The Evolution of Religious Thought: Religion outside of Time and inside History
From the beginning of his history, man has tried to acquire a total perception of his space of existence, a total worldview. Whether we like it or not, such a concept is fundamentally religious, philosophical, since it attributes to Some Ultimate Reality (Absolute, God, etc.) the Phenomenon of Existence. To this day, we only use such worldviews. "Science" (in the general sense of the term) is unable to give a total explanation of the phenomenon of existence.
Throughout history man has tried to improve his perception of the surrounding world (by man we mean the human species, to which any man belongs). The religious perception of the world evolved and passed through various phases. Thus we can, typologically, classify worldviews into various phases.
In the beginning, when man, who appeared on earth 3.8 million years ago, emerged from the "unconscious chaos" 500,000 years ago (and passed from the pre-human to the human species) he had a vague image of Nature as "one whole". Nature was unknown, mysterious, often friendly like Mother Nature and sometimes awe-inspiringly hostile. Man felt part of this Unknown Nature. So to this first phase belong the first religions of Nature, like something Holy, like a Mother who gives birth to everything and again seizes them in her unknown bosom.
In a subsequent phase, man separated the Unknown Sanctuary, which he placed high, from the familiar, everyday, which he placed low. It separated the Unknown Heaven from the known earth. Man, as a soul, had a heavenly origin but was raised and lived on earth. He thus created the celestial and natural religions of the second phase.
Then man separated from the Unknown Heaven which was the Source of Existence and life, the Dynamic Element, the Creative Element and thus religions were created that projected a Dynamic Form as a Representative of the Unknown Heaven.
Then, in historical times, man discerned from the Unknown Heaven the Mental Element which conceives and creates and surpasses the mere dynamic element and thus religions are created which describe the world as a four-part space in which the Absolute Unknown was Represented by the Creative Mind. The religions of the third phase include the Ancient Hellenic Religion.
3000 years ago man conceived the Unknown as the Universal Logos, the Creative Logos, the Universal Spirit which was the Image of the Unknown. Christianity belongs to the religions of the fourth phase.
At the same time, for 3000 years, there has been an even higher perception that considers the Unknown Absolute as the Being from which all "beings" come and to which they refer. Such religions or philosophies are Buddhism, Vedanta , Taoism, Orphism, Platonism, etc.
Typologically, then, we have a development of religious thought in five phases, in which we can classify the various religions. Today the perception of the fifth phase tends to prevail and thus only the religions of the fifth phase can be "saved", or as many of the religions of the fourth phase can be "adapted" to the spirit of the fifth phase.
Parallel to the evolution of the perception of the world, there was also the evolution of the perception of the human entity, of the human soul. In the beginning the human being, the human soul, was considered as a part of All Nature. They then discerned in the human entity a dynamic character, a mental element, a universal nature and finally identified the entity with the Ultimate Being.
Religion outside of Time and inside History
...
Η Εξέλιξη της Θρησκευτικής Σκέψης: Η Θρησκεία έξω από τον Χρόνο και μέσα στην Ιστορία
Από την αρχή της ιστορίας του ο άνθρωπος προσπαθούσε να αποκτήσει μία ολική αντίληψη του χώρου ύπαρξής του, μία ολική κοσμοθεωρία. Είτε μας αρέσει είτε όχι μία τέτοια αντίληψη είναι κατά βάση θρησκευτική, φιλοσοφική, αφού αποδίδει σε Κάποια Ύστατη Πραγματικότητα (Απόλυτο, Θεός, κλπ.) το Φαινόμενο της Ύπαρξης. Μέχρι σήμερα μόνο τέτοιες κοσμοθεωρίες χρησιμοποιούμε. Η «επιστήμη» (με την γενική έννοια του όρου) αδυνατεί να δώσει μία ολική εξήγηση του φαινομένου της ύπαρξης.
Στην διάρκεια της ιστορίας ο άνθρωπος προσπάθησε να βελτιώσει την αντίληψή του για τον περιβάλλοντα κόσμο (λέγοντας άνθρωπος εννοούμε το ανθρώπινο είδος, στο οποίο ανήκει ο οποιοσδήποτε άνθρωπος). Η θρησκευτική αντίληψη του κόσμου εξελίχθηκε και πέρασε από διάφορες φάσεις. Έτσι μπορούμε, τυπολογικά, να κατατάξουμε τις κοσμοθεωρίες σε διάφορες φάσεις.
Στην αρχή, όταν ο άνθρωπος βγήκε από το «ασυνείδητο χάος» πριν 500.000 χρόνια (κι από το προανθρώπινο πέρασε στο ανθρώπινο είδος) είχε μία ασαφή εικόνα της Φύσης σαν «ένα όλο». Η Φύση ήταν άγνωστη, μυστηριώδης, συχνά φιλική σαν Μητέρα Φύση κι άλλοτε εχθρική που προκαλούσε δέος. Ο άνθρωπος ένιωθε μέρος αυτής της Άγνωστης Φύσης. Σε αυτή την πρώτη φάση λοιπόν ανήκουν οι πρώτες θρησκείες της Φύσης, σαν κάτι Ιερό, σαν Μάνας που γεννά τα πάντα και πάλι τα αρπάζει στους άγνωστους κόλπους της.
Σε μία επόμενη φάση ο άνθρωπος διαχώρισε το Άγνωστο Ιερό, που το τοποθέτησε ψηλά, από το οικείο, καθημερινό, που τοποθέτησε χαμηλά. Διαχώρισε τον Άγνωστο Ουρανό από την γνωστή γη. Ο άνθρωπος, είχε σαν ψυχή ουράνια καταγωγή αλλά ανατρεφόταν και ζούσε στην γη. Δημιούργησε έτσι τις ουράνιες και φυσικές θρησκείες της δεύτερης φάσης.
Στην συνέχεια ο άνθρωπος διαχώρισε από τον Άγνωστο Ουρανό που ήταν η Πηγή της Ύπαρξης και της ζωής, το Δυναμικό Στοιχείο, το Δημιουργικό Στοιχείο κι έτσι δημιουργήθηκαν θρησκείες που πρόβαλλαν μία Δυναμική Μορφή σαν Εκπρόσωπο του Άγνωστου Ουρανού.
Μετά, στους ιστορικούς χρόνους, ο άνθρωπος από τον Άγνωστο Ουρανό διέκρινε το Νοητικό Στοιχείο που συλλαμβάνει και δημιουργεί και υπερτερεί του απλού δυναμικού στοιχείου κι έτσι δημιουργούνται θρησκείες που περιγράφουν τον κόσμο σαν ένα τετραμερή χώρο στον οποίο το Απόλυτο Άγνωστο Εκπροσωπούσε η Δημιουργική Νόηση. Στις θρησκείες της τρίτης φάσης ανήκει η Αρχαιοελληνική Θρησκεία.
Πριν 3000 χρόνια ο άνθρωπος συνέλαβε το Άγνωστο σαν τον Παγκόσμιο Λόγο, τον Δημιουργικό Λόγο, το Παγκόσμιο Πνεύμα που ήταν Εικόνα του Αγνώστου. Στις θρησκείες της τέταρτης φάσης ανήκει ο Χριστιανισμός.
Παράλληλα, εδώ και 3000 χρόνια, εμφανίζεται μία ακόμα υψηλότερη αντίληψη που θεωρεί το Άγνωστο Απόλυτο σαν το Είναι από το Οποίο προέρχονται και στο Οποίο αναφέρονται όλα τα «είναι». Τέτοιου είδους θρησκείες ή φιλοσοφίες είναι ο Βουδισμός, το Βεδάντα, ο Ταοϊσμός, ο Ορφισμός, ο Πλατωνισμός, κλπ.
Τυπολογικά λοιπόν έχουμε μία εξέλιξη της θρησκευτικής σκέψης σε πέντε φάσεις, στις οποίες μπορούμε να κατατάξουμε τις διάφορες θρησκείες. Σήμερα τείνει να επικρατήσει η αντίληψη της πέμπτης φάσης κι έτσι μόνο οι θρησκείες της πέμπτης φάσης μπορούν να «διασωθούν», ή όσες θρησκείες της τέταρτης φάσης μπορούν να «προσαρμοσθούν» στο πνεύμα της πέμπτης φάσης.
Παράλληλη με την εξέλιξη της αντίληψης περί του κόσμου υπήρξε και η εξέλιξη της αντίληψης περί της ανθρώπινης οντότητας, περί της ανθρώπινης ψυχής. Στην αρχή το ανθρώπινο ον, η ανθρώπινη ψυχή, θεωρήθηκε σαν μέρος της Όλης Φύσης. Στην συνέχεια διέκριναν στην ανθρώπινη οντότητα ένα δυναμικό χαρακτήρα, ένα νοητικό στοιχείο, μία παγκόσμια φύση και τελικά ταύτισαν την οντότητα με το Ύστατο Είναι.
