CIRCLE OF LIGHT

CIRCLE OF LIGHT
18. The Sound of Pure Presence: A Mystical Journey into Undifferentiated Existence
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ESOTERISM STUDIES

ESOTERISM STUDIES
*BOOKS*
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ESOTERISM ACADEMY NEW ARTICLE

ESOTERISM ACADEMY NEW ARTICLE
Suturday, 20 December, 2025

Sunday, April 17, 2022

ΒΟΥΔΙΣΜΟΣ

 Η «ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ» ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Προοίμιο  

Ασαμσκρίτα  

Σαμσάρα  

Καμαβακάρα  

«Σατβάρι Αρυάνι Σατυάνι»

Νιρβάνα

…..



Προοίμιο

"Υπάρχει, ω αδελφοί, μία σφαίρα ζωής όπου δεν υπάρχει ούτε γη, ούτε νερό, ούτε φωτιά, ούτε αέρας, ούτε η σφαίρα του ατέλειωτου χώρου, ούτε καν η σφαίρα της συνείδησης. Εκεί που σας λέω δεν υπάρχει πραγματικά ούτε αυτός εδώ ο κόσμος, ούτε ο άλλος κόσμος, ούτε η σφαίρα του απείρου διαστήματος, ούτε η σφαίρα της άπειρης συνείδησης, ούτε η σφαίρα της ανυπαρξίας του οτιδήποτε, ούτε η σφαίρα όπου δεν υπάρχει ούτε αντίληψη, ούτε μη αντίληψη. Μιά τέτοια κατάσταση , ω αδελφοί, εγώ θα την περιέγραφα έτσι: ούτε να έρχεσαι, ούτε να πηγαίνεις, ούτε να στέκεσαι, ούτε να γυρίζεις πίσω, ούτε να κατεβαίνεις, μα ούτε και να ανεβαίνεις. Είναι κάτι σαν μη γεννημένο, μη γινόμενο, μη δημιουργημένο, μη συνθεμένο: είναι το τέλος της οδύνης". Ουντάνα, VIII, I, 1ος αιώνας π.Χ.).


Ασαμσκρίτα

Η Έσχατη Πραγματικότητα στην Βουδιστική Διδασκαλία («Ασαμσκρίτα») δεν μπορεί ούτε να συνειδητοποιηθεί σαν ατομική εμπειρία, ούτε να προσδιορισθεί, ούτε να γίνει αντιληπτή, αισθητή, ή απτή. Η Έσχατη Πραγματικότητα μπορεί να γίνει αντιληπτή μόνο από «αυτόν» που «έφτασε» στο «Νιρβάνα» (από το αρνητικό μόριο «νιρ» και την ρίζα «βα» - πνέω), στο σβήσιμο του γίγνεσθαι (των διαδικασιών εξέλιξης). Έτσι η Έσχατη Πραγματικότητα Είναι Ταυτόσημη με το Νιρβάνα. Όποιος δεν έχει φτάσει στο Νιρβάνα βιώνει μια σχετική πραγματικότητα, ένα συνεχές γίγνεσθαι…

Έτσι λοιπόν η Βουδιστική Διδασκαλία δέχεται ότι υπάρχει Μια Πραγματικότητα που Είναι το Υπόβαθρο των πάντων. Αλλά εφ’ όσον είναι αδύνατον να προσδιορισθεί από κάποιον που δεν την βιώνει αποφεύγει συστηματικά να μιλήσει γι’ Αυτήν Την Πραγματικότητα. Αυτό για το οποίο μπορούμε να μιλήσουμε είναι το γίγνεσθαι. Το Νιρβάνα, το σβήσιμο του γίγνεσθαι, οδηγεί στην Πραγματικότητα, πέρα από το γίγνεσθαι.. Έτσι η Υπέρτατη Πραγματικότητα πρέπει να γίνεται «αντιληπτή» σαν το Απόλυτο κι όχι σαν ανυπαρξία.


Σαμσάρα

Το Σαμσάρα

Για την Βουδιστική Διδασκαλία το μόνο «πραγματικό» είναι η εξελικτική διαδικασία. Ό,τι εμφανίζεται, ό,τι γίνεται αντιληπτό, το φαινόμενο, είναι μια εξελικτική διαδικασία. Η «ύπαρξη» είναι μια εξελικτική διαδικασία, αλλά και οι κόσμοι και τα επιμέρους φαινόμενα, όλα, είναι εξελικτικές διαδικασίες. «Όλο αυτό» είναι το Σαμσάρα.

Η εξελικτική διαδικασία αναλύεται σε διαδοχικές, στιγμιαίες, καταστάσεις, που ονομάζονται «ντάρμα» (από την ρίζα «ντρι», στηρίζω, κρατώ). Τα ντάρμα λοιπόν είναι οι ύστατες πραγματικότητες που μπορούμε να αντιληφθούμε, το πρώτο συνθετικό των φαινομένων. Έτσι λοιπόν το γίγνεσθαι, η εξελικτική διαδικασία, εμφανίζεται σαν μια ροή αυτών των ντάρμα. 

Τα ντάρμα είναι εξαρτημένες πραγματικότητες, είναι αποτέλεσμα των προηγούμενων ντάρμα κι είναι αυτά που προκαθορίζουν τα επόμενα ντάρμα, Όλη αυτή η ροή υπακούει σε αυστηρούς νόμους που μπορούν να αναχθούν τελικά στον Νόμο της Παγκόσμιας Αιτιότητας, «Κάρμα» (από την ρίζα «κρι», πράττειν). Το Κάρμα υποδηλώνει την δράση αλλά και το αποτέλεσμα της δράσης, υποδηλώνει έτσι την ευθύνη από την ίδια την δράση και την συμπεριφορά που μεταβιβάζεται μέσα στον χρόνο.

Τα ντάρμα είναι στιγμιαία και δεν διαρκούν παρά ελάχιστο χρόνο. Έτσι το μόνο πραγματικό είναι η ροή, η εξελικτική διαδικασία, το γίγνεσθαι. «Ό,τι υπάρχει είναι στιγμιαίο», όλα είναι παροδικά.

Η εξελικτική διαδικασία εμφανίζεται με διάφορες μορφές. Σαν βιτζνάνα, συνειδησιακή διαδικασία, διαδοχή συνειδησιακών καταστάσεων, σαν σαμσκάρα, νοητική διαδικασία, διαδοχή στιγμιαίων νοητικών καταστάσεων, σαν σάμτζνα, αντιληπτική διαδικασία, διαδοχή αντιληπτικών καταστάσεων, σαν βεντάνα, αισθησιακή διαδικασία, διαδοχή αισθησιακών καταστάσεων, σαν ρούπα, υλική, οργανική διαδικασία, διαδοχή οργανικών δομών. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μία και μόνη διαδικασία που εμφανίζεται με διάφορες μορφές. Δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στην συνείδηση και την υλική μορφή, είναι η ίδια διαδικασία σε διαφορετική συχνότητα. Η διαδικασία εμφανίζεται άλλοτε σαν συνείδηση, άλλοτε σαν νόηση, άλλοτε σαν αντίληψη, άλλοτε σαν αίσθηση, άλλοτε σαν μορφή. Πρόκειται όμως για την ίδια διαδικασία πάντα. Έτσι το γίγνεσθαι αποτελεί μια συνέχεια (μέσα στους χωροχρόνους και μέσα στον τοπικό χρόνο). Το «ον» δεν είναι παρά ένας συνδυασμός από εξελικτικές διαδικασίες, ροές από ντάρμας ( «σκάντας») που συνεργάζονται αρμονικά μεταξύ τους.

Οι Περιοχές του Σαμσάρα

Το Σαμσάρα (γίγνεσθαι) διαιρείται σε τρεις Περιοχές, «Βακάρα» (κατάσταση του γίγνεσθαι κι όχι αντικειμενική, σταθερή περιοχή). Οι Περιοχές, καταστάσεις, του γίγνεσθαι είναι: α) Το Αρούπαβακάρα (περιοχή χωρίς μορφή), η κατάσταση της υπερνοητικής διαδικασίας, της διαδοχής στιγμιαίων υπερνοητικών διαδικασιών. β) Το Ρούπαβακάρα (περιοχή με μορφή), η κατάσταση της αντιληπτικής διαδικασίας, της διαδοχής στιγμιαίων αντιληπτικών καταστάσεων. γ) Το Κάμαβακάρα (περιοχή της επιθυμίας και της αισθητηριακής ευχαρίστησης), η κατάσταση της υλικής μορφής, της διαδοχής στιγμιαίων υλικών καταστάσεων.

Ό,τι ονομάζουμε «ον» είναι στην πραγματικότητα ένα γίγνεσθαι, ένα ρεύμα από ντάρμα. Στο Αρούπαβακάρα αυτό το ον είναι ένα ρεύμα από «ντάρμα χωρίς μορφή», Βιτζνάνα, συνείδηση, αυτοσυνείδηση, Σαμσκάρα, βούληση, νοητικά αποτυπώματα που υποκινούν επιθυμίες, Σάμτζνα, αντίληψη, νοητική αντίληψη. Η διαφορά αυτών των κατηγοριών ντάρμα είναι πολύ λεπτή. Το ον αποτελεί μια παρουσία, μια ύπαρξη, χωρίς συγκεκριμένη μορφή, μια νοητική ύπαρξη

Το Αρούπαβακάρα διαιρείται σε Τέσσερις Ουρανούς, καταστάσεις που είναι (απαριθμώντας από τον ανώτερο προς τον κατώτερο): 1) Ναϊβασάμτζνα Σαμγκνιαγιάτανα (περιοχή όπου δεν υπάρχει ούτε αντίληψη ούτε μη-αντίληψη και που στην πραγματικότητα υπερβαίνει το Αρούπαβακάρα και απλώνεται στο Απόλυτο). 2) Ακιντσανιαγιάτανα (περιοχή όπου η συνείδηση υπάρχει μέσα στην ανυπαρξία του οτιδήποτε). 3) Βιγκιαναναντιαγιάτανα (περιοχή όπου η συνείδηση υπάρχει στην άπειρη κατάσταση της συνείδησης). 4) Ακασαναντιαγιάτανα (περιοχή όπου η συνείδηση υπάρχει στο άπειρο διάστημα).

Είναι φανερό ότι υπάρχει πλήρης αντιστοιχία ανάμεσα στις καταστάσεις που βιώνει το ον, το επίπεδο στο οποίο λειτουργεί το ον (Βιτζνάνα, Σαμσκάρα, Σάμτζνα) και τους «ουρανούς».

Στο Ρούπαβακάρα το ον είναι νοητικότητα (ρεύμα από ντάρμα χωρίς μορφή) που εκφράζεται στο πεδίο της «αίσθησης». Δημιουργείται έτσι μια νέα κατηγορία ντάρμα, («Βεντάνα», αισθητικότητα), ένα ρεύμα από ντάρμα με μορφή, μια διαδοχή στιγμιαίων αισθητηριακών καταστάσεων. Εδώ τα ντάρμα χωρίς μορφή (νοητικότητα) δεν έχουν ην ίδια λειτουργία όπως στο Αρούπαβακάρα. Η λειτουργία τους είναι προσαρμοσμένη στο Ρούπαβακάρα, υποβαθμισμένη. Κυριαρχούν τα ντάρμα με μορφή. Το ον εδώ είναι μια νοητικότητα που έχει μία εσωτερική διάσταση που κατάγεται από το Αρούπαβακάρα και μία εξωτερική δραστηριότητα που φέρνει το «ον» σε επαφή με τον κόσμο των μορφών. Το «ον» εκφράζεται μέσα από ένα λεπτό σώμα (που είναι ένα ρεύμα από αισθητηριακές καταστάσεις δομημένες με τέτοιο τρόπο που εμφανίζονται σαν μια μορφή). Είναι μια ύπαρξη αιθέρια που καταλαμβάνει ωρισμένο χώρο, κλπ.

Το Ρούπαβακάρα διαιρείται σε Δεκαέξη Ουρανούς τακτοποιημένους σε τέσσερα επίπεδα.

Είναι φανερό ότι υπάρχει πλήρης αντιστοιχία ανάμεσα στις καταστάσεις που βιώνει το ον, το επίπεδο στο οποίο λειτουργεί το ον (Βιτζνάνα, Σαμσκάρα, Σάμτζνα προσαρμοσμένα σο Ρούπαβακάρα) και τα «τέσσερα επίπεδα».

Στο Καμαβακάρα το ον είναι αιθέρια ύπαρξη που εκφράζεται στο πεδίο της «ύλης». Δημιουργείται έτσι μια νέα καηγορία από ντάρμα («Ρούπα», σώμα, ένα γίγνεσθαι της ύλης δομημένο με τέτοιο τρόπο που εμφανίζεται σαν στέρεη μορφή), ένα ρεύμα από ντάρμα υλικής μορφής (μια διαδοχή στιγμιαίων καταστάσεων της ύλης που είναι δομημένες έτσι που εμφανίζονται σαν το υλικό σώμα που γνωρίζουμε. Εδώ τα ντάρμα χωρίς μορφή (νοητικότητα) και τα ντάρμα με μορφή (αισθητικότητα) δεν έχουν την ίδια λειτουργία όπως στα ανώτερα πεδία, η λειτουργία τους είναι προσαρμοσμένη στο Κάμαβακάρα, υποβαθμισμένη. Κυριαρχούν τα ντάρμα της υλικής μορφής. Έτσι οι νοητικές λειτουργίες του «όντος» στο Κάμαβακάρα έχουν μία ανώτερη διάσταση που κατάγεται από το Αρούπαβακάρα, μία εσωτερική διάσταση που κατάγεται από το Ρούπαβακάρα και μία εξωτερική δραστηριότητα που φέρνει το «ον» σε επαφή με τον κόσμο των μορφών.

Διαθέτει επίσης την «αισθητικότητα» που έχει μία εσωτερική διάσταση που κατάγεται από το Ρούπαβακάρα -διαίσθηση- και μία εξωτερική δραστηριότητα που υποβοηθεί την νοητικότητα στην αντίληψη του Κάμαβακάρα –αισθητικότητα-. Στο Κάμαβακάρα το ον είναι αιθέρια ύπαρξη που εκφράζεται μέσα από ένα υλικό, χονδροειδές σώμα. 

Το Κάμαβακάρα διαιρείται σε Τρεις Περιοχές, τον Ουρανό, την γη και τον κάτω κόσμο. Ο Ουρανός είναι ο κόσμος των ντέβας. Η γη είναι ο κόσμος των ανθρώπων, των ασούρας (δαίμονες), των πρέτας (φαντάσματα) και των ζώων. Ο κάτω κόσμος είναι ο κόσμος των κολασμένων.

Είναι φανερό ότι υπάρχει πλήρης αντιστοιχία ανάμεσα στις καταστάσεις που βιώνει το ον, το επίπεδο στο οποίο λειτουργεί το ον (Βιτζνάνα, Σαμσκάρα, Σάμτζνα προσαρμοσμένα σο Κάμαβακάρα) και τις «τρεις περιοχές».

Η ζωή στο Σαμσάρα

Το γίγνεσθαι είναι μια ροή, μια διαδοχή στιγμιαίων καταστάσεων κι αποτελεί μια συνέχεια.. Ουσιαστικά δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην νοητικότητα, την αισθητικότητα, ή το βιολογικό γίγνεσθαι. Πρόκειται για διαφορετικές καταστάσεις του γίγνεσθαι, το γίγνεσθαι είναι μια συνέχεια. Το ον είναι ένα γίγνεσθαι, ένα ρεύμα στιγμιαίων καταστάσεων. Βρίσκεται μέσα στο χώρο του γίγνεσθαι, σε μια από τις τρεις καταστάσεις του γίγνεσθαι. Όταν το ον, σε μια συγκεκριμένη Περιοχή, κλείσει τον κύκλο της εξέλιξής του (ζωή) επέρχεται διάλυση της σύνθεσης (θάνατος). Εφ’ όσον το ον, κατά την διάρκεια της «ζωής» του έφτασε σε ένα ξεπέρασμα του γίγνεσθαι, σε ένα σβήσιμο των ντάρμα της Περιοχής του γίγνεσθαι μέσα στην οποία εξελισσόταν, τότε το ον απελευθερώνεται και μετά τον θάνατο μεταβαίνει σε μια ανώτερη κατάσταση ύπαρξης. Εφ’ όσον όμως το ον κατά την διάρκεια της ζωής παρέμεινε μέσα στο γίγνεσθαι (απορροφημένο στην συνεχή διαδοχή των ντάρμα της Περιοχής του γίγνεσθαι μέσα στην οποία εξελισσόταν) τότε το ον μετά τον θάνατο δεν απελευθερώνεται για να μεταβεί σε ανώτερη κατάσταση ύπαρξης αλλά κάτω από την πίεση των προσκολλήσεων παραμένει ένας «πυρήνας γίγνεσθαι» που οδηγεί αργά ή γρήγορα σε μια νέα σύνθεση από ντάρμα μέσα στην Πριοχή του γίγνεσθαι που εξελισσόταν στην προηγούμενη ζωή το ον, σε μια νέα ενσάρκωση. Έτσι το ον κινείται μέσα στο γίγνεσθαι, στις Περιοχές του γίγνεσθαι. Είναι ένα συνεχές ρεύμα που μεταβαίνει από ύπαρξη σε ύπαρξη, χωρίς σταμάτημα.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι η προηγούμενη εξέλιξη (ζωή) μέσα σε μια κατάσταση του γίγνεσθαι και η επόμενη εξέλιξη (ζωή) μέσα στην ίδια κατάσταση του γίγνεσθαι αν κι αποτελούν συνέχεια εν τούτοις φαίνεται σαν να είναι διαφορετικές. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια νέα σύνθεση ντάρμα αλλά η δομή της εξαρτάται απόλυτα από την ύπαρξη που προηγήθηκε. Εδώ ακριβώς φαίνεται η λειτουργία του Κάρμα, του Νόμου της Αιτιότητας. Το ον αποτελεί ένα συνεχές ρεύμα που μεταβαίνει από ζωή σε ζωή ασταμάτητα. Αυτός είναι ο κύκλος της μετενσάρκωσης. Το ον εξαφανίζεται εδώ, εμφανίζεται εκεί, συνέχεια. Αυτή η εξέλιξη υπακούει αυστηρά στο Νόμο του Κάρμα. Όποια είναι η δράση, αυτό είναι το αποτέλεσμα. Έτσι το ον με την εξέλιξη δημιουργεί τον εαυτό του. Κάθε ον φέρνει ακέραιη την ευθύνη της εξέλιξής του. Το όντα πορεύονται σύμφωνα με τον Νόμο του Κάρμα. Κανένα ον δεν μπορεί να ξεφύγει από τον τροχό της εξέλιξης. Η μόνη διέξοδος είναι η απελευθέρωση. 

Έτσι τα όντα είναι παγιδευμένα μέσα στο γίγνεσθαι, στις τρεις Περιοχές του γίγνεσθαι. Επομένως ένα ον, στην πορεία του, έχει να ξεπεράσει τρεις βαθμίδες (που αντιστοιχούν στις τρεις Περιοχές του γίγνεσθαι) μέχρι την τελική απελευθέρωση. Το Νιρβάνα που πετυχαίνεται με το ολοκληρωτικό σβήσιμο κάθε γίγνεσθαι είναι το Αληθινό Νιρβάνα.

Καμαβακάρα

Την στιγμή που ένα ον ξεκινά την ύπαρξή του μέσα στο Καμαβακάρα είναι ήδη αποτέλεσμα ενός προηγούμενου γίγνεσθαι. Το γεγονός ότι αυτό το ον τείνει να εκδηλωθεί στο Καμαβακάρα σημαίνει ότι υπάρχει ήδη μια τάση, μια ώθηση, μέσα του που το οδηγεί στην εκδήλωση στο Κάμαβακάρα. Είναι νοητικότητα (στην Περιοχή του Ρούπαβακάρα) προσανατολισμένη προς τον υλικό κόσμο (μια συσώρευση νοητικών εντυπωμάτων που έχουν εισέλθει από την αντίληψη και σχετίζονται με τον υλικό κόσμο), με μνήμες από τις αισθήσεις, που νοιώθει την ανάγκη να εκδηλωθεί και πάλι μέσα από ντάρμα υλικής υφής, μέσα από ένα σώμα.

Το ον που εκδηλώνεται στο Κάμαβακάρα είναι μια νέα, ολοκληρωμένη, σύνθεση όλων αυτών των ντάρμα, μια ροή αυτών των ντάρμα: Βιτζνάνα, Σαμσκάρα, Σάμτζνα (αυτά τα τρία συνιστούν την νοητικότητα που έχει μία ανώτερη διάσταση που κατάγεται από το Αρούπαβακάρα, μία εσωτερική διάσταση που κατάγεται από το Ρούπαβακάρα και μία εξωτερική δραστηριότητα που φέρνει το «ον» σε επαφή με τον κόσμο των μορφών), Βεντάνα (αισθητικότητα που έχει μία εσωτερική διάσταση που κατάγεται από το Ρούπαβακάρα και μία εξωτερική δραστηριότητα που φέρνει το «ον» σε επαφή με τον κόσμο των μορφών), Ρούπα (σώμα, βιολογικό γίγνεσθαι). Η σχέση μεταξύ αυτών των κατηγοριών ντάρμα είναι σαφώς καθορισμένη. Η νοητικότητα είναι η αυτοσυνείδηση που χρησιμοποιεί την αισθητικότητα και το σώμα σαν φορέα μέσα στο Κάμαβακάρα.

Έτσι το «ον» στο Κάμαβακάρα μπορεί (και βιώνει) τις ακόλουθες δραστηριότητες, καταστάσεις.

1) Νιρβάνα

2) Τέσσερις ανώτερες καταστάσεις, Νάϊβασάμτζνα-Σάμτζνιαγιάτανα, Ακιντσάνιαγιάτανα. Βιτζνάνανάντιαγιάτανα, Ακάσανάντιαγιάτανα.

3) Τρεις νοητικές καταστάσεις, βιτζνάνα, σαμσκάρα, σαμτζνα, που έχουν μία εσωτερική λειτουργία και μία εξωτερική δραστηριότητα. 

4) Η δραστηριότητα των αισθήσεων, βεντάνα, που έχει μία εσωτερική λειτουργία και μία εξωτερική δραστηριότητα. 

5) Μία εξωτερική υλική δραστηριότητα, ρούπα.

Το ον σαν σύνολο δρα, εξελίσσεται, πορεύεται μέσα στην ζωή. Το Νιρβάνα (στο Κάμαβακάρα) σημαίνει την υπέρβαση του γίγνεσθαι στο Κάμαβακάρα. Η υπέρβαση του βιολογικού γίγνεσθαι σημαίνει την υπέρβαση της προσκόλλησης στο σώμα και τα υλικά πράγματα. Η υπέρβαση του αισθησιοκινητικού γίγνεσθαι σημαίνει την υπέρβαση των παθών, έμμονων επιθυμιών, κλπ. Η υπέρβαση του νοητικού γίγνεσθαι έχει τρία στάδια με τρεις βαθμίδες το καθένα. Πρέπει καταρχήν να ξεπερασθεί η εξωτερική νοητικότητα που συνδέεται με την αισθητικότητα (τρεις βαθμίδες). Μετά πρέπει να ξεπερασθούν οι εσωτερικές διεργασίες (τρεις βαθμίδες του ντυάνα και μία τέταρτη βαθμίδα που έχει τον χαρακτήρα της συγκομιδής και οριοθετεί το πέρασμα σε μία ανώτερη κατάσταση). Υπάρχει τέλος ακόμα ένα πιό εσωτερική διαδικασία (τρεις ανώτερες καταστάσεις και μία τέταρτη που είναι το Νιρβάνα). Το Νιρβάνα (στο Κάμαβακάρα) σημαίνει το πέρασμα πέρα από κάθε γίγνεσθαι. Δεν είναι η πραγματοποίηση κάποιας κατάστασης. Δεν υπάρχει η αντίληψη ότι έχει πραγματοποιηθεί κάποια κατάσταση γιατί όσο υπάρχει οποιαδήποτε αντίληψη μιάς πραγματοποίησης το ον είναι ακόμα μέσα στο γίγνεσθαι και δεν έχει περάσει πέρα.

Όταν το ον φτάσει στο Νιρβάνα, πέρα από κάθε γίγνεσθαι τότε έχει απελευθερωθεί από την ζωή στο Κάμαβακάρα κι όταν επέλθει ο θάνατος (όταν εξαντληθούν οι αιτίες που δημιούργησαν αυτή την ζωή) τότε το ον απελευθερώνεται και δεν ξαναγυρνά στο Κάμαβακάρα, μεταβαίνει σε μια ανώτερη κατάσταση ύπαρξης, στο Ρύπαβακάρα.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι το Νιρβάνα στο Κάμαβακάρα δεν είναι αυτό καθεαυτό το Απόλυτο. Αυτό που έχει εξαλειφθεί είναι το γίγνεσθαι στο Κάμαβακάρα, έχουν εξαλειφθεί οι αιτίες που θα οδηγούσαν σε μια νέα ενσάρκωση μέσα στο Κάμαβακάρα. Το Νιρβάνα στο Κάμαβακάρα αν και είναι το Απόλυτο σε σχέση με το γίγνεσθαι στο Κάμαβακάρα και δεν μπορεί να προσδιορισθεί με νοητικούς όρους όμως αποτελεί μια κατάσταση ύπαρξης (στο Ρούπαβακάρα), ένα γίγνεσθαι σε μια ανώτερη διάσταση. Υπάρχει νοητικότητα άλλου είδους και αισθητικότητα σαν φορέας σε αυτή την νέα κατάσταση ύπαρξης. Έτσι το Νιρβάνα στο Κάμαβακάρα είναι η κοινή ύπαρξη σε μια ανώτερη κατάσταση ύπαρξης (στο Ρούπαβακάρα).

Όταν το ον δεν επιτύχει το Νιρβάνα παραμένει μέσα στο γίγνεσθαι κι είναι καταδικασμένο (σύμφωνα με το Νόμο του Κάρμα) μετά τον θάνατο να ξαναγυρίσει στο Κάμαβακάρα. 

Όλη αυτή η πορεία του όντος μέσα στο γίγνεσθαι (στο Κάμαβακάρα) περιγράφεται στην βουδιστική γραμματολογία στην «θεωρία της εξαρτώμενης γέννησης των φαινομένων («Πρατίγια Σαμουτπάντα») ή «αλυσίδα των Δώδεκα Αιτιών» («Νιντάνα») ως εξής: 

(Προηγούμενη ζωή)

1) Η αβιντίγια (άγνοια, μη-απελευθέρωση, παραμονή μέσα στο γίγνεσθαι) δημιουργεί τα σαμσκάρα (νοητικά εντυπώματα, κατάλοιπα του προηγούμενου γίγνεσθαι).

2) Τα σαμσκάρα δημιουργούν το βιτζνάνα (συνείδηση, αρχικός νοητικός πυρήνας που θα αποτελέσει την βάση του νέου γίγνεσθαι)

(Παρούσα ζωή)

3) Το βιτζνάνα δημιουργεί το νάμα-ρούπα (όνομα και μορφή, σύνθεση των διαφόρων κατηγοριών ντάρμα – βιτζνάνα, σαμσκάρα, σάμτζνα, βεντάνα, ρούπα). 

4) Το νάμα-ρούπα δημιουργεί τα σανταγιάτανα (αισθητήρια όργανα, μέσω των οποίων το ον έρχεται σε επαφή με τον κόσμο).

5) Τα σανταγιάτανα δημιουργούν το σπάρσα (επαφή, μεταξύ του όντος και του κόσμου).

6) Το σπάρσα δημιουγεί το βεντάνα (αίσθηση, το συγκεκριμένο γεγονός της αίσθησης).

7) Το βεντάνα δημιουργεί το τρίσνα (δίψα για ζωή, στο Κάμαβακάρα).

8) Το τρίσνα δημιουργεί το ουπαντάνα (προσήλωση στην ζωή, εντατική δίψα, κατάκτηση του κόσμου των αισθήσεων, που συγκρίνεται με την φλόγα που κατατρώει την καύσιμη ύλη).

9) Το ουπαντάνα δημιουργεί το μπχάβα (μέλλον, το κάρμα που παράγεται στην διάρκεια της ζωής στο Κάμαβακάρα, τα σαμσκάρα που θα προκαλέσουν μια νέα ζωή στο Κάμαβακάρα).

10) Το μπχάβα δημιουργεί το ζάτι (γέννηση, ένα νέο γίγνεσθαι μέσα στο Κάμαβακάρα).

(Μέλλουσα ζωή)

11) Το ζάτι δημιουργεί το σμπαμαράνα (γεράματα, μια νέα ύπαρξη που συνοδεύεται από όλα τα χαρακτηριστικά της ύπαρξης στο Κάμαβακάρα, φθορά, πόνο, κλπ.).

12) Το σμπαμαράνα είναι ένας νέος κρίκος στην αλυσίδα του Σαμσάρα.


Σατβάρι Αρυάνι Σατυάνι

Οι Τέσσερις Ευγενείς Αλήθειες

Το ον είναι ένα γίγνεσθαι, που μεταβαίνει από ζωή σε ζωή μέσα στο Κάμαβακάρα χωρίς σταματημό. Δεν υπάρχει τίποτα σταθερό, τίποτα αιώνιο, όλα είναι παροδικά, μια αδιάκοπη ροή καταστάσεων. Κι είναι αυτή ακριβώς η Παροδικότητα που προκαλεί οδύνη (ντούκχα). «Σάρβαμ ντούκχαμ, σάρβαμ ανίτυαμ» (όλα είναι οδύνη, όλα είναι παροδικά). Έτσι ολόκληρη η ύπαρξη, το ίδιο το γίγνεσθαι σε κάθε στιγμή του είναι οδύνη. Η παραμονή μέσα στο γίγνεσθαι, η εμμονή στο γίγνεσθαι, ονομάζεται «τρίσνα» (δίψα για ζωή στο Κάμαβακάρα). Όσο υπάρχει αυτή η δίψα το γίγνεσθαι τροφοδοτείται και η πορεία συνεχίζεται. Επομένως είναι η δίψα για ζωή στο Κάμαβακάρα που κρατά το ον δεμένο μέσα στο γίγνεσθαι, στην συνεχή αναγέννηση μέσα στο Κάμαβακάρα.

Ο ίδιος ο Βούδας διατυπώνοντας τις Τέσσερις Ευγενείς Αλήθειες (Σατβάρι Αρυάνι Σατυάνι) προσδιόρισε:

1) Με την Πρώτη Αλήθεια το γίγνεσθαι και την οδύνη του γίγνεσθαι.

2) Με την Δεύτερη Αλήθεια το αίτιο του γίγνεσθαι που είναι η εμμονή στο γίγνεσθαι (η δίψα για ζωή στο Κάμαβακάρα).

3) Με την Τρίτη Αλήθεια την εξάλειψη του γίγνεσθαι

4) Με την Τέταρτη Αλήθεια την Ατραπό για το Νιρβάνα που είναι ακριβώς: 

α) η αντίληψη του γίγνεσθαι, της οδύνης, 

β) η συνειδητοποίηση του αιτίου του γίγνεσθαι,

γ) η εξάλειψη του γίγνεσθαι

δ) το Νιρβάνα

Ο δρόμος που οδηγεί στο Νιρβάνα είναι γνωστός σαν «Αρύα Αστάνγκα Μάργκα» (Ευγενής Οκταπλή Ατραπός) και περιλαμβάνει:

Σαμυάκ ντρίστι (ορθή αντίληψη),

Σαμυάκ σανκάλπα (ορθή απόφαση),

Σαμυάκ βακ (ορθή ομιλία),

Σαμυάκ καρμάντα (ορθή συμπεριφορά),

Σαμυάκ ατζίβα (ορθή ζωή),

Σαμυάκ βινυάμα (ορθή προσπάθεια),

Σαμυάκ σμρίτι (ορθή σκέψη),

Σαμυάκ Σαμάντι (ορθός διαλογισμός, τέλεια συγκέντρωση της συνείδησης).

Ειδικότερα η Ατραπός που οδηγεί στο Νιρβάνα, στην Πραγματικότητα, έχει Τρία Στάδια. 

Το Πρώτο Στάδιο ονομάζεται Πράτζνα (Γνώση) και περιλαμβάνει την Ορθή Αντίληψη και την Ορθή Διάθεση. Με την είσοδο στο Σάνγκα (Βουδιστική Αδελφότητα) ήδη ο άνθρωπος έχει κάνει ένα βήμα πέρα από τον κόσμο: απαρνιέται όλα τα υλικά πράγματα για να βαδίσει προς το Νιρβάνα. Αυτή η απάρνηση δεν είναι μια τυπική, εξωτερική, αποχή: είναι εσωτερική αποκόλληση, σβήσιμο κάθε ενδιαφέροντος για τα υλικά πράγματα. Αυτό είναι το Στάδιο της καταστροφής των υλικών ντάρμα (ρούπα): υπονοείται εδώ η καταστροφή της προσκόλλησης στα υλικά ντάρμα, η εξουδετέρωσή τους (τα υλικά ντάρμα θα εξακολουθούν να υφίστανται μέχρις ότου εκλείψουν οι αιτίες που τα προκάλεσαν, μέχρι δηλαδή τον θάνατο του υλικού σώματος). Αυτό είναι ένα Προκαταρκτικό Στάδιο και δεν είναι ακόμα η Κύρια Άσκηση.

Το Δεύτερο Στάδιο ονομάζεται Σίλα (Ηθικότητα) και περιλαμβάνει την Ορθή Ομιλία, την Ορθή Συμπεριφορά, την Ορθή Ζωή. Πριν ο βουδιστής μπορέσει να μπει πραγματικά στην Ατραπό χρειάζεται να περάσει από ένα Στάδιο Εσωτερικής Τελειοποίησης, να απαλαχτεί από τα διάφορα πάθη που αποτελούν εμπόδια στην Ατραπό. Πρέπει να ακήσει αυτό που ονομάζεται Πάνκα Σίλα (Πενταπλή Πειθαρχία) που συγκροτείται από πέντε απαγορεύσεις: να μην σκοτώνεις, να μην κλέβεις, να μην έρχεσαι σε σεξουαλική επαφή με άλλο πρόσωπο, να μην ψεύδεσαι, να μην πίνεις οινόπνευμα. Αυτές είναι οι κυριότερες απαγορεύσεις αλλά υπονοείται ότι πρέπει να εξαλειφθούν όλα τα πάθη. Αυτή η κάθαρση από τα πάθη δεν πρέπει να είναι απλή, εξωτερική, αποχή αλλά εσωτερική στάση. Αυτό είναι το Στάδιο της καταστροφής των μορφικών ντάρμα (βεντάνα): υπονοείται εδώ η καταστροφή της προσκόλλησης στα μορφικά ντάρμα, η εξουδετέρωσή τους (ο βουδιστής αισθάνεται τα πάντα αλλά δεν δεσμεύεται πιά).

Το Τρίτο Στάδιο ονομάζεται Σαμάντι (Θεωρία) και περιλαμβάνει την Ορθή Προσπάθεια, την Ορθή Σκέψη, την Ορθή Συγκέντρωση (Σαμάντι). Η Πραγματική Πορεία Προς το Νιρβάνα αρχίζει με την Είσοδο στο Τρίτο Στάδιο. Αυτό είναι το Στάδιο της καταστροφής των ντάρμα χωρίς μορφή (σάμτζνα, σαμσκάρα, βιτζνάνα): υπονοείται εδώ η καταστροφή της προσκόλλησης σε αυτά τα ντάρμα, η εξουδετέρωσή τους. Η Πραγματοποίηση εδώ δεν πρέπει να υπονοείται σαν πνευματική εξέλιξη αλλά σαν προοδευτική καταστροφή του γίγνεσθαι.

Η Ορθή Προσπάθεια αντιστοιχεί στην Βίωση της Πρώτης Ευγενούς Αλήθειας (αντίληψη του γίγνεσθαι, της οδύνης), στην καταστροφή της εξωτερικής δραστηριότητας της νοητικότητας κι έχει τέσσερις βαθμίδες, τρεις βαθμίδες που αντιστοιχούν στην καταστροφή της εξωτερικής δραστηριότητας των σάμτζνα, σαμσκάρα, βιτζνάνα και μία τέταρτη βαθμίδα που αποτελεί την συγκομιδή της όλης προσπάθειας και σηματοδοτεί το πέρασμα στην ανώτερη κατάσταση.

Η Ορθή Σκέψη αντιστοιχεί στην Βίωση της Δεύτερης Ευγενούς Αλήθειας (συνειδητοποίηση του αιτίου του γίγνεσθαι), στην καταστροφή της εσωτερικής δραστηριότητας της νοητικότητας κι έχει τέσσερις βαθμίδες που αντιστοιχούν στην καταστροφή της εσωτερικής δραστηριότητας των σάμτζνα, σαμσκάρα, βιτζνάνα και την συγκομιδή της όλης προσπάθειας που σηματοδοτεί το πέρασμα στην ανώτερη κατάσταση. Ο τεχνικός όρος που χρησιμοποιείται στην Βουδιστική Διδασκαλία για την Άσκηση σε αυτό το στάδιο είναι «Ρούπα Ντυάνα». Ο όρος μεταφράζεται σαν Διαλογισμός, όμως η λέξη δεν είναι ακριβώς η αντίστοιχη και χρειάζεται διευκρινήσεις. Ρούπα Ντυάνα λοιπόν σημαίνει για τους βουδιστές καταστροφή της εσωτερικής δραστηριότητας της νοητικότητας. Υπάρχουν Τρεις Βαθμίδες Ρούπα Ντυάνα και μαζί με την Βαθμίδα Πραγμάτωσης αποτελούν τις Τέσσερις Βαθμίδες της Πραγματοποίησης σε αυτό το στάδιο. 

Αναλυτικά τα τέσσερα Ρούπα Ντυάνα: 

1) Εξάλειψη του σάμτζνα, της αντίληψης του εξωτερικού κόσμου.

2) Εξάλειψη του σαμσκάρα, της διανόησης που έχει αντικείμενο τα εξωτερικά φαινόμενα.

3) Εξάλειψη της βιτζνάνα, της συνείδησης, της ατομικής ύπαρξης, του εγώ που είναι περιορισμένο στο χώρο, στο σώμα.

4) Όταν εξαλειφθεί το βιτζνάνα φτάνουμε σε μία κατάσταση όπου η συνείδηση ξεπερνά τα όρια του χώρου (του σώματος) κι επεκτείνεται στο άπειρο, σε όλο τον χώρο.

Η Ορθή Συγκέντρωση αντιστοιχεί στην Βίωση της Τρίτης Ευγενούς Αλήθειας (εξάλειψη του γίγνεσθαι), στην καταστροφή της ανώτερης δραστηριότητας της νοητικότητας κι έχει τέσσερις βαθμίδες που αντιστοιχούν στην καταστροφή της ανώτερης δραστηριότητας των σάμτζνα, σαμσκάρα, βιτζνάνα και την συγκομιδή της όλης προσπάθειας που σηματοδοτεί το πέρασμα στην ανώτερη κατάσταση. Ο τεχνικός όρος που χρησιμοποιείται στην Βουδιστική Διδασκαλία για την Άσκηση σε αυτό το στάδιο είναι «Αρούπα Ντυάνα» ή Σαμαπάττι (επιτεύγματα) - διαλογισμοί χωρίς μορφή. Αρούπα Ντυάνα ή Σαμαπάττι σημαίνει την καταστροφή της ανώτερης δραστηριότητας της νοητικότητας. Υπάρχουν Τρεις Βαθμίδες Αρούπα Ντυάνα ή Σαμαπάττι και μαζί με την Βαθμίδα Πραγμάτωσης αποτελούν τις Τέσσερις Βαθμίδες της Πραγματοποίησης σε αυτό το στάδιο. 

Αναλυτικά τα τέσσερα Αρούπα Ντυάνα ή Σαμαπάττι:

1) Ακάσα-νάντι-αγιάτανα (Περιοχή του απείρου διαστήματος, περιοχή όπου η συνείδηση υπάρχει στο απέραντο διάστημα). Η συνείδηση (αν και εντοπίζει τον εαυτό της, σαν ένα κέντρο, σε ένα χώρο) επεκτείνεται σε όλο τον χώρο, είναι ένα ευρύτερο, ανώτερο εγώ. (Υπάρχει διάκριση ανάμεσα στην συνείδηση και το περιβάλλον, ανάμεσα στο υποκείμενο και το αντικείμενο). Αυτή η αντίληψη ενός κέντρου που σχετίζεται με την εσωτερική λειτουργία του σάμτζνα πρέπει να ξεπερασθεί.

2) Βιτζνάνα-νάντι-αγιάτανα (Περιοχή της άπειρης συνείδησης, περιοχή όπου η συνείδηση υπάρχει στην άπειρη κατάσταση της συνείδησης). Η συνείδηση απορρίπτει την αντίληψη ενός κέντρου, μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε, σε όλο τον χώρο - έτσι δημιουργείται η αντίληψη ότι η συνείδηση είναι άπειρη. (Δεν υπάρχει πιά διάκριση ανάμεσα στην συνείδηση και το περιβάλλον, ανάμεσα στο υποκείμενο και το αντικείμενο). Η επίτευξη αυτή σχετίζεται με το ξεπέρασμα της εσωτερικής λειτουργίας του σαμσκάρα.

3) Ακιντσάνι-αγιάτανα (Περιοχή ανυπαρξίας, περιοχή όπου η συνείδηση υπάρχει μέσα στην ανυπαρξία του οτιδήποτε). Η συνείδηση δεν μπορεί να αποδώσει στην ύπαρξή της κανένα ιδίωμα. Η συνείδηση αντιλαμβάνεται ότι η ύπαρξή της είναι κενή. Η ύπαρξη είναι «ανυπαρξία», από την σχετική πλευρά. Η επίτευξη αυτή σχετίζεται με το ξεπέρασμα της εσωτερικής λειτουργίας του βιτζνάνα.

4) Νάϊβασάμτζνα-Σάμτζνι-αγιάτανα (Περιοχή της ούτε αντίληψης, ούτε της μη-αντίληψης, περιοχή όπου δεν υπάρχει ούτε αντίληψη, ούτε μη αντίληψη). Με το ξεπέρασμα της εσωτερικής λειτουργίας της βιτζνάνα, φτάνουμε σε μία κατάσταση όπου απουσιάζει οποιαδήποτε διαδικασία ύπαρξης. Αυτό είναι το Νιρβάνα

Στην πραγματικότητα η επίτευξη του τέταρτου σαμαπάττι αντιστοιχεί σε μία Κατάσταση πέραν της σχετικής ύπαρξης, είναι το Ασαμσκρίτα.

Βέβαια, στο Βουδιστικό Ντυάνα χρησιμοποιείται η Ασάνα, η Στάση του Διαλογισμού και άλλα εξωτερικά στοιχεία αλλά η Ουσία του Ντυάνα συνίσταται στην «εσωτερική μεταμόρφωση» κι αυτό είναι που ενδιαφέρει εδώ. Εξ’ άλλου το Ντυάνα δεν είναι κάτι που μπορεί να μπει στον χρόνο. Όταν εισερχόμαστε στην Ατραπό, ασκούμε Ντυάνα όλες τις ώρες, ό,τι κι αν κάνουμε κι όχι μόνο τις ώρες που καθόμαστε σε Ασάνα: το Ντυάνα είναι συνεχές. Με αυτή την έννοια πρέπει να νοείται. Γιατί όπως ήδη είπαμε η Ουσία του Ντυάνα είναι η Βίωση των Ευγενών Αληθειών κι όταν βιώνουμε κάτι το βιώνουμε συνεχώς κι όχι ορισμένες ώρες: Έτσι όλος ο χρόνος είναι Ντυάνα και δεν μπορούμε να χωρίσουμε τον χρόνο σε ώρες Ντυάνα και ώρες που δεν ασκούμε Ντυάνα.

Η Συγκομιδή του καρπού της όλης προσπάθειας είναι το Νιρβάνα. Πρέπει να σημειώσουμε ότι όταν μιλάμε για Πραγματοποίηση των Τριών Αληθειών, δεν εννοούμε καθόλου την διανοητική σύλληψη αυτών των Αληθειών αλλά την Πραγματοποίηση αυτών που υπονοούν οι λέξεις, στην ουσία την «υπέρβαση του γίγνεσθαι»: πρόκειται για βίωμα).

Η υπερβατική εξέλιξη του όντος

Ο άνθρωπος που Πραγματοποίησε το Πρώτο Σαμαπάττι βρίσκεται στην Πρώτη Βαθμίδα της Ατραπού των Ευγενών (Αρύα Μάργκα): στην Βαθμίδα του Σροτοπάνα (αυτού που «έχει εισέλθει στο ρεύμα» για να περάσει στην άλλη όχθη, στο Νιρβάνα).

Ο άνθρωπος που Πραγματοποίησε το Δεύτερο Σαμαπάττι βρίσκεται στην Δεύτερη Βαθμίδα της Ατραπού των Ευγενών: στην Βαθμίδα του Σάκριταγκαμίν (αυτού που θα επιστρέψει μόνο μια φορά ακόμα στο Κάμαβακάρα).

Ο άνθρωπος που Πραγματοποίησε το Τρίτο Σαμαπάττι βρίσκεται στην Τρίτη Βαθμίδα της Ατραπού των Ευγενών: στην Βαθμίδα του Αναγκαμίν (αυτού που δεν επιστρέφει, που ζει την τελευταία του ενσάρκωση στο Κάμαβακάρα και δεν είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει στο Κάμαβακάρα).

Αυτός που πέτυχε να πραγματοποιήσει το Τέταρτο Σαμαπάττι, το Νιρβάνα (Μπόντι), να φτάσει στην Βαθμίδα του Αρχάτ, είναι τελείως ελεύθερος από τον κύκλο της γέννησης και του θανάτου μέσα στο Κάμαβακάρα.. Για έναν τέτοιο άνθρωπο (έναν Βούδα) ανοίγεται η προοπτική μιάς ανώτερης εξέλιξης στους αόρατους κόσμους. Όμως μπορεί να απαρνηθεί αυτή την ανώτερη εξέλιξη και θεληματικά να συνεχίσει να ενσαρκώνεται μέσα στο Κάμαβακάρα, τελείως ελεύθερος. Αυτός ο δεύτερος δρόμος είναι ο δρόμος του Μπόντισάττβα, εκείνου που αρνείται την ανώτερη εξέλιξη και παραμένει μέσα στο Κάμαβακάρα για να βοηθήσει τα πλάσματα του Κάμαβακάρα. Πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτό που κινεί ένα τέτοιο ελεύθερο ον δεν είναι απλή επιθυμία ή συμπόνια. Ένα τέτοιο ον έχει πραγματοποιήσει την ελευθερία και μέσα από αυτή την καινούργια αντίληψη της Πραγματικότητας που πραγματοποίησε κινείται σε ό,τι κάνει. Δεν μπορεί επομένως να κριθεί με τα μέτρα του κοινού ανθρώπου.

Εκείνος που συνεχίζει την εξέλιξή του σε ανώτερους κόσμους μεταβαίνει στο Ρούπαβακάρα. Τα όντα του Ρούπαβακάρα (αιθέριες υπάρξεις) εξελίσσονται με ένα τρόπο ανάλογο με εκείνον του Κάμαβακάρα. Αυτός που εξελίσσεται στην Ατραπό περνά κι εδώ Τέσσερις Βαθμίδες Πραγματοποίησης κι απελευθερώνεται κι από το Ρούπαβακάρα. Μεταβαίνει στο Αρούπαβακάρα.

Κι εδώ τα όντα (νοητικές οντότητες) εξελίσσονται με ένα τρόπο ανάλογο με εκείνον των δύο κατώτερων κόσμων. Εκείνος που εξελίσσεται στην Ατραπό περνά κι εδώ Τέσσερις Βαθμίδες Πραγματοποίησης κι απελευθερώνεται κι από το Αρούπαβακάρα και βυθίζεται μέσα στο «Ύστατο Νιρβάνα» «Αυτός» που πραγματοποίησε το Τελικό Νιρβάνα δεν είναι πιά μια οντότητα αλλά το Ίδιο το Απόλυτο που αφομοιώνει μέσα στο Μπόντι το Ίδιο το Απόλυτο και την Αυταπάτη, τελείως Ελεύθερο, Αδέσμευτο.

Όμως το να μιλάμε για ανώτερους κόσμους είναι ήδη χωρίς νόημα: Πρέπει να πραγματοποιήσουμε την Αλήθεια στο Κάμαβακάρα. Αυτό είναι που ενδιαφέρει. Η ανώτερη προοπτική είναι έξω από τις δυνάμεις του κοινού ανθρώπου. Γι’ αυτό άλλωστε αποφεύγεται συνήθως κάθε αναφορά σε ανώτερους κόσμους αφού είναι έξω από την προοπτική εξέλιξης του κοινού ανθρώπου.


Νιρβάνα

Σύμφωνα με την «Διδασκαλία του Βουδισμού» Υπάρχει Μία Ενιαία Υποκρυπτόμενη Θεμελιώδης Πραγματικότητα που «αποκαλύπτεται» όταν εξαντλείται το «γίγνεσθαι». Εκδηλώνεται σαν Υπέρτατη Πραγματικότητα, σαν Υπέρτατη Αλήθεια, πιο αληθινή από το άμεσα υπαρκτό που αν και πραγματικό είναι παροδικό και οδυνηρό.

Η Πραγματική Φύση Αυτής της Πραγματικότητας Είναι η Κενότητα. Η Κενότητα δεν προσδιορίζεται (κι έτσι «φαίνεται» σαν να μην υπάρχει). Ό,τι εμφανίζεται (προσδιορίσιμο, υπαρκτό, αντικειμενικό) όταν αναλυθεί στους προσδιορισμούς του δεν μπορεί τελικά να «συγκρατήσει» την αντίληψη, δεν είναι παρά ένα φαινόμενο.

Σε τελευταία ανάλυση υπάρχει μόνο Μία Πραγματικότητα. Αυτή η Πραγματικότητα Αιώνια, Αναλλοίωτη στην Φύση Της, Απροσδιόριστη στην Ουσία Της, Κενότητα, είναι η Μόνη Πραγματικότητα. Ό,τι εμφανίζεται είναι ενέργειες, διαδικασίες, φαινόμενα που πηγάζουν αυθόρμητα από το τίποτα και πάλι εξαφανίζονται μέσα στο τίποτα.

Η Μία και Μοναδική Πραγματικότητα είναι Καθαρό Μπόντι. Δεν γεννιέται, δεν χάνεται, δεν πραγματοποιείται. Είναι η Φύση του παντός και των πάντων. Το Μπόντι είναι η Μία και Μόνη Πραγματικότητα. Δεν υπάρχει καμία διαφορά ανάμεσα στην ηρεμία και την δραστηριότητα. Όλες οι δραστηριότητες, τα φαινόμενα που αναδύονται και εξαφανίζονται εντελώς φυσικά δεν αλλοιώνουν την Φύση του Μπόντι.



~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

TAOΪSM

TAOΪSM
Chapter 18. The Sacred Forgetting: A Meditation on the Fall from the Great Way
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

BUDDHISM

BUDDHISM
Chapter 18. Impurity
Monday, 22 December, 2025

Chapter 18. Impurity

 

The Island Within: A Meditation on Purity and Transcendence

 

In the vast ocean of existence, where waves of birth and death crash endlessly upon the shores of consciousness, there comes a moment when the seeker stands at the threshold of profound recognition. Like autumn leaves that have forgotten their greenness, the soul finds itself trembling before the great messengers of transformation, those silent heralds who remind us that all journeys toward embodiment must eventually turn homeward toward the infinite.

 

The ancients spoke of standing at the door of departure, that liminal space where the known world grows thin and transparent, revealing glimpses of what lies beyond. Here, in this pregnant pause between breaths, the traveler discovers a truth both terrifying and liberating: the provisions gathered for worldly journeys—wealth, reputation, the accumulated debris of desires—hold no currency in the realm that beckons. One cannot purchase passage with gold that tarnishes, nor can one carry forward the heavy baggage of unexamined living.

 

The Sacred Architecture of Self-Becoming

 

What, then, is the seeker to do when confronted with this poverty of preparation? The mystics whisper of an island, not fixed in any outer geography but rising from the depths of consciousness itself. This is no ordinary landmass, no mere refuge from the storm, but rather a sovereign territory of awareness—a place where the soul recognizes its own capacity for independence from the turbulent seas of craving and aversion that surround it.

 

To build this island is to engage in the most sacred of labors. It requires the steady, devoted application of wisdom, that luminous faculty which sees through appearances into the heart of things. The work is arduous, demanding the full presence of the artisan-soul, who must chisel away at the rock of ignorance with patient persistence. There is no hurrying this architecture of awakening; each stone of understanding must be carefully placed, each foundation of virtue solidly established.

 

When the accumulated sediments of impurity—those dark residues of unmindful action and clouded perception—are finally swept away by the wind of discernment, something miraculous emerges. The being, now free from the gravitational pull of guilt and confusion, discovers itself capable of ascending into realms previously unimagined. These are the heavenly worlds of the elect, not places located in some distant cosmic geography, but rather dimensions of consciousness available to those who have purified their vision.

 

The Alchemy of Purification

 

Consider the sacred craft of the metalworker, who stands before the forge with silver ore in hand. The master smith does not expect perfection to emerge in a single, dramatic gesture. Rather, with infinite patience and careful attention, the artisan heats the metal, watching as impurities rise to the surface. One by one, these dross elements are blown away—not all at once in some violent purging, but gradually, rhythmically, like breath itself. Little by little, from time to time, the work continues until what remains is pure, luminous, reflective of light.

 

So too must the seeker approach the purification of consciousness. The spiritual alchemy is not accomplished through dramatic renunciations or sudden conversions alone, but through the steady, incremental removal of that which obscures the soul's natural radiance. Each moment of mindfulness, each choice to act with integrity rather than impulse, each instance of seeing clearly rather than through the distorting lens of desire—these are the gentle breaths that blow away impurity.

 

Yet here lies a profound paradox that only the mystics truly understand: the very instrument meant to purify can become the source of corruption. Like iron, which spawns rust from its own substance and is thereby destroyed, so too can the seeker's own actions become the agent of downfall. The transgressor weaves a net from the threads of unmindful deeds, and this net becomes both prison and path—leading not toward liberation but deeper into the labyrinth of suffering.

 

The Subtlety of Corruption

 

In the realm of spiritual understanding, corruption wears many masks. There are the obvious taints—the neglect that allows prayer to become mere repetition empty of presence, the sloth that permits the body's vitality to decay, the thoughtlessness that renders the watchful mind dull and inattentive. These are the coarse impurities that even the beginner can recognize.

 

But there are subtler corruptions that escape notice, weaving themselves into the very fabric of daily existence. The seeker must cultivate a vision penetrating enough to perceive how even virtuous actions can be tainted when performed without wisdom, how beneficence itself can be corrupted by the greed for recognition or return. All ways, whether conventionally labeled good or evil, can become pathways to bondage when walked without awareness.

 

Among all possible taints, however, there exists one that towers above the rest like a mountain obscuring the sun: ignorance—that fundamental not-knowing which mistakes the transient for the eternal, the constructed for the real, the conditioned for the absolute. This is the greatest darkness, the primary obscuration from which all other confusions flow. To throw off this taint is not merely to acquire information but to undergo a transformation of understanding so complete that one's very mode of perceiving reality is revolutionized.

 

The Two Paths of Living

 

The contemplative tradition recognizes two fundamental modes of human existence, two paths that diverge in the garden of choice. One path is deceptively easy, requiring no courage, no self-examination, no confrontation with uncomfortable truths. This is the way of the shameless, those who live like crows—opportunistic, loud, taking what glitters without discerning its true value. Such individuals may appear bold, even heroic in their transgressions, but theirs is a wretched freedom, purchased at the cost of integrity and inner peace.

 

Life along this path may seem smooth initially, for it flows with the current of impulse and the tide of collective unconsciousness. Yet this ease is illusory, a temporary comfort that disguises the slow erosion of the soul's capacity for joy, meaning, and authentic connection.

 

The second path presents a stark contrast. Here, life reveals its difficulty to the modest seeker who continually seeks purity in thought, word, and deed. This individual moves through the world with disinterest in the clamoring demands of ego, maintaining an inner quietude that remains spotless even amid the chaos of existence. Intelligence here is not mere cleverness but a penetrating wisdom that recognizes the interdependence of all things and acts accordingly.

 

Why is this path so difficult? Because it requires constant vigilance, moment-by-moment awareness, the courage to swim against the current of collective conditioning. It demands the willingness to be unpopular, to stand alone if necessary, to choose truth over comfort repeatedly.

 

The Architecture of Self-Destruction

 

The mystical teachings identify specific behaviors that function like pickaxes, allowing the individual to excavate their own destruction even while living. To destroy life—whether through violence toward others or the slow suicide of unmindful living—is to sever oneself from the web of interconnection that sustains all beings. To speak untruth is to poison the well of communication from which all relationship drinks. To take what is not freely given is to violate the sacred boundaries that allow trust and cooperation to flourish.

 

Sexual transgression, the violation of committed relationships, represents a particularly insidious form of boundary dissolution, one that damages not only the immediate parties but sends ripples through families and communities. And the surrender to intoxication—that deliberate clouding of consciousness—represents perhaps the most direct assault on the very faculty needed for liberation.

 

Each of these actions serves to dig up one's own root, to undermine the foundation of wellbeing and spiritual progress. They are not violations of arbitrary rules imposed by external authority but rather organic consequences of misunderstanding the nature of reality itself.

 

The Poison of Comparison

 

In the contemplative life, a subtle poison often goes unnoticed: the tendency to measure one's path against another's, to fret about the provisions others receive while neglecting one's own inner work. This comparative consciousness finds no rest, for it is forever oscillating between envy and pride, never settling into the peace of acceptance.

 

The world, in its conventional operation, distributes its favors according to faith or pleasure—sometimes seemingly at random, often apparently unjust. But the seeker who has uprooted the very capacity for resentful comparison discovers a rest that persists both in daylight activity and nighttime repose. This is not the rest of inaction but the peace of one who has ceased the exhausting labor of constantly positioning oneself relative to others.

 

The Fire, the Shark, the Snare, the Torrent

 

The mystical tradition employs elemental imagery to convey the dangers that beset the path. There is no fire comparable to passion—that burning which consumes from within, never satisfied, always demanding more fuel. Like fire, passion transforms everything it touches, reducing complex realities to ash and char.

 

There is no predator as dangerous as hatred—that shark circling in the depths of consciousness, waiting to tear apart any possibility of peace or connection. Hatred sees enemies everywhere, finding perpetual justification for its aggression.

 

There is no trap as effective as folly—that snare woven from illusion and short-sightedness, which catches the unwary mind and holds it captive to repeated patterns of suffering. And there is no force as overwhelming as greed—that torrent which sweeps away discernment, carrying the grasping mind toward endless accumulation without satisfaction.

 

These four represent the primary obstacles to liberation, and the seeker must recognize them not as abstract concepts but as living forces active in consciousness.

 

The Mirror and the Shadow

 

A peculiar asymmetry characterizes human perception: the faults of others appear with crystalline clarity, while one's own faults remain conveniently obscured. Like a farmer winnowing grain, tossing chaff into the wind, the unaware individual readily identifies and broadcasts the shortcomings of neighbors, colleagues, strangers. Yet this same person conceals personal faults as skillfully as a cheat hides weighted dice from an opponent.

 

This dynamic is not mere hypocrisy but rather a structural feature of ego-consciousness, which must maintain its own coherence by projecting shadow material outward. The one who makes a habit of fault-finding and takes offense easily discovers that paradoxically, their own passions multiply. For in the very act of judging another, one strengthens the judgmental stance itself, moving further from the destruction of passion that is the goal of the path.

 

The Pathless Path

 

The authentic spiritual journey cannot be accomplished through mere external performances. There is no magical pathway through the air, no shortcuts that bypass the necessary inner work. A person does not become a true renunciate simply by adopting the robes and rituals of renunciation. The world—conventional, surface-level consciousness—delights endlessly in such vanities, mistaking appearance for substance.

 

But those who have truly awakened, those rare beings who have seen through the veil of appearances, stand free from such delusions. They recognize that no creatures possess eternal, unchanging essence; all beings arise and pass away in the vast dance of dependent origination. Yet the awakened themselves, having realized the deathless dimension, remain unshaken by this flux. They have found the island.

 

The Call to the Eternal Present

 

This, then, is the contemplative invitation: to build within oneself an island of awareness that remains stable amid the ocean of change. Not through denial of impermanence, but through recognition that within the very heart of change lies an unchanging capacity to witness, to know, to be present.

 

The work begins now, in this very moment. There is no provision needed except presence, no baggage to carry except awareness, no credential required except sincerity. The door of departure that once seemed to lead to annihilation is revealed instead as a threshold to transformation—a passageway not to non-existence but to a more authentic mode of being.

 

When impurities are blown away like dust from a mirror's surface, what remains is not emptiness but clarity—the soul's natural radiance, which has always been present but obscured. This radiance recognizes itself as both limited form and limitless awareness, both the wave and the ocean, both the island and the sea.

 

In this recognition lies the peace that transcends understanding, the freedom that requires no external validation, the love that needs no object. This is the mystical reality toward which all genuine spiritual practice points—not some distant future attainment but a present possibility, available in each breath, each moment of clear seeing, each choice to align with wisdom rather than confusion.

 

The path is walked one step at a time, yet each step contains the entirety of the journey. The island is built slowly, yet in each moment of authentic practice, it is already complete. This paradox cannot be resolved through logic but only through the direct experience of those who dare to make themselves sovereign in the midst of dissolution, wise in the face of ignorance, awake in the dream of existence.

 

Το Νησί Εντός: Ένας Διαλογισμός στην Καθαρότητα και την Υπέρβαση

Στον απέραντο ωκεανό της ύπαρξης, όπου τα κύματα της γέννησης και του θανάτου σκάζουν ασταμάτητα στις ακτές της συνείδησης, έρχεται μια στιγμή όπου ο αναζητητής στέκεται στο κατώφλι μιας βαθιάς αναγνώρισης. Σαν τα φθινοπωρινά φύλλα που έχουν ξεχάσει το πράσινό τους, η ψυχή βρίσκεται να τρέμει μπροστά στους μεγάλους αγγελιοφόρους της μεταμόρφωσης, αυτούς τους σιωπηλούς κήρυκες που μας υπενθυμίζουν ότι όλα τα ταξίδια προς την ενσάρκωση πρέπει τελικά να στραφούν προς το σπίτι, προς το άπειρο.

Οι αρχαίοι μιλούσαν για το να στέκεται κανείς στην πόρτα της αναχώρησης, εκείνο τον οριακό χώρο όπου ο γνωστός κόσμος γίνεται λεπτός και διαφανής, αποκαλύπτοντας ματιές από ό,τι βρίσκεται πέρα. Εδώ, σε αυτή την έγκυο παύση ανάμεσα στις αναπνοές, ο ταξιδιώτης ανακαλύπτει μια αλήθεια ταυτόχρονα τρομακτική και απελευθερωτική: τα εφόδια που συγκεντρώθηκαν για τα κοσμικά ταξίδια — πλούτος, φήμη, τα συσσωρευμένα συντρίμμια των επιθυμιών — δεν έχουν καμία αξία στο βασίλειο που καλεί. Δεν μπορεί κανείς να αγοράσει πέρασμα με χρυσό που αμαυρώνεται, ούτε να κουβαλήσει μπροστά το βαρύ φορτίο μιας ανεξέταστης ζωής.

Η Ιερή Αρχιτεκτονική της Αυτο-Γένεσης

Τι, λοιπόν, πρέπει να κάνει ο αναζητητής όταν αντιμετωπίζει αυτή την φτώχεια προετοιμασίας; Οι μυστικοί ψιθυρίζουν για ένα νησί, όχι σταθερό σε καμία εξωτερική γεωγραφία αλλά αναδυόμενο από τα βάθη της ίδιας της συνείδησης. Αυτό δεν είναι ένα συνηθισμένο κομμάτι γης, ούτε απλή καταφυγή από την καταιγίδα, αλλά μάλλον ένα κυρίαρχο έδαφος επίγνωσης — ένα μέρος όπου η ψυχή αναγνωρίζει την ίδια της την ικανότητα για ανεξαρτησία από τις ταραγμένες θάλασσες της λαχτάρας και της απέχθειας που την περιβάλλουν.

Το να χτίσει κανείς αυτό το νησί σημαίνει να εμπλακεί στην πιο ιερή από τις εργασίες. Απαιτεί την σταθερή, αφοσιωμένη εφαρμογή της σοφίας, εκείνης της φωτεινής ικανότητας που βλέπει πέρα από τις εμφανίσεις στην καρδιά των πραγμάτων. Η εργασία είναι κοπιαστική, απαιτώντας την πλήρη παρουσία της ψυχής-τεχνίτη, που πρέπει να σμιλεύει τον βράχο της άγνοιας με υπομονετική επιμονή. Δεν υπάρχει βιάση σε αυτή την αρχιτεκτονική της αφύπνισης· κάθε πέτρα κατανόησης πρέπει να τοποθετηθεί προσεκτικά, κάθε θεμέλιο αρετής να εδραιωθεί σταθερά.

Όταν τα συσσωρευμένα ιζήματα της ακαθαρσίας — εκείνα τα σκοτεινά κατάλοιπα της απρόσεκτης δράσης και της θολωμένης αντίληψης — σαρωθούν τελικά από τον άνεμο της διάκρισης, κάτι θαυμαστό αναδύεται. Το ον, πλέον ελεύθερο από την βαρυτική έλξη της ενοχής και της σύγχυσης, ανακαλύπτει τον εαυτό του ικανό να ανυψωθεί σε βασίλεια προηγουμένως αδιανόητα. Αυτά είναι οι ουράνιοι κόσμοι των εκλεκτών, όχι μέρη τοποθετημένα σε κάποια μακρινή κοσμική γεωγραφία, αλλά μάλλον διαστάσεις συνείδησης διαθέσιμες σε όσους έχουν καθαρίσει την όρασή τους.

Η Αλχημεία της Καθαρότητας

Σκεφτείτε την ιερή τέχνη του μεταλλουργού, που στέκεται μπροστά στη φωτιά με αργυρομετάλλευμα στο χέρι. Ο δάσκαλος σιδηρουργός δεν περιμένει η τελειότητα να αναδυθεί σε μια μοναδική, δραματική χειρονομία. Αντίθετα, με άπειρη υπομονή και προσεκτική προσοχή, ο τεχνίτης θερμαίνει το μέταλλο, παρακολουθώντας τις ακαθαρσίες να ανεβαίνουν στην επιφάνεια. Μία προς μία, αυτά τα απόβλητα στοιχεία φυσούνται μακριά — όχι όλα μαζί σε κάποια βίαιη κάθαρση, αλλά σταδιακά, ρυθμικά, σαν την ίδια την αναπνοή. Σιγά σιγά, από καιρό σε καιρό, η εργασία συνεχίζεται μέχρι να μείνει καθαρό, φωτεινό, ανακλαστικό του φωτός.

Έτσι ακριβώς πρέπει και ο αναζητητής να προσεγγίσει την κάθαρση της συνείδησης. Η πνευματική αλχημεία δεν επιτυγχάνεται μόνο μέσω δραματικών αποκηρύξεων ή ξαφνικών μεταστροφών, αλλά μέσω της σταθερής, σταδιακής αφαίρεσης εκείνου που σκιάζει την φυσική ακτινοβολία της ψυχής. Κάθε στιγμή ενσυνειδητότητας, κάθε επιλογή να δράσει κανείς με ακεραιότητα αντί για παρόρμηση, κάθε περίσταση να βλέπει καθαρά αντί μέσα από τον παραμορφωτικό φακό της επιθυμίας — αυτές είναι οι ήπιες αναπνοές που φυσούν μακριά την ακαθαρσία.

Ωστόσο εδώ κρύβεται ένα βαθύ παράδοξο που μόνο οι μυστικοί κατανοούν αληθινά: το ίδιο το εργαλείο που προορίζεται να καθαρίσει μπορεί να γίνει πηγή διαφθοράς. Σαν τον σίδηρο, που γεννά σκουριά από την ίδια του την ουσία και έτσι καταστρέφεται, έτσι και οι πράξεις του ίδιου του αναζητητή μπορούν να γίνουν ο παράγοντας της πτώσης. Ο παραβάτης υφαίνει ένα δίχτυ από τις κλωστές των απρόσεκτων πράξεων, και αυτό το δίχτυ γίνεται ταυτόχρονα φυλακή και μονοπάτι — οδηγώντας όχι προς την απελευθέρωση αλλά βαθύτερα στον λαβύρινθο του πόνου.

Η Λεπτότητα της Διαφθοράς

Στο βασίλειο της πνευματικής κατανόησης, η διαφθορά φοράει πολλές μάσκες. Υπάρχουν οι προφανείς μολύνσεις — η παραμέληση που επιτρέπει την προσευχή να γίνει απλή επανάληψη άδεια παρουσίας, η νωθρότητα που επιτρέπει την ζωτικότητα του σώματος να φθίνει, η απροσεξία που καθιστά το άγρυπνο νου θαμπό και απρόσεκτο. Αυτές είναι οι χονδροειδείς ακαθαρσίες που ακόμα και ο αρχάριος μπορεί να αναγνωρίσει.

Αλλά υπάρχουν πιο λεπτές διαφθορές που διαφεύγουν της προσοχής, υφαίνοντας τον εαυτό τους στο ίδιο το ύφασμα της καθημερινής ύπαρξης. Ο αναζητητής πρέπει να καλλιεργήσει μια όραση αρκετά διεισδυτική για να αντιληφθεί πώς ακόμα και ενάρετες πράξεις μπορούν να μολυνθούν όταν εκτελούνται χωρίς σοφία, πώς η ίδια η ευεργεσία μπορεί να διαφθαρεί από την πλεονεξία για αναγνώριση ή ανταπόδοση. Όλοι οι δρόμοι, είτε συμβατικά χαρακτηρισμένοι καλοί είτε κακοί, μπορούν να γίνουν μονοπάτια δεσμεύσης όταν βαδίζονται χωρίς επίγνωση.

Ανάμεσα σε όλες τις πιθανές μολύνσεις, ωστόσο, υπάρχει μία που υψώνεται πάνω από τις υπόλοιπες σαν βουνό που σκιάζει τον ήλιο: η άγνοια — εκείνη η θεμελιώδης μη-γνώση που μπερδεύει το παροδικό με το αιώνιο, το κατασκευασμένο με το πραγματικό, το εξαρτημένο με το απόλυτο. Αυτό είναι το μεγαλύτερο σκοτάδι, η πρωταρχική απόκρυψη από την οποία ρέουν όλες οι άλλες συγχύσεις. Το να αποτινάξει κανείς αυτή τη μόλυνση δεν είναι απλώς να αποκτήσει πληροφορίες αλλά να υποστεί μια μεταμόρφωση κατανόησης τόσο πλήρη που ο ίδιος ο τρόπος αντίληψης της πραγματικότητας επαναστατικοποιείται.

Οι Δύο Δρόμοι της Ζωής

Η διαλογιστική παράδοση αναγνωρίζει δύο θεμελιώδεις τρόπους ανθρώπινης ύπαρξης, δύο δρόμους που αποκλίνουν στον κήπο της επιλογής. Ο ένας δρόμος είναι απατηλά εύκολος, δεν απαιτεί θάρρος, αυτοεξέταση, αντιμετώπιση άβολων αληθειών. Αυτός είναι ο δρόμος των αναιδών, εκείνων που ζουν σαν κοράκια — καιροσκόποι, θορυβώδεις, παίρνοντας ό,τι γυαλίζει χωρίς να διακρίνουν την αληθινή του αξία. Τέτοια άτομα μπορεί να φαίνονται τολμηρά, ακόμα και ηρωικά στις παραβάσεις τους, αλλά η δική τους είναι μια άθλια ελευθερία, αγορασμένη με το τίμημα της ακεραιότητας και της εσωτερικής ειρήνης.

Η ζωή σε αυτόν τον δρόμο μπορεί να φαίνεται ομαλή αρχικά, γιατί ρέει με το ρεύμα της παρόρμησης και το κύμα της συλλογικής ασυνειδησίας. Ωστόσο αυτή η ευκολία είναι ψευδαισθητική, μια προσωρινή παρηγοριά που συγκαλύπτει την αργή διάβρωση της ικανότητας της ψυχής για χαρά, νόημα και αυθεντική σύνδεση.

Ο δεύτερος δρόμος παρουσιάζει μια έντονη αντίθεση. Εδώ, η ζωή αποκαλύπτει τη δυσκολία της στον σεμνό αναζητητή που συνεχώς επιδιώκει καθαρότητα στη σκέψη, τον λόγο και την πράξη. Αυτό το άτομο κινείται στον κόσμο με αδιαφορία για τις θορυβώδεις απαιτήσεις του εγώ, διατηρώντας μια εσωτερική ησυχία που παραμένει άσπιλη ακόμα και μέσα στο χάος της ύπαρξης. Η νοημοσύνη εδώ δεν είναι απλή εξυπνάδα αλλά μια διεισδυτική σοφία που αναγνωρίζει την αλληλεξάρτηση όλων των πραγμάτων και δρα αναλόγως.

Γιατί είναι αυτός ο δρόμος τόσο δύσκολος; Επειδή απαιτεί συνεχή επαγρύπνηση, επίγνωση στιγμή προς στιγμή, το θάρρος να κολυμπά κανείς κόντρα στο ρεύμα της συλλογικής προσαρμογής. Απαιτεί την προθυμία να είναι κανείς αντιδημοφιλής, να στέκεται μόνος αν χρειάζεται, να επιλέγει την αλήθεια αντί για την άνεση επανειλημμένα.

Η Αρχιτεκτονική της Αυτο-Καταστροφής

Οι μυστικές διδασκαλίες προσδιορίζουν συγκεκριμένες συμπεριφορές που λειτουργούν σαν αξίνες, επιτρέποντας στο άτομο να σκάψει την ίδια του την καταστροφή ενώ ακόμα ζει. Το να καταστρέφει κανείς τη ζωή — είτε μέσω βίας προς τους άλλους είτε μέσω της αργής αυτοκτονίας της απρόσεκτης ζωής — είναι να αποκόπτει τον εαυτό του από τον ιστό αλληλεξάρτησης που συντηρεί όλα τα όντα. Το να λέει ψέματα είναι να δηλητηριάζει το πηγάδι της επικοινωνίας από το οποίο πίνουν όλες οι σχέσεις. Το να παίρνει ό,τι δεν δίνεται ελεύθερα είναι να παραβιάζει τα ιερά όρια που επιτρέπουν την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία να ανθίσουν.

Η σεξουαλική παράβαση, η παραβίαση δεσμευμένων σχέσεων, αντιπροσωπεύει μια ιδιαίτερα ύπουλη μορφή διάλυσης ορίων, που βλάπτει όχι μόνο τα άμεσα εμπλεκόμενα μέρη αλλά στέλνει κύματα μέσα σε οικογένειες και κοινότητες. Και η παράδοση στην μέθη — εκείνη η σκόπιμη θόλωση της συνείδησης — αντιπροσωπεύει ίσως την πιο άμεση επίθεση στην ίδια την ικανότητα που χρειάζεται για την απελευθέρωση.

Κάθε μία από αυτές τις πράξεις χρησιμεύει στο να ξεριζώνει κανείς την ίδια του τη ρίζα, να υπονομεύει το θεμέλιο της ευεξίας και της πνευματικής προόδου. Δεν είναι παραβιάσεις αυθαίρετων κανόνων που επιβάλλονται από εξωτερική αυθεντία αλλά μάλλον οργανικές συνέπειες της παρεξήγησης της φύσης της πραγματικότητας της ίδιας.

Το Δηλητήριο της Σύγκρισης

Στη διαλογιστική ζωή, ένα λεπτό δηλητήριο συχνά περνά απαρατήρητο: η τάση να μετρά κανείς τον δρόμο του σε σχέση με τον άλλου, να ανησυχεί για τα εφόδια που λαμβάνουν οι άλλοι ενώ παραμελεί την ίδια του την εσωτερική εργασία. Αυτή η συγκριτική συνείδηση δεν βρίσκει ανάπαυση, γιατί ταλαντώνεται ασταμάτητα ανάμεσα σε φθόνο και υπερηφάνεια, ποτέ δεν εγκαθίσταται στην ειρήνη της αποδοχής.

Ο κόσμος, στην συμβατική του λειτουργία, διανέμει τις χάρες του σύμφωνα με πίστη ή ευχαρίστηση — μερικές φορές φαινομενικά τυχαία, συχνά φαινομενικά άδικα. Αλλά ο αναζητητής που έχει ξεριζώσει την ίδια την ικανότητα για αγανακτισμένη σύγκριση ανακαλύπτει μια ανάπαυση που επιμένει τόσο στην ημερήσια δραστηριότητα όσο και στην νυχτερινή ξεκούραση. Αυτή δεν είναι η ανάπαυση της αδράνειας αλλά η ειρήνη εκείνου που έχει σταματήσει την εξαντλητική εργασία του να τοποθετεί συνεχώς τον εαυτό του σε σχέση με τους άλλους.

Η Φωτιά, ο Καρχαρίας, η Παγίδα, ο Χείμαρρος

Η μυστική παράδοση χρησιμοποιεί στοιχειακές εικόνες για να μεταδώσει τους κινδύνους που παραμονεύουν στο μονοπάτι. Δεν υπάρχει φωτιά συγκρίσιμη με το πάθος — εκείνη η καύση που καταναλώνει από μέσα, ποτέ ικανοποιημένη, πάντα απαιτώντας περισσότερο καύσιμο. Σαν τη φωτιά, το πάθος μεταμορφώνει ό,τι αγγίζει, μειώνοντας σύνθετες πραγματικότητες σε στάχτη και κάρβουνο.

Δεν υπάρχει αρπακτικό τόσο επικίνδυνο όσο το μίσος — εκείνος ο καρχαρίας που κυκλοφορεί στα βάθη της συνείδησης, περιμένοντας να διαμελίσει κάθε δυνατότητα ειρήνης ή σύνδεσης. Το μίσος βλέπει εχθρούς παντού, βρίσκοντας αέναη δικαιολογία για την επιθετικότητά του.

Δεν υπάρχει παγίδα τόσο αποτελεσματική όσο η ανοησία — εκείνο το δίχτυ υφαντό από ψευδαίσθηση και μυωπία, που πιάνει το απρόσεκτο νου και το κρατά αιχμάλωτο σε επαναλαμβανόμενα μοτίβα πόνου. Και δεν υπάρχει δύναμη τόσο συντριπτική όσο η πλεονεξία — εκείνος ο χείμαρρος που σαρώνει την διάκριση, παρασύροντας τον αρπακτικό νου προς ατελείωτη συσσώρευση χωρίς ικανοποίηση.

Αυτά τα τέσσερα αντιπροσωπεύουν τα πρωταρχικά εμπόδια στην απελευθέρωση, και ο αναζητητής πρέπει να τα αναγνωρίσει όχι ως αφηρημένες έννοιες αλλά ως ζωντανές δυνάμεις ενεργές στη συνείδηση.

Ο Καθρέφτης και η Σκιά

Μια ιδιόμορφη ασυμμετρία χαρακτηρίζει την ανθρώπινη αντίληψη: τα ελαττώματα των άλλων εμφανίζονται με κρυστάλλινη σαφήνεια, ενώ τα δικά μας ελαττώματα παραμένουν βολικά κρυμμένα. Σαν τον αγρότη που λιχνίζει το σιτάρι, πετώντας τα άχυρα στον άνεμο, το μη συνειδητό άτομο εύκολα προσδιορίζει και διαλαλεί τα ελαττώματα γειτόνων, συναδέλφων, ξένων. Ωστόσο το ίδιο αυτό άτομο κρύβει τα προσωπικά ελαττώματα με την ίδια επιδεξιότητα που ένας απατεώνας κρύβει ζαβωμένα ζάρια από τον αντίπαλο.

Αυτή η δυναμική δεν είναι απλή υποκρισία αλλά μάλλον ένα δομικό χαρακτηριστικό της συνείδησης του εγώ, που πρέπει να διατηρήσει την ίδια της την συνοχή προβάλλοντας το υλικό σκιάς προς τα έξω. Εκείνος που κάνει συνήθεια την εύρεση ελαττωμάτων και προσβάλλεται εύκολα ανακαλύπτει ότι παραδόξως, τα δικά του πάθη πολλαπλασιάζονται. Γιατί στην ίδια την πράξη της κρίσης ενός άλλου, ενισχύει κανείς την ίδια την κριτική στάση, απομακρυνόμενος περαιτέρω από την καταστροφή του πάθους που είναι ο στόχος του δρόμου.

Το Μονοπάτι Χωρίς Μονοπάτι

Το αυθεντικό πνευματικό ταξίδι δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω απλών εξωτερικών επιδόσεων. Δεν υπάρχει μαγικό μονοπάτι στον αέρα, καμία συντόμευση που παρακάμπτει την απαραίτητη εσωτερική εργασία. Ένα άτομο δεν γίνεται αληθινός αποκηρυκτής απλώς υιοθετώντας τα ράσα και τις τελετουργίες της αποκήρυξης. Ο κόσμος — η συμβατική, επιφανειακή συνείδηση — ευχαριστιέται ατελείωτα με τέτοιες ματαιοδοξίες, μπερδεύοντας την εμφάνιση με την ουσία.

Αλλά εκείνοι που έχουν αληθινά αφυπνιστεί, εκείνα τα σπάνια όντα που έχουν δει πέρα από το πέπλο των εμφανίσεων, στέκονται ελεύθεροι από τέτοιες ψευδαισθήσεις. Αναγνωρίζουν ότι κανένα πλάσμα δεν κατέχει αιώνια, αμετάβλητη ουσία· όλα τα όντα αναδύονται και παρέρχονται στον απέραντο χορό της εξαρτημένης γένεσης. Ωστόσο οι αφυπνισμένοι οι ίδιοι, έχοντας συνειδητοποιήσει την αθάνατη διάσταση, παραμένουν ακλόνητοι από αυτή τη ροή. Έχουν βρει το νησί.

Η Κλήση προς το Αιώνιο Παρόν

Αυτή, λοιπόν, είναι η διαλογιστική πρόσκληση: να χτίσει κανείς μέσα στον εαυτό του ένα νησί επίγνωσης που παραμένει σταθερό μέσα στον ωκεανό της αλλαγής. Όχι μέσω άρνησης της ατέλειας, αλλά μέσω αναγνώρισης ότι μέσα στην ίδια την καρδιά της αλλαγής κρύβεται μια αμετάβλητη ικανότητα να μαρτυρεί, να γνωρίζει, να είναι παρούσα.

Η εργασία αρχίζει τώρα, σε αυτή ακριβώς τη στιγμή. Δεν χρειάζεται κανένα εφόδιο εκτός από παρουσία, κανένα φορτίο να κουβαλήσει εκτός από επίγνωση, κανένα διαπιστευτήριο εκτός από ειλικρίνεια. Η πόρτα της αναχώρησης που κάποτε φαινόταν να οδηγεί σε αφανισμό αποκαλύπτεται αντ' αυτού ως κατώφλι μεταμόρφωσης — ένα πέρασμα όχι προς την μη-ύπαρξη αλλά προς έναν πιο αυθεντικό τρόπο ύπαρξης.

Όταν οι ακαθαρσίες φυσούνται μακριά σαν σκόνη από την επιφάνεια ενός καθρέφτη, αυτό που μένει δεν είναι κενό αλλά σαφήνεια — η φυσική ακτινοβολία της ψυχής, που ήταν πάντα παρούσα αλλά σκιασμένη. Αυτή η ακτινοβολία αναγνωρίζει τον εαυτό της ως ταυτόχρονα περιορισμένη μορφή και απεριόριστη επίγνωση, ως το κύμα και τον ωκεανό, ως το νησί και τη θάλασσα.

Σε αυτή την αναγνώριση κρύβεται η ειρήνη που υπερβαίνει την κατανόηση, η ελευθερία που δεν απαιτεί εξωτερική επικύρωση, η αγάπη που δεν χρειάζεται αντικείμενο. Αυτή είναι η μυστική πραγματικότητα προς την οποία στοχεύει κάθε γνήσια πνευματική πρακτική — όχι κάποια μακρινή μελλοντική απόκτηση αλλά μια παρούσα δυνατότητα, διαθέσιμη σε κάθε αναπνοή, κάθε στιγμή καθαρής όρασης, κάθε επιλογή να ευθυγραμμιστεί με τη σοφία αντί για τη σύγχυση.

Το μονοπάτι βαδίζεται βήμα βήμα, ωστόσο κάθε βήμα περιέχει το σύνολο του ταξιδιού. Το νησί χτίζεται αργά, ωστόσο σε κάθε στιγμή αυθεντικής πρακτικής, είναι ήδη πλήρες. Αυτό το παράδοξο δεν μπορεί να λυθεί μέσω λογικής αλλά μόνο μέσω της άμεσης εμπειρίας εκείνων που τολμούν να γίνουν κυρίαρχοι μέσα στη διάλυση, σοφοί απέναντι στην άγνοια, αφυπνισμένοι στο όνειρο της ύπαρξης.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

VEDANTA

VEDANTA
Viveka Chudamani, by Adi Sankaracharya, 11-15 / 3.The Path Beyond Action: A Journey to the Luminous Self
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

jKRISHNAMURTI

jKRISHNAMURTI
The Only Revolution / California: 2. The Unbidden Grace: A Meditation on the Pathless Path
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

RELIGION

RELIGION
17. The Unveiling: A Journey to the Shores of Transcendence
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Quotes

Constantinos’s quotes


"A "Soul" that out of ignorance keeps making mistakes is like a wounded bird with helpless wings that cannot fly high in the sky."— Constantinos Prokopiou

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Copyright

Copyright © Esoterism Academy 2010-2025. All Rights Reserved .

Intellectual property rights


The entire content of our website, including, but not limited to, texts, news, graphics, photographs, diagrams, illustrations, services provided and generally any kind of files, is subject to intellectual property (copyright) and is governed by the national and international provisions on Intellectual Property, with the exception of the expressly recognized rights of third parties.
Therefore, it is expressly prohibited to reproduce, republish, copy, store, sell, transmit, distribute, publish, perform, "download", translate, modify in any way, in part or in summary, without the express prior written consent of the Foundation. It is known that in case the Foundation consents, the applicant is obliged to explicitly refer via links (hyperlinks) to the relevant content of the Foundation's website. This obligation of the applicant exists even if it is not explicitly stated in the written consent of the Foundation.
Exceptionally, it is permitted to individually store and copy parts of the content on a simple personal computer for strictly personal use (private study or research, educational purposes), without the intention of commercial or other exploitation and always under the condition of indicating the source of its origin, without this in any way implies a grant of intellectual property rights.
It is also permitted to republish material for purposes of promoting the events and activities of the Foundation, provided that the source is mentioned and that no intellectual property rights are infringed, no trademarks are modified, altered or deleted.
Everything else that is included on the electronic pages of our website and constitutes registered trademarks and intellectual property products of third parties is their own sphere of responsibility and has nothing to do with the website of the Foundation.

Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας

Το σύνολο του περιεχομένου του Δικτυακού μας τόπου, συμπεριλαμβανομένων, ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, των κειμένων, ειδήσεων, γραφικών, φωτογραφιών, σχεδιαγραμμάτων, απεικονίσεων, παρεχόμενων υπηρεσιών και γενικά κάθε είδους αρχείων, αποτελεί αντικείμενο πνευματικής ιδιοκτησίας (copyright) και διέπεται από τις εθνικές και διεθνείς διατάξεις περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας, με εξαίρεση τα ρητώς αναγνωρισμένα δικαιώματα τρίτων.

Συνεπώς, απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή, αποθήκευση, πώληση, μετάδοση, διανομή, έκδοση, εκτέλεση, «λήψη» (download), μετάφραση, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά η περιληπτικά χωρίς τη ρητή προηγούμενη έγγραφη συναίνεση του Ιδρύματος. Γίνεται γνωστό ότι σε περίπτωση κατά την οποία το Ίδρυμα συναινέσει, ο αιτών υποχρεούται για την ρητή παραπομπή μέσω συνδέσμων (hyperlinks) στο σχετικό περιεχόμενο του Δικτυακού τόπου του Ιδρύματος. Η υποχρέωση αυτή του αιτούντος υφίσταται ακόμα και αν δεν αναγραφεί ρητά στην έγγραφη συναίνεση του Ιδρύματος.

Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η μεμονωμένη αποθήκευση και αντιγραφή τμημάτων του περιεχομένου σε απλό προσωπικό υπολογιστή για αυστηρά προσωπική χρήση (ιδιωτική μελέτη ή έρευνα, εκπαιδευτικούς σκοπούς), χωρίς πρόθεση εμπορικής ή άλλης εκμετάλλευσης και πάντα υπό την προϋπόθεση της αναγραφής της πηγής προέλευσής του, χωρίς αυτό να σημαίνει καθ’ οιονδήποτε τρόπο παραχώρηση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

Επίσης, επιτρέπεται η αναδημοσίευση υλικού για λόγους προβολής των γεγονότων και δραστηριοτήτων του Ιδρύματος, με την προϋπόθεση ότι θα αναφέρεται η πηγή και δεν θα θίγονται δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, δεν θα τροποποιούνται, αλλοιώνονται ή διαγράφονται εμπορικά σήματα.

Ό,τι άλλο περιλαμβάνεται στις ηλεκτρονικές σελίδες του Δικτυακού μας τόπου και αποτελεί κατοχυρωμένα σήματα και προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας τρίτων ανάγεται στη δική τους σφαίρα ευθύνης και ουδόλως έχει να κάνει με τον Δικτυακό τόπο του Ιδρύματος.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~