Τάο Τε Κινγκ

Το Τάο, η Πραγματικότητα, χωρίς «όνομα» (χωρίς αντίληψη)

Η Πραγματικότητα Είναι Αυτό που Υπάρχει, Αυτό που Συμβαίνει, Με τον Τρόπο που Συμβαίνει, «Όλα» όσα συμβαίνουν. Μπορούμε να το Βιώσουμε, να το Ακολουθήσουμε, να Αφεθούμε (και να Αναπαυθούμε) σε Αυτό, αλλά δεν μπορούμε να το «αντιληφθούμε, να το «κατανοήσουμε», να το «αναλύσουμε», να το περιγράψουμε», να το «μεταδώσουμε», γιατί κάθε προσπάθεια να το «αντιληφθούμε» είναι μια κατασκευή της αντίληψης, όχι η Πραγματικότητα (που Βιώνουμε) αλλά μια «Αντίληψη της Πραγματικότητας» (που είναι κάτι διαφορετικό).

Το Τάο, η Πραγματικότητα, με «όνομα» (με αντίληψη)

Όταν η αντίληψη προσπαθεί να «προσεγγίσει» το Τάο, την Πραγματικότητα,, τότε «Αυτό» που συλλαμβάνει (όταν βρίσκει «κάτι» να πιαστεί από «αυτό», για να πει «αυτό είναι το Τάο», «έτσι είναι το Τάο»), δεν είναι το Αληθινό Τάο (Τσ’ ανγκ Τάο… Ταό Τε Κινγκ, I), αλλά μόνο η «Αντίληψη για το Τάο», το Τάο της αντίληψης, ή η αντίληψη που σχηματίζουμε για το Τάο. Αυτό είναι μια «κατασκευή» της αντίληψης, Όχι η Πραγματικότητα, αλλά μια κατασκευασμένη πραγματικότητα.

Πάνω σε αυτή την αντίληψη του Τάο (σαν μιας Μεταφυσικής Αρχής) χτίζεται όλη η μεταφυσική (που είναι μια ψεύτικη μεταφυσική) του Ταοϊσμού όπως τον αντιλαμβάνονται διανοητικά οι άνθρωποι που δεν βιώνουν πραγματικά το Τάο, αλλά έχουν απλά μια φιλοσοφική αντίληψη για το Τάο.

Από το Τάο, την Αρχική Ενότητα, προκύπτει (τελείως φυσικά, σαν μια «ανάπτυξη») ο «διαχωρισμός» σε Γιανγκ και γιν, κι από την «συνεργασία» των δύο «συμπληρωματικών» (και συνεργαζόμενων) δυνάμεων προκύπτει ο κόσμος των φαινομένων, ο κόσμος των 10.000 πραγμάτων.

Αναζητώντας το Τάο

Όλη αυτή η θαυμάσια μεταφυσική που περιγράφει το Τάο, την Ανάπτυξή του και την Επιστροφή του, του Δρόμους που Ακολουθεί, την Δραστηριότητά του, που από την φύση της εμπεριέχει μια Ηθική και μια Δράση, μια «θρησκεία» σε τελευταία ανάλυση, δεν έχει σε τελευταία-τελευταία ανάλυση καμία σχέση με το Τάο, την Πραγματικότητα. Οι άνθρωποι έχουν κατασκευάσει αυτή την θαυμάσια θεωρία και νομίζουν όταν μιλούν για το Τάο  ότι το προσεγγίζουν πραγματικά, ή όταν ακολουθούν διάφορες ηθικές (που έχει κατασκευάσει η αντίληψη) ότι ακολουθούν το Τάο. Στην πραγματικότητα ακολουθούν μόνο τις δικές τους νοητικές κατασκευές, τις δικές τους αυταπάτες. Δεν είναι Αυτό το Τάο, Δεν είναι Αυτός ο «Δρόμος» του Τάο.

Η «οποιαδήποτε» προσπάθεια (να προσεγγίσουμε το Τάο) που γίνεται στα πλαίσια της (ανθρώπινης) αντίληψης, παραμένει στα όρια αυτής της αντίληψης. Κι η οποιαδήποτε «πειθαρχημένη ηθική» ακολουθούμε δεν είναι η Αυθόρμητη Ηθική του Τάο. Αυτός ο δρόμος είναι αδιέξοδος.

Ο «Δρόμος» του Τάο (η Αλήθεια, η Δράση, η Τέλεια Αρετή του Τάο) είναι η Μη-Δράση (το Γου-Γουέι). Τι σημαίνει πραγματικά Μη-Δράση; Σημαίνει πραγματικά Μη-Δράση. Σημαίνει να Ζούμε να Ανταποκρινόμαστε με την Βαθύτερη Αληθινή Φύση και να Αφηνόμαστε σε Αυτή την Βαθύτερη Φύση να μας «Καθοδηγεί» και να μην παρεμβαίνουμε στην «Δράση» του Ταό, να Πορευόμαστε με το Τάο. Σημαίνει, με άλλα λόγια, να μην χρησιμοποιούμε επιφανειακές δράσεις όπως η αντίληψη, η σκέψη, η ανάλυση, οι ιδέες, για να συλλάβουμε, να κατανοήσουμε, να αναλύσουμε, να περιγράψουμε, ή να διαμορφώσουμε την Πραγματικότητα.

Εννοείται πως η Μη-Δράση δεν είναι να «μην κάνουμε τίποτα». Ήδη, όλα τα όντα είναι σε δραστηριότητα, έτσι κι αλλιώς. Το να «μην κάνουν τίποτα» σημαίνει να συνεχίσουν την αυτοτροφοδοτούμενη δραστηριότητά τους. Η λύση δεν βρίσκεται στην επιφανειακή δραστηριότητα, αλλά στην Βαθύτερη Φύση (στην Συμπεριφορά της Βαθύτερης Φύσης). Με άλλα λόγια η πραγματική δράση δεν μπορεί να μείνει στο επιφανειακό επίπεδο της αντίληψης (εδώ όποια προσπάθεια κι αν κάνουμε θα είναι αδιέξοδη και μάταιη). Πρέπει να μεταφερθούμε στο επίπεδο της Αληθινής Φύσης. Άλλωστε το μόνο Πραγματικό που υπάρχει είναι η Αληθινή Φύση κι όχι οι ονειροφαντασίες των ανθρώπων, (που χτίζουν με την αντίληψη οι άνθρωποι).

Η Αληθινή Μη-Δράση

Πρέπει να είναι κατανοητό ότι Μόνος «Τρόπος» να Βιώσουμε την Πραγματικότητα, να «Γίνουμε Ένα» με το Τάο είναι Απλά να Δούμε την Πραγματικότητα Όπως Είναι, Όπως Συμβαίνει. Αυτό πρέπει να «αφήσουμε» την Φύση να το Κάνει (να «αφήσουμε» να Ενεργοποιηθεί η Βαθύτερη Φύση), παραιτούμενοι ουσιαστικά από οποιαδήποτε προσωπική προσπάθεια. Κι αυτό είναι η Φυσική Όραση, η Αυθόρμητη Αντίληψη, Η Ζωντανή Επαφή με την Πραγματικότητα. Οποιαδήποτε «ανθρώπινη» παρέμβαση (στο Έργο της Φύσης) χαλάει την επαφή με την Πραγματικότητα. Τότε δεν έχουμε Επαφή με την Πραγματικότητα αλλά μια διαστρεβλωμένη (από την αντίληψη και τις προσωπικές προσπάθειες) εικόνα της Πραγματικότητας.

Επειδή αυτό (που λέμε) είναι κάτι που Πρέπει να Κάνουμε, Απλά να Κάνουμε, κι όχι κάτι που πρέπει να κατανοήσουμε διανοητικά, ίσως φαίνεται δυσνόητο στους ανθρώπους. Γιατί φαίνεται δυσνόητο; Επειδή προσπαθούμε να το κατανοήσουμε διανοητικά. Απλά πρέπει να το Κάνουμε. Ασφαλώς δεν είναι εύκολο για τον καθένα να το κάνει. Γιατί δεν είναι εύκολο; Επειδή είμαστε απορροφημένοι  στην εξωτερική δραστηριότητα, επειδή είμαστε προσκολλημένοι σε εξωτερικές πράξεις και αντικείμενα.

Περπατώντας τον «Δρόμο» του Τάο

Πρέπει να είναι ολοφάνερο ότι εδώ δεν υπάρχει καμία διδασκαλία. Δεν μπορούμε να συλλάβουμε το Τάο, να περιγράψουμε το Τάο, να μιλήσουμε για το Τάο… Όποιος μιλά για το Τάο είναι ανόητος.

Εδώ δεν υπάρχει, επίσης, κάποια πρακτική, τεχνική, συμπεριφορά, ή δραστηριότητα, για να «ακολουθήσουμε» το Τάο.

Οι Αρχαίοι Σοφοί που Βάδισαν τον «Δρόμο» του Τάο Ακολούθησαν Πάντα την Οδό της Μη-Δράσης. Κι αυτό που «μετέδιδαν» πάντα σε αυτούς που ακολουθούσαν είναι να βαδίζουν την Οδό της Μη-Δράσης. Το μόνο έργο που μπορούσαν να πραγματοποιήσουν σε ανθρώπινο επίπεδο ήταν ακριβώς να υποδείξουν ευγενικά την «παρεκτροπή», την «λαθεμένη δράση», που εμπλέκει τους ανθρώπους στον εικονικό κόσμο της αντίληψης, στους λαβύρινθους της διανοητικής αναζήτησης και στις ερήμους των αποκρυσταλλωμένων ιδεών.

Ο «Δρόμος» του Τάο είναι ο «Δρόμος της Ζωής». Το Μόνο Πραγματικό Είναι Αυτό που Συμβαίνει, Αυτό που Ζούμε, η Ζωή που Μας Οδηγεί… όχι ό,τι σκεφτόμαστε, ό,τι φανταζόμαστε, ό,τι ονειρευόμαστε.

Μη-νους

Ο Λάο-Τσε ήταν ένας κινέζος Σοφός (ή ηλίθιος, κατά τα λεγόμενά του: Ταό Τε Κινγκ, 20), που δεν «έκανε» τίποτα, κι «άφηνε» τα πράγματα να τραβούν το δρόμο τους... Αν νομίζετε πως αυτό είναι εύκολο, δοκιμάστε! Δοκιμάστε να καθίστε ήσυχα και να μην κάνετε τίποτα, και να αφήσετε το νου να «ρέει» ελεύθερα, χωρίς να αρπάζεστε από πουθενά, χωρίς να καθυστερείτε πουθενά. Θα δείτε ότι είναι αδύνατο!

Κατ’ αρχήν ο νους είναι όχι απλά αρπαγμένος, αλλά «φρεναρισμένος», σε μία ηλίθια αντίληψη περί εαυτού, γύρω από την οποία συγκεντρώνεται ένα πλήθος από ψυχολογικά συμπλέγματα, αντιλήψεις, δραστηριότητες, συνήθειες. Μετά ο νους αρπάζεται και καθυστερεί σε διάφορες αντιλήψεις, σε ανθρώπους, σε σχέδια, σε δραστηριότητες, στο παρελθόν, στο μέλλον...

Το πιο δύσκολο πράγμα στον κόσμο, τελικά, είναι να αφήσουμε το νου να ρέει ελεύθερα, να ανυψωθεί, χωρίς τα φορτία της έγνοιας, της μνήμης, των δεσμεύσεων, στον Eλεύθερο Ουρανό του Τώρα, που δεν γνωρίζει προέλευση, δεν γνωρίζει προορισμό, όπου είσαι Ελεύθερος να πας όπου θες, όπου όλοι οι ορίζοντες είναι δικοί σου...

Κι όμως Εδώ βρίσκεται η Αλήθεια, Εδώ Αποκαλύπτεται η Πραγματικότητα... Όταν ο νους σκαλώνει η Πραγματικότητα παραμορφώνεται και δημιουργούνται επιπλοκές... όλο το σύμπαν πηγαίνει κουτρουβαλώντας.

Το να είσαι Ελεύθερος δεν είναι απλά το σημαντικότερο πράγμα στον κόσμο, φαίνεται να είναι και τρομερά δύσκολο! Και που είναι η δυσκολία; Μόνο στην εμμονή μας στον «εαυτό», στην φαντασία μας... Περίεργο πράγμα ο νους... Οι ανόητοι νομίζουν ότι με την σκέψη θα πετύχουν κάτι, και το μόνο που πετυχαίνουν είναι να μπλέκονται όλο και πιο πολύ στα δίχτυα της σκέψης...

***

Το Αληθινό Τάο

Όσο κι αν αναζητάς το Τάο δεν μπορείς να το βρεις. Είναι Ακατάληπτο.

Όσο κι αν προσεγγίζεις το Τάο δεν μπορείς να το νοιώσεις. Είναι Σιωπή.

Όσο κι αν ψηλαφίζεις το Τάο δεν μπορείς να το συλλάβεις. Είναι Χωρίς Ιδιότητες.

Αυτά τα τρία Χαρακτηριστικά δείχνουν ότι το Τάο είναι Ανεξιχνίαστο

Κι έτσι όλα μαζί διαλύονται στο τίποτα.

(Κι έτσι) Δεν υπάρχει ανώτερη φωτεινή αντίληψη

Ούτε κατώτερες σκοτεινές καταστάσεις.

Ασταμάτητα το Χωρίς Όνομα Τάο επιστρέφει στην Κενότητα.

Είναι Άμορφο,

Είναι Χωρίς Χαρακτηριστικά.

Είναι Ακαθόριστο και Σκοτεινό.

Όσο κι αν προσεγγίζεις το Τάο δεν συναντάς τίποτα,

Όσο κι αν το ακολουθείς δεν υπάρχουν ίχνη.

Ωστόσο, όταν ακολουθήσεις το Αρχαίο Τάο

Θα βιώσεις το Αιώνιο Παρόν, Εδώ, Τώρα.

Γνωρίζοντας την Πηγή

Ακολουθείς το Μονοπάτι του Τάο.

Τάο Τε Κινγκ, 14