή (τα Μεγάλα Μυστήρια) ισημερία, που συμβόλιζαν την «κατάβαση της Ψυχής στον κόσμο της ύλης» στο Βασίλειο του Πλούτωνα, και την «ανάβαση της Ψυχής στον Κόσμο της Υπερφύσης» της Αληθινής Γης (στο Βασίλειο της Δήμητρας, της Παγκόσμιας Ψυχής), αντίστοιχα...
Τα Μικρά Μυστήρια (της Περσεφόνης), εν Άγραις – Κάθαρση και Αναγέννηση
Τα Μικρά Μυστήρια (της Περσεφόνης) στην Άγρα, γίνονταν τον μήνα Ανθεστηριώνα (Φεβρουάριος-Μάρτιος), όταν πλησίαζε η εαρινή ισημερία. Η περιοχή της Άγρας εκτείνονταν από το Α΄ Νεκροταφείο μέχρι το Παναθηναϊκό Στάδιο, περιλάμβανε τον Λόφο της Άγρας κι όλη την περιοχή πάνω από τον Ιλισσό, μέχρι τον Λόφο Αρδηττό. Εκεί, σε μία κατάφυτη περιοχή κι όχι μακριά από την πηγή της Καλιρρόης, υπήρχε ο Ναός της Δήμητρας και Της Περσεφόνης, όπου τελούνταν τα Μικρά Μυστήρια («τα Εν Άγραις»). Ο Ναός αυτός (και τα Μυστήρια) σχετίζονταν με τον εξωτερικό γήινο κόσμο ενώ ο Ναός στην Ελευσίνα σχετίζονταν με την Εσωτερική Ζωή της Ψυχής και τα μεταθανάτια μυστήρια.
Τους υποψήφιους μύστες δίδασκε ο Ιεροφάντης, ο Αρχιερέας της Ελευσίνας, κι οι μυσταγωγοί. Σε αυτή την Μύηση ήταν δεκτοί όλοι, κάθε άνθρωπος, (με προϋπόθεση ότι ήταν καθαρός άνθρωπος και δεν είχε διαπράξει φόνο ή κάποιο άλλο μεγάλο κακό)... Τελούνταν καθαρτήριες τελετές που περιλάμβαναν και ένα τελετουργικό λουτρό στον Ιλισσό που κυλούσε εκεί κοντά...
Στην πραγματικότητα όμως, πέρα από την Διδασκαλία κι όσα τελούνταν εξωτερικά τα Πραγματικά Μυστήρια Βιώνονταν μέσα στην Ψυχή του καθενός που δέχονταν την Μύηση.
Τα Μυστήρια είχαν σαν αντικείμενο την Απελευθέρωση της Ψυχής από τις ψυχοσωματικές λειτουργίες που την έδεναν με το σώμα. Ο μύστης έπρεπε να αποκτήσει Φρόνηση και να διευθετήσει τις ψυχοσωματικές λειτουργίες. Η καθαρή σωματική ζωή, η αποχή από βρώμικες τροφές, αλλά κι οι τελετουργικοί καθαρμοί, δεν ήταν παρά ένα εξωτερικό στάδιο στην εξέλιξη. Ο μύστης έπρεπε ακόμα να καθαρθεί από ορέξεις, επιθυμίες, πάθη, που τον έδεναν με τα υλικά πράγματα. Σε ένα ακόμα πιό υψηλό επίπεδο έπρεπε να αποβάλλει όλες τις σκέψεις που στρέφονταν προς τον υλικό κόσμο, και να ανυψώσουν το νου τους στην Αληθινή Ζωή, που είναι πέρα από τον υλικό κόσμο...
Αυτή η ψυχοσωματική κάθαρση ήταν η απαραίτητη προϋπόθεση γιά να περάσει κάποιος από την εξωτερική ζωή στην γη στην εσωτερική ζωή της Ψυχής. Αυτό είναι το πραγματικό νόημα της «Αναγέννησης». Αν κι όσοι μυούνταν στα Μικρά Μυστήρια έφερναν τον τίτλο του «μύστη», στην πραγματικότητα μόνο όσοι ολοκλήρωναν την ψυχοσωματική κάθαρση, όσοι «Αναγεννήθηκαν» πραγματικά, ήταν σε θέση να γίνουν αληθινοί μύστες στα Μεγάλα Μυστήρια που γίνονταν στην φθινοπωρινή ισημερία, στην Ελευσίνα...
Τα Μεγάλα Μυστήρια στην Ελευσίνα, γενικά
Τα Μεγάλα Μυστήρια στην Ελευσίνα γίνονταν στο Ναό της Δήμητρας στην Ελευσίνα, το μήνα Βοηδρομιώνα (Σεπτέμβριος-Οκτώβριος), όταν πλησίαζε η φθινοπωρινή ισημερία και διαρκούσαν εννέα ημέρες.
Υπήρχαν Τέσσερις Βαθμίδες Μύησης. Από Αυτές τις Τέσσερις Βαθμίδες, οι Δύο Βαθμίδες, η Μύηση και η Εποπτεία ήταν ευρέως γνωστές σε ένα ικανό αριθμό μυστών, ενώ οι Τελευταίες Βαθμίδες, η Αυτοψία και η Έκσταση ήταν ελάχιστα γνωστές κι είχαν μυηθεί σε αυτές ελάχιστοι άνθρωποι (μεταξύ αυτών και ο Πλάτωνας). Το γεγονός ότι υπήρχαν αυτές οι Βαθμίδες Μύησης αποδεικνύεται από τις μαρτυρίες του Πλάτωνα (στα κείμενά του) και άλλων φιλοσόφων, από τα λεγόμενά τους και τις αναφορές τους σε αυτά.
Οι Πέντε Βαθμίδες Μύησης (μαζί με την πρώτη βαθμίδα μύησης των Μικρών Μυστηρίων που έχει προηγηθεί) ήταν:
α) Τα Μικρά Μυστήρια (της Περσεφόνης) – Κάθαρση και Αναγέννηση.
β) Τα Μεγάλα Μυστήρια (της Κόρης) – Μύηση και Λύσις ή Απελευθέρωση από τον «κύκλο της μετενσωμάτωσης».
γ) Τα Μεγάλα Εποπτικά Μυστήρια (των «τιτάνων») – Εποπτεία και Ενοποίηση του όντος.
δ) Τα Μεγάλα Μυστήρια της Ιερής Μετάληψης (του Ζαγρέα) – Αυτοψία και Ένωση με το θεό.
ε) Τα Άρρητα Μυστήρια (του Διός) – Έκσταση και Απορρόφηση στο Θεό.
Στα Μεγάλα Μυστήρια εκτός από την Μύηση που ήταν Μυστική (κι «άρρητη» στις Υψηλές Βαθμίδες), γίνονταν και δημόσιες γιορτές και τελετουργίες στις οποίες συμμετείχε όλος ο λαός. Οι δημόσιες εκδηλώσεις είναι γνωστές και δεν παρουσιάζουν κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το Πραγματικό Περιεχόμενο των Μυστηρίων όμως είναι η Μύηση στα Μυστήρια της Ψυχής...
Οι Δημόσιες Εκδηλώσεις (στην Κλασσική Περίοδο) ήταν:
1) Ιερή Πομπή ιερέων της Ελευσίνας με τα «ιερά αντικείμενα», ξεκινούσε από την Ελευσίνα (μέσω της Ιεράς Οδού), και έφτανε ως το εν άστει Ελευσίνιο, στην Αθήνα, στους πρόποδες της Ακρόπολης.
2) Αγυρμός και πρόρρηση στην Ποικίλη Στοά της Αθηναϊκής Αγοράς. (Συγκέντρωση των υποψήφιων μυστών και ανακοίνωση της έναρξης των Μυστηρίων και των προϋποθέσεων συμμετοχής στα Μυστήρια).
3) Η Τελετή «Άλαδε μύσται» (οι «μύστες στην θάλασσα»). Ιερή πομπή ως την θάλασσα του Φαλήρου, τελετουργικό λουτρό στη θάλασσα και θυσία μικρού χοίρου...
4) Μεγάλη Θυσία προς τιμήν της Άχθειας (Λυπημένης) Δήμητρας, στο εν άστει Ελευσίνιο.
5) Τα «Επιδαύρεια», Μεγάλη Θυσία προς τιμήν του Ασκληπιού (δεύτερη θυσία ανάλογη με εκείνη της προηγούμενης μέρας).
6) Ιερή Πομπή του Ίακχου (αγάλματος της θεότητας πάνω σε άρμα), και των «ιερών αντικειμένων», από το εν άστει Ελευσίνιο ως το Ιερό Τελεστήριο της Θεάς στην Ελευσίνα (μέσω της Ιεράς Οδού), στην οποία συμμετείχαν ιερείς, μύστες και πλήθος κόσμου.
7) Θυσίες προς τιμήν της Θεάς...
Πριν εισέλθουν στο Τελεστήριο οι μύστες μεταλάμβαναν τον «Κυκεώνα» (παχύρρευστο ποτό από νερό, αλεύρι, και μυρωδικά) και «ιερά γλυκίσματα» από στάρι και κριθάρι... Μετά από αυτή την τελετή ακολουθούσε (αργά τη νύχτα) η Μύηση (Μύηση Δεύτερου Βαθμού) στο Τελεστήριο, των υποψήφιων μυστών.
8) Την νύχτα της 21ης Βοηδρομιώνος γίνονταν η Εποπτεία (Μύηση Τρίτου Βαθμού), σε όσους είχαν λάβει τις προηγούμενες μυήσεις κι είχαν προετοιμαστεί τουλάχιστον γιά ένα χρόνο...
9) Την τελευταία ημέρα γίνονταν η τελετή των πλημμοχόων, σπονδές προς τους νεκρούς. Κατά την τελετή ανύψωναν δύο πήλινα δοχεία (πλημμοχόες), με κάποιο «αγνωστο» υγρό, ένα προς την ανατολή, ένα προς την δύση, κι έχυναν το περιεχομενό τους στη γη, προφέροντας μυστικές φράσεις... Ακολουθούσαν εορταστικές εκδηλώσεις... Τελος, η Ιερή Πομπή με τον Ίακχο επέστρεφε στην Αθήνα...
Οι Ανώτερες Μυήσεις «δίνονταν» έξω από την επίσημη εορταστική περίοδο, και με μυστικό τρόπο, σε ελάχιστους ανθρώπους... Το γεγονός ότι δίνονταν αυτές οι Ανώτερες Μυήσεις καθώς και το «περιεχόμενό» τους μαρτυρείται τόσο από το θεολογικό υπόστρωμα των Μυστηρίων, όπου κυριαρχούσε η μορφή του Βάκχου, πάρεδρου της Δήμητρας στην Ελευσίνα, όσο και από μαρτυρίες του Πλάτωνα, καθώς και άλλων φιλοσόφων...
Οι Κατώτερες Μυήσεις που σχετίζονταν με την Περσεφόνη και την Κόρη (και την Δήμητρα), ήταν λίγο πολύ, εξωτερικές μυήσεις που είχαν σκοπό την απελευθέρωση των ανθρώπων από τα κατώτερα βασίλεια... Η Μέση Μύηση, η Εποπτεία, είχε σκοπό την «ενοποίηση του νου», του «οντολογικού πυρήνα» του ανθρώπου... Οι Ανώτερες Μυήσεις όμως που σχετίζονταν με τον Ζαγρέα-Διόνυσο, (τον Βάκχο, τον Ίακχο...) και τον Δία, ήταν εσωτερικές μυήσεις που είχαν σκοπό την Ένωση με τον θεό Ζαγρέα, την Απορρόφηση στην Αρχή των Πάντων (τον Θεό Δία)...
Το γεγονός ότι υπάρχει ιερή σιγή γιά τις Ανώτερες Μυήσεις και «σχεδόν» παντελής έλλειψη πληροφοριών, δείχνει απλά ότι επρόκειτο γιά ένα Ιερό Μυστικό που μεταδίδονταν σε ελάχιστους, όχι ότι δεν υπήρχαν Ανώτερες Μυήσεις και δεν συνέβαιναν αυτά που περιγράφουμε...
Άλλωστε, αν δεν υπήρχε, ο Ορφέας (ο «θεολόγος» κατά τον Πλάτωνα), η Ορφική Θεολογία (στην οποία αναφέρεται ο Πλάτωνας και μεταφέρει στα κείμενά του), τα Ελευσίνια Μυστήρια με τις Πέντε Βαθμίδες Μύησης, ο Πλάτωνας δεν θα μπορούσε να μιλήσει γιά το Είναι (που «σχετίζει» με τον Ζαγρέα, το Ον), ούτε γιά το «τελείως είναι», το Αγαθόν (που «σχετίζει» με τον Θεό Δία)... Ούτε θα μπορούσαν οι Στωικοί να μιλούν γιά τον Παγκόσμιο Λόγο που βρίσκεται στην Βάση των Πάντων... Όλες αυτές οι «αντιλήψεις» έχουν αφετηρία, τα Μυστήρια, την Ορφική Θεολογία, τον Ορφέα (που ήταν πραγματικό πρόσωπο, κι όχι μυθικός ήρωας του πολιτισμού...)...
Τα Μεγάλα Μυστήρια (της Κόρης) – Μύηση και Λύσις, Απελευθέρωση από τον «κύκλο των μετενσωματώσεων»
Διδασκαλία...
Η Μύηση είχε σαν σκοπό την αποκάλυψη της αληθινής φύσης της Ψυχής που ο Πραγματικός Τόπος της είναι η Υπερφύση (η Αθάνατη Κόρη – Ψυχή)... σε αντιδιαστολή με τα Μικρά Μυστήρια που είχαν σαν σκοπό την διευθέτηση των ψυχοσωματικών λειτουργιών (η Θνητή Περσεφόνη – υλοψυχή)...
Ο μύστης (ο άνθρωπος, ή Ψυχή) έπρεπε πέρα από την εξωτερική ζωή να βιώσει την αληθινή εσωτερική φύση του και μέσα από τον ψυχοδυναμικό διασκορπισμό σε ορμές και επιθυμίες που προσανατολίζουν προς τον εξωτερικό υλικό κόσμο να αναδυθεί στην ήρεμη, γαλήνια και απαθή αληθινή ζωή της Ψυχής...
Μέσα στην Ίδια την Ψυχή (στην Αθάνατη Κόρη – Ψυχή) ανοίγονται δύο δρόμοι: Ο Δρόμος προς τα Άνω, προς το Βασίλειο της Ψυχής (το Βασίλειο της Δήμητρας, της Υπερφύσης), κι ο Δρόμος προς τα κάτω, προς την ενσωμάτωση (στο Βασίλειο του Πλούτωνα)... Μόνο όταν η Ψυχή Καθαρθεί από κάθε εσωτερική ορμή κι επιθυμία προς τον εξωτερικό υλικό κόσμο, ασκώντας την Αρετή της Σωφροσύνης, κάνοντας την «σωστή» επιλογή, με εσωτερική ψυχική μεταμόρφωση, κι όχι με μαγικό τρόπο, ή μέσω κάποιας τελετουργίας, μπορεί να γλιτώσει από τον «κύκλο της μετενσωμάτωσης»... Τότε μόνο, όταν η Ψυχή φτάσει στην γαλήνια απάθεια «λύεται» πραγματικά από τα δεσμά του σώματος και του κόσμου και μπορεί να ακολουθήσει μία πορεία, στα Ηλύσια Πεδία και σε ακόμη Υψηλότερους Ουράνιους Κόσμους... Αυτή ήταν η «Λύσις» (από το σώμα), αλλά δεν ήταν το τελικό στάδιο στην Εξέλιξη της Ψυχής... Αυτή ήταν η Πραγματική Μεγάλη Ψυχική Αναγέννηση...
...και Τελετουργίες
Όλα αυτά που διδάσκονταν ο μύστης στο μεταξύ διάστημα από τα Μικρά Μυστήρια (της Περσεφόνης) μέχρι τα Μεγάλα Μυστήρια (της Κόρης), «συμβολίζονταν» στο Ναό της Δήμητρας, την νύχτα της Μύησης... Ο μύστης καθοδηγούνταν σε δύο κλίμακες, μία καθοδική που οδηγούσε (ίσως στο Πλουτώνιο και στην «σπηλιά» που περιλάμβανε) στην αναπαράσταση του υλικού κόσμου (του Πλούτωνα)... και μετά σε μία ανοδική κλίμακα (μέσα στο Τελεστήριο) που οδηγούσε στην Ολόφωτη Αίθουσα της Θεάς, στην αναπαράσταση της Αληθινής Γης και της Αληθινής Ζωής (στα Ηλύσια Πεδία)... Έτσι, σαν την Κόρη – Περσεφόνη, ο μύστης (η Ψυχή) αναδυόνταν από τον κόσμο του Πλούτωνα στο Βασίλειο της Δήμητρας... Σύμφωνα με μερικούς μελετητές η μετάβαση από το σκότος του κόσμου στο Φως της Ζωής γίνονταν μέσα στο Τελεστήριο (αλλά αυτό έχει λίγη σημασία αφού ο συμβολισμός της τελετουργίας είναι ολοφάνερος...)
Η «Λύσις» της Ψυχής από τα δεσμά του σώματος και του κόσμου ήταν καθαρά εσωτερική, ψυχολογική, κι αυτή η «ψυχική μεταμόρφωση» αναπαριστάνονταν και την Νύχτα της Μύησης... Αυτή η «Λύσις» ήταν προετοιμασία γιά την «αντικειμενική» μετάβαση στους μεταθανάτιους κόσμους... Η Τελετουργία δεν ήταν απλά μία «θεατρική αναπαράσταση» των δύο κόσμων... Η Τελετουργία συμβόλιζε και την «Προσωπική Εσωτερική Λύσιν» του μύστη και την αντικειμενική μετάβασή του στον μεταθανάτιο κόσμο... Εξ’ άλλου οι μεταθανάτιοι κόσμοι ήταν εσωτερικοί, μη-υλικοί κόσμοι... κι όχι τόποι μέσα στον ίδιο κοσμικό χώρο...
Τα Μεγάλα Εποπτικά Μυστήρια (των «τιτάνων») – Εποπτεία και Ενοποίηση του όντος.
Διδασκαλία...
Ένα χρόνο μετά την Μύηση στα Μυστήρια της Ψυχής, την νύχτα της 21ης Βοηδρομιώνος, την προτελευταία ημέρα των εορταστικών εκδηλώσεων στην Ελευσίνα, μπορούσαν όσοι μύστες ήταν έτοιμοι (είχαν δηλαδή αποδεδειγμένα πραγματοποιήσει την «Λύσιν» της Ψυχής από τα δεσμά του σώματος και του κόσμου... κι αυτό «φαίνονταν» όχι μόνο από την προσωπική ψυχολογική μεταμόρφωση του μύστη, αλλά και από τον «έλεγχο» του μύστη από τους Μυσταγωγούς), να λάβουν την Τρίτη Μύηση, την Εποπτεία... Με άλλα λόγια, γιά να λάβει κάποιος την Εποπτεία έπρεπε να πληροί πραγματικούς όρους κι όχι απλά τυπικές προϋποθέσεις... Η συμμετοχή στην Εποπτεία απαιτούσε οντολογική μεταμόρφωση του μύστη κι όχι μία απλή συμμετοχή στην Τελετουργία...
Στην Εποπτεία δίνονταν σαφείς οδηγίες γιά το πως θα βιώσει ο μύστης την Ενότητα του Όντος, πέρα από την πολλαπλότητα του νου (πέρα από τις διασπαστικές νοητικές λειτουργίες που οδηγούν στην «ατομικότητα», στην πολλαπλότητα). Ο νους είναι που εκδηλώνει κατ’ εξοχήν την τιτανική φύση του όντος κι είναι ακριβώς το ξεπέρασμα αυτής της φύσης που μπορεί να αποκαλύψει την «θεία φύση μέσα στο ον» («Διονυσιακή φύση», το θεϊκό στοιχείο, το Αληθινό Είναι,)... Η «ανάβαση» από την κεντρόφυγο δραστηριότητα της αντίληψης στην ανακυκλούμενη διαδικασία της διανόησης κι από κει στην κεντρομόλο επίγνωση της ατομικότητας, του εγώ, οδηγεί τελικά στην συνειδητοποίηση της βαθύτερης αληθινής οντότητας, που Προέρχεται, Βασίζεται, κι Ολοκληρώνεται στο Ον (Είναι)... Το ξεπέρασμα της νοητικής ατομικότητας που μας κρατά στο κόσμο της πολλαπλότητας, η «εγκατάλειψη του εγώ», ο νοητικός θάνατος είναι απόδειξη της Αληθινής Ανδρείας, της Τρίτης Μεγάλης Αρετής... Μόνο όταν αναπτύξουμε στο έπακρο την Αρετή της Ανδρείας και «πεθάνουμε» νοητικά μορούμε να αναγεννηθούμε σαν θεός, να εκδηλώσουμε δηλαδή το θεϊκό Διονυσιακό στοιχείο που αποτελεί την αληθινή οντότητά μας... Αυτή η Δεύτερη Μεγάλη Νοητική Αναγέννηση ανυψώνει την οντότητα (την Ψυχή) από το Βασίλειο της Δήμητρας, τα Ηλύσια Πεδία, στον Επουράνιο Τόπο από όπου «κατέβηκαν» οι νοητικές ψυχές...
Επαρκή στοιχεία γιά την Εποπτεία (την Τρίτη Βαθμίδα Μύησης) δεν υπάρχουν. Μόνο έμμεσα, μέσα από την Ορφική Διδασκαλία, και τον Πλάτωνα (που είχε αποδεδειγμένα μυηθεί) μπορούμε να ανασυνθέσουμε και να διευκρινήσουμε το πραγματικό περιεχόμενό της... Μιλώντας ο Πλάτωνας (στον «Φαίδωνα») γιά την αθανασία της Ψυχής αναφέρεται σε δύο επιχειρήματα (απλές ενδείξεις), το επιχείρημα των εναντίων και το επιχείρημα της ανάμνησης... που αναφέρονται στις Δύο Πρώτες Βαθμίδες Μύησης στα Ελευσίνια Μυστήρια, την Μύηση και την Εποπτεία... και «σχετίζονται» με τους δύο ουράνιους τόπους, τα Ηλύσια Πεδία (τον Τόπο της Δήμητρας) και τον επουράνιο τόπο των νοητικών ψυχών, τον επουράνιο τόπο των ιδεών... Εκεί όμως που ο Πλάτωνας μιλά ξεκάθαρα γιά τους ουράνιους τόπους διαμονής, ανάλογα με την Εξέλιξη της Ψυχής, είναι στον μύθο γιά την «τύχη των ψυχών»...
...και Τελετουργίες
Και την Νύχτα της Εποπτείας γίνονταν κάποιες Τελετουργίες που «σχετίζονταν» με τον κοσμογονικό, οντολογικό και ψυχολογικό μύθο της Διάσπασης του Όντος από τις τιτανικές δυνάμεις που οδηγούσε στην «ατομικότητα» και την πολλαπλότητα... Τι ακριβώς λέγονταν και πως «αναπαρίσταναν» τον «διασπαραγμό» δεν είναι επακριβώς γνωστό... Η Τελετουργία αυτή προέρχονταν από την μεταρύθμιση της «διονυσιακής ωμοφαγίας» (δηλαδή την πραγματική τελετουργική αναπαράσταση του κατασπαραγμού του Ζαγρέα, με την μορφή του ταύρου, από τους τιτάνες...)... Γίνονταν χρήση κάποιων τελετουργικών αντικειμένων (τα «παιχνίδια» με τα οποία ξεγέλασαν οι τιτάνες τον Ζαγρέα)... Είναι επίσης βέβαιο ότι γίνονταν κάποιο είδος «ιερής μετάληψης» και «κοινωνίας με τον θεό», (της οποίας αγνοούμε το «υλικό») που είχε αντικαταστήσει την «διονυσιακή ωμοφαγία»...
Τα Μεγάλα Μυστήρια της Ιερής Μετάληψης (του Ζαγρέα) – Αυτοψία και Ένωση με το θεό.
Διδασκαλία...
Στην Τέταρτη Βαθμίδα Μύησης (τα Μυστήρια του Ζαγρέα, του Θείου Όντος) οδηγούνταν, έξω από τον εορταστικό κύκλο των Ελευσινίων Μυστηρίων, όσοι μύστες ήταν σε θέση να κατανοήσουν την Ενότητα του Όντος και να βιώσουν προσωπικά το Μυστήριο του Αναγεννώμενου Θεού, που μολονότι Διασπάται σε πολλαπλότητα, Αναγεννάται Πάλι, Αναστένεται ξανά στην Ενότητά Του. Ο Ζαγρέας της Ορφικής Θεολογίας Είναι το Ον που Βρίσκεται μέσα σε όλα, Διαχέεται μέσα σε όλα και Συνέχει τα πάντα. Είναι το «Είναι» του Πλάτωνα και των φιλοσόφων, είναι ο Κοσμικός Λόγος των Στωικών...
Η Ανύψωση Ως την Ενότητα του Όντος είναι δυνατή όταν υπερβαίνονται οι διασπαστικές διαδικασίες του νου... Σε αυτή την Κατάσταση Ενότητας το υποκειμενικό διαχέεται στο Υπερβατικό Αντικειμενικό, στην Κοσμική Πραγματικότητα του θεού. Σε αυτή την Κατάσταση που ξεκινά σαν Επίγνωση της Ενότητας της Οντότητας ξεπερνιέται κάθε αντίληψη διαχωρισμού και κάθε ορμή ατομικοποιήσεως. Το Ον Αποκαθίσταται στην Αρχική Ενότητά Του... Αυτός που φτάνει (ο μύστης) σε αυτό το Μυστικό Βάθος Ύπαρξης, Αναγεννάται στην Ενότητα, όπως ο θεός (Ζαγρέας), γίνεται ο Δευτερογεννημένος, Ταυτίζεται με τον θεό...
Η Αληθινή Οντότητα γιά κάθε ον είναι ο Ζωντανός Θεός (ο Διόνυσος, το Διονυσιακό Στοιχείο), που Αναγεννάται Διαρκώς μέσα στην Ενότητά Του, πέρα από την επιφανειακή ατομικότητα και την απατηλή πολλαπλότητα. Ο Δευτερογεννημένος Ζαγρέας, ο θεός που Αναγεννάται Διαρκώς, ο Γιός του Δία (Διόνυσος) είναι Εικόνα του Αόρατου κι Άρρητου Δία, που Αποτελεί την Αρχή του Παντός...
Η Ανύψωση Ως την Ενότητα του Όντος, η Ταύτιση με το θεό, η Ένωση με το Αρχικό Ον, είναι η πραγματική θεία μετάληψη, το μυστήριο της θείας κοινωνίας με τον Ζαγρέα, που αποτελεί μεταρύθμιση της εκστατικής ένωσης με το θεό Διόνυσο. Με την μεταρύθμιση του Ορφέα οι μύστες κοινωνούν εσωτερικά με τον θεό κι όχι με εξωτερικές ιερουργίες και τελετουργίες. Το μυστήριο εδώ είναι πλήρως εσωτερικευμένο, ενώ στην παλιά Διονυσιακή Λατρεία ήταν εξωτερικό και τελετουργικό...
Η Μύηση της Τέταρτης Βαθμίδας των Μυστηρίων του Όντος, επειδή αναφερόταν στην Εσωτερική Ζωή του όντος κι αποτελούσε προσωπική πραγματοποίηση του κάθε μύστη χωρίς να μπορεί να «ανιχνευτεί» αντικειμενικά, παρά μόνο από το επίπεδο γνώσης του μύστη, τον βαθμό κατανόησής του, το επίπεδο βίωσης της Τέταρτης Μεγάλης Αρετής, της Δικαιοσύνης, και την μεταστοιχείωση των μυστικών βιωμάτων του σε ορθό λόγο, δίνονταν σε ελάχιστους ανθρώπους και δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία και σαφείς πληροφορίες... Το γεγονός είναι ότι από την «θεμελιακή αντίληψη» της Ορφικής Θεολογίας περί Ενότητας του Όντος και την μυητική διδασκαλία των Ελευσινίων Μυστηρίων, επηρεάστηκε όλη η μετέπειτα ελληνική φιλοσοφία. Πάντως τις πιό λεπτομερείς και πιό επαρκείς έρευνες γιά την «Ενότητα του Είναι» έκανε ο Πλάτωνας, ενώ οι Στωικοί αντλούν την βασική αντίληψη περί «Ενότητας του Είναι» από τους «θεολόγους» και τον Ηράκλειτο, δομώντας ένα από τα πιό σημαντικά θεωρητικά συστήματα της αρχαιότητας
...και Τελετουργίες
Πέρα όμως από την θεωρητική διδασκαλία γιά την Ενότητα του Όντος πρέπει να γίνονταν και κάποια τελετουργία. Αυτό προκύπτει από κάποιες σκόρπιες μαρτυρίες. Στην διάρκεια αυτής της τελετουργίας στην οποία έφταναν βέβαια ελάχιστοι άνθρωποι ο μύστης «ταυτιζόταν» με το θεό κι ανακηρυσσόταν Διόνυσος, Αναγεννημένος θεός... Η «ανακοίνωση» του ιερέα: «Ιερόν έτεκε πότνια κούρον, Βριμώ, Βριμόν» (Η Δέσποινα γέννησε Ιερόν Κούρον, η Ισχυρή τον Ισχυρό) δεν αναφέρεται στον θεό Διόνυσο αλλά στον αναγεννημένο μύστη. (Η τελετή κι η «ανακοίνωση» γινόταν στην Τέταρτη Βαθμίδα Μύησης, στα Μυστήρια του Ζαγρέα. Εσφαλμένα κάποιοι μελετητές τα τοποθετούν στην Δεύτερη Βαθμίδα Μύησης, στα Μυστήρια της Κόρης...)... Αυτή είναι η Τελική Θεϊκή Αναγέννηση.
Τα Άρρητα Μυστήρια (του Διός) – Έκσταση και Απορρόφηση στο Θεό
Διδασκαλία... χωρίς τελετουργίες
Ο Ζευς, ήδη από τον 8ο π.Χ. αιώνα θεωρείται Υπέρτατος Θεός, άρχοντας και δημιουργός του κόσμου. Είναι ο Θεός των Ουρανών, ο Εξουσιαστής του «Ουράνιου Πυρός». Είναι ο «πατήρ θεών τε και ανθρώπων». Σαν Ουράνιος Βασιλεύς Είναι κι Εκπρόσωπος της «Θείας Πρόνοιας», της προνοούσης σκέψης. Η Εξουσία Του περιορίζεται μόνο από τους Απαρασάλευτους Νόμους της Μοίρας, τους οποίους όμως από μία άποψη «αποκαλύπτει» κι «επιβάλλει» στο σύμπαν, είναι δηλαδή ο Εκφραστής τους.
Κυρίως όμως μετά τον Ορφέα, την Ορφική Θεολογία και τους θεολόγους, (που τοποθετούνται ιστορικά ανάμεσα στους Επικούς Ποιητές του 8ου π.Χ αιώνα και τους φιλοσόφους του 6ου π.Χ. αιώνα...) ο Ζευς θεωρείται σαν ο Μοναδικός Θεός... Γιά τους Στωικούς τους επόμενους αιώνες ο Ζευς Είναι ο Κατ’ εξοχήν Θεός, Ταυτόσημος με την «Ψυχή του Παντός»...
Ο Ζευς σαν Υπέρτατος Θεός Είναι Υπερκόσμιος, «επέκεινα της ουσίας», Είναι το «τελείως είναι» του Πλάτωνα και των φιλοσόφων... Ακατάληπτος, Ακατανόητος, Χωρίς Ιδιότητες, δεν μπορεί να «περιγραφεί» παρά μόνο έμμεσα. Είναι ο «Άρρητος Θεός»... Είναι φανερό λοιπόν ότι η Προσέγγιση Ενός Τέτοιου Θεού γίνεται από τους λάτρες Του μέσα στην «Ιερή Σιγή»...
Από τα πιό πάνω γίνεται φανερό ότι η «Υπέρτατη Διδασκαλία γιά τον Άρρητο Θεό», που έχει την καταγωγή της στον Ορφέα και τους θεολόγους του 7ου π.Χ. αιώνα δίνονταν από τους Μυσταγωγούς της Ελευσίνας σε ελάχιστους ανθρώπους. Ο «τρόπος» που «μιλά» ο Πλάτωνας γιά το Αγαθόν στην Έβδομη Επιστολή του δείχνει ολαφάνερα την Ορφική καταγωγή των αντιλήψεών του κι αποδεικνύει ότι μυήθηκε σε όλες τις Βαθμίδες των Ελευσινίων Μυστηρίων...
Καθώς η Οντότητα, στο τελικό στάδιο της εξέλιξής της, «Χάνεται» στην Άπειρη Θεότητα, στον «Άρρητο Θεό», η Μύηση αυτή της Πέμπτης Βαθμίδας δίνονταν με μεγάλο σεβασμό και προσοχή και χωρίς τελετουργικές πράξεις που δεν είχαν πιά κανένα νόημα σε αυτό το πεδίο εξέλιξης... γι’ αυτό και δεν υπάρχει καμία πληροφορία γιά ιερουργίες και τελετουργίες στα Μυστήρια της Πέμπτης Βαθμίδας... Υπήρχε μόνο η προφορική μετάδοση της Υπέρτατης Αλήθειας από τους Μυσταγωγούς στον μύστη... Αυτός ο τρόπος διδασκαλίας των πιό Ιερών Μυστικών υιοθετήθηκε από τους μύστες σε όλες τις θρησκείες. Κι ο Πλάτωνας στην Ακαδημία του δίδασκε κυρίως προφορικά (τουλάχιστον τις υπέρτατες αλήθειες)... τα κείμενά του δεν περιέχουν όλη την διδασκαλία του...
Γιά Γίνει Κατανοητός ο Θεός (στο μέτρο που είναι δυνατό) θα πρέπει να ξεπερασθεί ακόμα και η «αντίληψη προσωπικής ύπαρξης» (που Εκπροσωπείται από τον Διόνυσο, το Γιό του Θεού), και το ον θα πρέπει να «εξέλθει» από τον εαυτό του και να εισέλθει στην «Αχανή Θεότητα». Αυτή η Κατάσταση είναι η Υπέρτατη Έκσταση, η Καρδιά των Άρρητων Μυστηρίων του Διός, κι η Ολοκλήρωση της Εξέλιξης του Όντος. Ο Πλάτωνας περιγράφει αυτή την Κατάσταση στην Έβδομη Επιστολή του ονομάζοντας την Υπέρτατη Πραγματικότητα (του Θεού) Αγαθόν: « Περί αυτών των πραγμάτων εγώ δεν έχω γράψει κανένα σύγγραμα και δεν θα γράψω ποτέ στο μέλλον, διότι δεν είναι δυνατόν να ανακοινωθεί με λεκτική έκφραση, όπως συμβαίνει σχετικά με τα άλλα μαθήματα, αλλά μετά από μακροχρόνια ενασχόληση που αναφέρεται στην ουσία αυτού του πράγματος και μετά από μακροχρόνια με αυτό συμβίωση, αιφνίδια, σαν από φωτιά, η οποία ξεπετιέται, ανάβει φως και παρουσιάζεται στην ψυχή και μέσα σε αυτήν αυξάνεται συντηρούμενο από τον εαυτό του»...
Η αντίληψη αυτή του Πλάτωνα γιά την Προσέγγιση της Απόλυτης Θεότητας μέσα στην Εκστατική Σιγή υιοθετήθηκε κι από άλλους φιλοσόφους που είτε εμπνέονταν από την Ορφική Θεολογία, είτε είχαν μυηθεί στα Ελευσίνια Μυστήρια, επαναλήφθηκε από τον Πλωτίνο και κηρύχθηκε από τον Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη και άλλους χριστιανούς φιλοσόφους...
Επίλογος
Ο Ορφισμός σαν θρησκευτικό κίνημα επηρέασε ολόκληρη την αρχαιότητα: την Θρησκεία, την Διονυσιακή Λατρεία, τα Μυστήρια, την Φιλοσοφία, την πολιτική ζωή...
Αντιλήψεις όπως ότι, «Υπάρχει Ένας και Μοναδικός Θεός», ότι ο «Γιός του Θεού» (Διόνυσος) Είναι η «Κοσμική Ουσία του Παντός», «διά του Οποίου γίνονται όλα», αντιλήψεις περί ψυχής, μετενσωμάτωσης, κλπ., αλλά και θρησκευτικές πρακτικές που έχουν σκοπό την «λύσιν» της ψυχής από τα δεσμά του σώματος και του κόσμου, και την «ανάβασή» της Ως την Θεότητα (ομοίωση με τον Θεό), διαποτίζουν όλη την αρχαία σκέψη... και επηρέασαν ακόμα και τον Χριστιανισμό...
Ακόμα και σε θρησκευτικό τελετουργικό επίπεδο πολλές «ιερές συνήθειες» των αρχαίων ελλήνων, όπως η «Ιερή Μετάληψη» (μεταρύθμιση της αρχαίας «Διονυσιακής Ωμοφαγίας»), τελετουργίες, καθαρμοί, κι άλλες συνήθειες της λαϊκής θρησκευτικότητας πέρασαν είτε αυτούσιες, είτε «μεταρυθμισμένες», στον Χριστιανισμό...
Αυτοί που «αποκρύπτουν» (μέχρι σήμερα) τα πραγματικά στοιχεία γιά την «Αρχαία Θρησκευτικότητα» και την «σχέση» της με τον Χριστιανισμό, θέλοντας να παρουσιάσουν τον Χριστιανισμό σαν την μοναδική, θεϊκής προέλευσης, θρησκεία, δεν προσφέρουν καμία υπηρεσία στην Αλήθεια και στην ανθρωπότητα...
Αυτό δεν σημαίνει ότι επειδή ο Ορφέας προηγήθηκε του Ιησού, κι είπε «κάποια πράγματα» γιά την «Θεία Πραγματικότητα», ότι ο Ιησούς δεν είναι θεϊκό πρόσωπο ή ότι δεν είπε την Αλήθεια...
Το μόνο λογικό συμπέρασμα στο οποίο μπορούμε να καταλήξουμε είναι ότι όλοι οι Μεγάλοι Μύστες λένε τα ίδια πράγματα γιά την Πραγματικότητα (το Θεό). Οι Σοφοί των Ουπανισάδ, ο Βούδας, ο Λαό Τσε, ο Ορφέας, ο Ιησούς, οι Μυστικοί της Καμπάλα, κι οι Σούφι Μυστικοί, δεν περιγράφουν παρά αυτό που Βιώνουν από την Υπερβατική Πραγματικότητα. Όμως οι «οπαδοί» τους που δεν «κατανοούν» και δεν «βιώνουν» την «Ζωντανή Θεία Πραγματικότητα», κι έχουν άλλα (διανοητικά και υλικά) συμφέροντα, μένουν στις «περιγραφές» και φιλονικούν γιά τα «λόγια»... Όμως «η Πραγματικότητα Είναι Ζωντανή», τα λόγια είναι «νεκρά», φλούδες ξερές του Βιώματος. Τι αξία έχουν; Καμία!