Monday, 20 October, 2025
16. The Sacred Ground: A Journey to Objective Reality
Introduction: The Whisper of the Absolute
In the beginning, before thought crystallized into word,
before consciousness fragmented into the illusion of separation, there
existed—and exists still—a Reality so vast, so complete, that it contains within
itself all that was, is, and shall ever be. This Reality does not wait for
recognition; it does not depend upon the small flame of individual awareness to
validate its presence. Like the ocean that remains whole regardless of whether a
single wave perceives itself as separate, this Objective Reality stands as the
eternal foundation, the silent witness, the unchanging ground upon which the
dance of existence unfolds.
The mystics of old, dwelling in caves and deserts, in
forests and mountaintops, spoke of this Reality in hushed tones, as one speaks
of a lover too beautiful for ordinary language. They called it by many names—the
Tao that cannot be spoken, the Brahman beyond attributes, the Divine Ground, the
Absolute. Yet all these names were but fingers pointing at the moon, never the
moon itself. For how can the finite contain the infinite? How can the droplet
describe the ocean while still believing itself separate from the sea?
This is the sacred mystery that lies at the heart of all
genuine spiritual seeking: that what we search for is not distant but intimate,
not absent but ever-present, not to be achieved but to be recognized. The
journey of awakening is not a journey toward something new, but a return to what
has always been—a remembrance of our true nature, a dissolution of the veil that
separates the seemingly individual self from the vast Unity that is its source
and substance.
The Illusion of Separation: The Dream of the Isolated Self
Within this all-encompassing Unity, there arises a curious
phenomenon: the appearance of separate consciousness, the birth of what mystics
call the ego or the false self. Like a wave that forgets it is ocean, like a ray
of light that believes itself independent of the sun, the individual
consciousness emerges and, in its emergence, falls into a profound
forgetfulness. It looks out at the world and sees objects separate from itself.
It experiences thoughts and emotions as "mine," sensations and perceptions as
belonging to a distinct entity separate from all else.
This is the great illusion, the fundamental ignorance that
spiritual traditions across the ages have sought to dispel. The separate self is
like a character in a dream who believes the dream world to be the only reality,
who has forgotten the dreamer. It is like the actor who becomes so absorbed in
the role that he forgets his true identity beyond the stage. The consciousness
that perceives itself as isolated, as a subject confronting objects, as a
separate island of awareness in a vast impersonal universe—this consciousness
dwells in darkness, cut off from the light of its own true nature.
Yet this illusion, painful as it may be, serves a purpose
in the grand mystery of existence. For without the sense of separation, how
could there be the ecstasy of reunion? Without the forgetting, how could there
be the bliss of remembrance? The spiritual path is not a creation of something
new but a uncovering of what has always been present—like removing clouds to
reveal the sun that never stopped shining, like wiping dust from a mirror to
restore its natural clarity.
The small self, dwelling in its narrow perception,
experiences suffering precisely because it has severed itself—in perception
only, never in reality—from its Source. It seeks completion in external things:
in possessions, in relationships, in achievements, in pleasures. Yet no
accumulation of external objects can fill the void, for the void itself is not
real—it is only the shadow cast by forgetfulness, the darkness that exists only
through ignorance of the light.
The Ground of Being: Where Subject and Object Dissolve
Objective Reality—this phrase itself carries within it a
paradox that language can barely contain. For what is objective is usually
understood as that which exists independent of the subject, separate from the
observer. Yet the Reality of which the mystics speak is not merely objective in
this limited sense. It is rather the Ground from which both subject and object
arise, the Unity that precedes and transcends the apparent duality of perceiver
and perceived.
Imagine a vast ocean, still and infinite, stretching beyond
all horizons. Within this ocean, waves arise—not separate from the ocean but as
temporary expressions of its nature. Each wave might, in its brief existence,
believe itself to be an independent entity. It might say, "I am here, and the
ocean is there, external to me." Yet from a higher perspective, there is no true
separation—there is only ocean, expressing itself in the form of waves. The wave
is not other than the ocean; it is the ocean itself, dancing.
So too with Objective Reality and the individual
consciousness. What we call the self, the ego, the separate consciousness—this
is not truly separate from the Objective Reality that is its ground. It is
rather a temporary arising within that Reality, a particular expression of the
infinite possibilities contained within the Absolute. The perception of
separation is real as an experience, but false as a metaphysical truth. It is
like the rope that appears to be a snake in dim light—the experience of fear is
genuine, but the snake itself is illusory.
This Objective Reality is not cold or distant, despite the
somewhat impersonal sound of the name. It is rather the most intimate presence
imaginable—closer to us than our own breath, nearer than our own thoughts. It is
the space in which thoughts arise and subside, the awareness within which all
experiences appear and disappear. It is the screen upon which the movie of life
plays, itself unchanged by the dramas and comedies that flicker across its
surface.
The mystics speak of this Reality as transcendent—beyond
all qualities, all attributes, all descriptions. Yet it is also immanent—present
within every atom, every moment, every sensation. It is the "within" of all
things and simultaneously the "beyond" of all things. Like the silence that
contains all sounds, like the emptiness that allows all forms to exist, this
Reality is both nothing and everything, neither this nor that, yet the ground of
all "this" and "that."
The Path of Return: Awakening to What Has Always Been
Enlightenment, that most sacred of spiritual goals, is
often misunderstood as the attainment of some special state, the acquisition of
supernatural powers, the achievement of perpetual bliss. Yet the true
illumination, the authentic awakening, is far simpler and far more profound than
such descriptions suggest. It is nothing other than the recognition of what has
always been true—the dissolution of the illusion of separation and the direct
realization that the individual self is not, and has never been, separate from
Objective Reality.
This is what the great traditions call by various names:
moksha in Hinduism, nirvana in Buddhism, fana in Sufism, union with God in
Christian mysticism, enlightenment in Zen. The names differ, the cultural
expressions vary, the practices and paths show remarkable diversity—yet at the
heart of all genuine spiritual realization lies this single recognition: that
the separate self is an illusion, and that our true nature is nothing other than
the infinite Reality itself.
The path to this realization is not a journey in space, for
we are already at the destination. It is not a journey in time, for the Reality
we seek is eternally present. It is rather a shift in perception, a
transformation of understanding, a lifting of the veil that obscures our vision.
It is like the moment when the eye adjusts to light after long darkness, or when
a complex pattern suddenly resolves into clarity after being seen correctly for
the first time.
This awakening often comes with a profound sense of coming
home, of finding what was always sought, of recognizing what was always present
but unnoticed. The mystic who achieves this realization does not become
something other than what he was; rather, he sees through the false
identification with the limited self and recognizes his true nature as infinite
consciousness, as the Absolute itself expressing through a particular form.
Yet this realization, though simple in essence, is often
preceded by years or lifetimes of spiritual practice, of meditation, of prayer,
of self-inquiry. For the illusion of separation is deeply rooted, reinforced by
countless habitual patterns of thought and perception. The false self does not
surrender easily; it clings to its apparent existence with tremendous force. The
spiritual path, then, becomes a process of gradually loosening this grip, of
questioning the assumptions that support the illusion, of cultivating the
awareness that can see through the dream.
The Universal Language: Beyond Cultural Boundaries
Throughout human history, in every culture and every era,
there have been those who pierced the veil and realized the truth of Objective
Reality. They appeared in ancient India as rishis and sages, in China as Taoist
masters, in Greece as philosophers, in the Middle East as prophets and Sufis, in
medieval Europe as Christian mystics, in Tibet as enlightened lamas. Though
their languages differed, though their cultural contexts varied widely, though
the symbols and concepts they used to express their realization were shaped by
their particular traditions—at the deepest level, they all spoke of the same
essential truth.
This is because Objective Reality itself is universal, not
bound by culture or tradition. The sun shines equally on all lands; the ocean is
the same whether approached from the eastern shore or the western. So too, the
fundamental Reality that underlies existence does not change according to
whether it is approached through Buddhist meditation, Hindu devotion, Christian
contemplation, or Islamic surrender. The taste of water is the same regardless
of the vessel that contains it.
Yet here arises a profound need in our contemporary world—a
world where ancient barriers between cultures have fallen, where traditions that
once existed in isolation now encounter one another, where a Buddhist can study
Christian mysticism and a Christian can practice Zen meditation. There is a need
for what might be called an Objective Religion—not a new dogma to compete with
existing traditions, but a unified understanding that can honor the particular
expressions while recognizing the universal truth they all point toward.
This Objective Religion would not seek to replace the
existing traditions but to reveal their common ground. It would be like a clear
light that illuminates all colors while belonging exclusively to none. It would
recognize that the various paths up the mountain may differ in their terrain and
their landmarks, but they all lead to the same summit. It would honor the poetry
of Rumi and the paradoxes of Zen, the devotion of Bhakti yoga and the
contemplation of Christian mystics, as different languages speaking the same
essential truth.
Such a universal approach requires courage—the courage to
look beyond the familiar and the comfortable, to question inherited assumptions,
to compare and correlate the expressions of truth found in different traditions.
It requires intellectual humility, recognizing that no single tradition has a
monopoly on truth, that the Reality we seek transcends all formulations even
while it may be approached through any authentic spiritual path.
Yet it also requires discernment, for not all that claims
to be spiritual is genuinely so. The Objective Religion must be grounded in
direct experience, in the actual realization of Reality, not merely in beliefs
or concepts. It must distinguish between the finger pointing at the moon and the
moon itself, between the map and the territory, between descriptions of
enlightenment and enlightenment itself.
The Redefinition: New Language for Ancient Truth
To establish this unified understanding, there is a need to
reexamine and redefine the fundamental terms of spiritual discourse. What do we
mean by "God"? What is the "soul"? What is "consciousness"? These words carry
heavy baggage from centuries of theological debate and philosophical
speculation. They mean different things in different traditions, and often their
meanings have become obscured by layers of interpretation and misinterpretation.
In the light of Objective Reality, these terms can be
understood anew. God is not a being separate from creation, an anthropomorphic
deity dwelling in heaven, but rather the Absolute itself—the infinite Reality
that is both transcendent and immanent, both beyond all things and the very
essence of all things. The soul is not a separate entity housed temporarily in
the body, but rather the individualized expression of the universal
consciousness, like a wave that is not separate from the ocean yet has its own
temporary form.
Consciousness, in this understanding, is not merely the
biological function of a brain, not simply the awareness that arises from neural
activity. It is rather the fundamental nature of Reality itself—not
consciousness as the limited awareness of the ego, but Consciousness as the
infinite awareness that is the ground of all existence. This is what the
Vedantic tradition calls Sat-Chit-Ananda—Being-Consciousness-Bliss, the three
aspects of the one Reality.
The intellect, in this framework, is not the highest
faculty of human existence but rather a tool—useful within its proper domain but
incapable of grasping the ultimate truth directly. For the Absolute cannot be
comprehended by thought, cannot be captured in concepts. It must be realized
through direct experience, through what the mystics call gnosis or spiritual
knowledge, which is not intellectual understanding but immediate recognition.
This redefinition is not merely an academic exercise, not
simply playing with words. It is essential for clear communication about
spiritual matters in an age where ancient traditions encounter modern science,
where Eastern wisdom meets Western philosophy, where seekers draw from multiple
sources in their spiritual quest. Without a common language, or at least a clear
understanding of how different languages point to the same realities, confusion
and misunderstanding are inevitable.
The Living Practice: Approaching the Real
Yet all philosophy, all theology, all concepts and
definitions remain merely intellectual unless they are grounded in living
practice, in the actual approach to Reality. The Objective Religion is not a
collection of beliefs to be accepted but a path to be walked, an experience to
be lived, a reality to be realized. It calls for investigation—not blind faith,
but neither the skeptical rejection that refuses to explore.
This investigation takes many forms, yet all genuine
spiritual practice shares certain essential elements. There must be a turning
inward, a shift of attention from the external world of objects to the internal
ground of awareness. There must be a questioning of assumed identities, a
willingness to examine who or what we truly are beneath the layers of
conditioning and habit. There must be a cultivation of presence, an ability to
rest in the immediate reality of this moment rather than being lost in thoughts
of past and future.
Meditation, in its many forms, is a central practice for
this investigation. Whether it is the silent sitting of Zen, the mantra
repetition of Hindu traditions, the contemplative prayer of Christian mystics,
or the awareness practices of Buddhist mindfulness—all these methods serve to
quiet the restless mind, to create the space in which the deeper Reality can be
recognized. They are like clearing away debris from a spring so that the pure
water can flow freely.
Yet practice is not separate from life itself. The
investigation of Reality is not confined to formal meditation sessions but
extends into every moment of daily existence. Each interaction, each challenge,
each joy and sorrow becomes an opportunity for awakening. The market place
becomes a monastery; the workplace becomes a temple; relationships become a
mirror in which we can see our attachments and identifications clearly.
The approach to Reality requires patience, for the
dissolution of deeply rooted illusions does not happen overnight. It requires
persistence, for the mind naturally returns to its habitual patterns and must be
gently but firmly redirected again and again. It requires surrender, for
ultimately the small self must release its grip and allow itself to dissolve
into the vast Reality that is its true nature. Yet it also requires vigor and
passion, for the spiritual path is not a passive waiting but an active
engagement with the deepest questions of existence.
The Call to Unity: Beyond Narrow Perceptions
In our contemporary world, there is a dangerous tendency
toward fragmentation in spiritual matters. Traditions build walls around
themselves, claiming exclusive access to truth. Practitioners of one path
dismiss or denigrate other approaches. Religious communities become islands of
certainty in a sea of pluralism, each convinced of its own righteousness while
viewing others with suspicion or hostility.
This fragmentation serves only to obscure the truth and to
perpetuate the very illusion that spiritual practice seeks to dissolve—the
illusion of separation. If the fundamental truth of all spiritual realization is
that Reality is One, that separation is illusory, that we are all expressions of
the same infinite Consciousness—then how can authentic spirituality manifest as
division and exclusivity?
The call of the Objective Religion is a call to unity—not
uniformity, which would erase the beautiful diversity of spiritual expressions,
but unity in recognition of the common ground. It is an invitation to dialogue
and comparison, to the correlation of experiences across traditions, to the
humble acknowledgment that truth is too vast to be contained within any single
formulation.
This does not mean a wishy-washy relativism that claims all
paths are equally valid regardless of whether they lead to genuine realization.
Some paths are more direct than others; some teachings are clearer than others;
some practices are more effective than others. Discernment is necessary. Yet
this discernment should be based on the criterion of actual transformation, of
genuine realization of Objective Reality, not on loyalty to tradition or
adherence to dogma.
Those who refuse to look beyond their own tradition, who
reject from the outset any comparative study or interfaith dialogue, who cling
to the particular expressions of truth found in their own scripture or
teaching—these practitioners may find themselves increasingly isolated in a
world that is growing ever more interconnected. They may preserve the forms and
rituals of their tradition, but miss the living essence that those forms were
meant to convey. They may defend their beliefs with great conviction, but never
taste the Reality that lies beyond all beliefs.
Conclusion: The Eternal Invitation
Objective Reality stands now as it has always stood—vast,
complete, unchanging, the ground and source of all that is. It does not need our
recognition to exist, yet it invites our recognition for the sake of our own
liberation from suffering, for our own awakening to truth, for our own return to
the Home we never truly left.
This Reality is not distant or difficult to find. It is not
hidden in some remote place or reserved for the especially holy or spiritually
gifted. It is here, now, in this very moment—closer than breath, more intimate
than thought, the very awareness by which these words are understood and
comprehended. The search for it is like searching for the eyes with which we
see—we cannot find them because we are seeing with them, yet once this is
recognized, everything becomes clear.
The Objective Religion, the unified approach to this
Reality, is not a fixed system handed down from on high, not a new revelation to
supersede the old. It is rather an ongoing exploration, a living tradition being
born in our time from the meeting of East and West, ancient and modern,
mysticism and science. It honors the past while remaining open to new insights;
it respects tradition while encouraging direct investigation; it speaks with the
language of many cultures while pointing to the Reality beyond all languages.
To those who would walk this path, the invitation is simple
yet profound: Look within. Question what you assume yourself to be. Investigate
the nature of awareness itself. Compare the descriptions of Reality found in
different traditions and discover the common thread that runs through them all.
Practice the methods that lead to direct realization. And above all, remain
open—open to truth wherever it may be found, open to mystery that transcends all
comprehension, open to the Absolute that is the ground of your own being.
For in the end, there is only This—this eternal, infinite,
all-encompassing Reality. All seeking is this Reality seeking itself. All
finding is this Reality recognizing itself. All spiritual paths are this Reality
expressing itself through the apparent multiplicity of forms and teachings. The
wave never truly leaves the ocean; it only seems to. And when it recognizes its
true nature, when it sees that it has always been ocean and could never be
anything else—then there is peace, there is fulfillment, there is the ineffable
joy of coming home.
This is the promise and the invitation of the Objective
Religion: not a new belief system to adopt, but the recognition of what has
always been true. Not a distant goal to achieve, but the realization of what is
eternally present. Not a journey to somewhere else, but the awakening to Here,
to Now, to the infinite Reality that is our true nature, our deepest identity,
our eternal home.
In this recognition, all questions dissolve. In this
awakening, all seeking comes to rest. In this realization, there is only the
vast silence of the Absolute, the boundless peace of Truth, the infinite expanse
of Reality recognizing itself through these temporary forms we call individual
consciousness—waves playing on the surface of an ocean that has no shore, sparks
dancing in a fire that never dims, expressions of an infinity that can never be
diminished or increased, forever complete, forever whole, forever One.
…
Το Ιερό Έδαφος: Ένα Ταξίδι στην Αντικειμενική
Πραγματικότητα
Εισαγωγή: Ο Ψίθυρος του Απόλυτου
Στην αρχή, πριν η σκέψη κρυσταλλωθεί σε λέξη, πριν η
συνείδηση κατακερματιστεί στην ψευδαίσθηση του διαχωρισμού, υπήρχε—και υπάρχει
ακόμη—μια Πραγματικότητα τόσο απέραντη, τόσο ολοκληρωμένη, που περιέχει μέσα της
όλα όσα υπήρξαν, είναι και θα είναι ποτέ. Αυτή η Πραγματικότητα δεν περιμένει
την αναγνώριση· δεν εξαρτάται από τη μικρή φλόγα της ατομικής επίγνωσης για να
επικυρώσει την παρουσία της. Όπως ο ωκεανός που παραμένει ολόκληρος ανεξάρτητα
από το αν ένα μεμονωμένο κύμα αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως ξεχωριστό, αυτή η
Αντικειμενική Πραγματικότητα στέκεται ως το αιώνιο θεμέλιο, ο σιωπηλός μάρτυρας,
το αμετάβλητο έδαφος πάνω στο οποίο ξετυλίγεται ο χορός της ύπαρξης.Οι
μυστικιστές του παρελθόντος, που κατοικούσαν σε σπήλαια και ερήμους, σε δάση και
κορυφές βουνών, μιλούσαν για αυτήν την Πραγματικότητα με χαμηλούς τόνους, όπως
κάποιος μιλά για έναν εραστή που είναι πολύ όμορφος για τη συνηθισμένη γλώσσα.
Την ονόμαζαν με πολλά ονόματα—το Τάο που δεν μπορεί να εκφραστεί, το Μπράχμαν
πέρα από τα χαρακτηριστικά, το Θεϊκό Έδαφος, το Απόλυτο. Ωστόσο, όλα αυτά τα
ονόματα δεν ήταν παρά δάχτυλα που δείχνουν το φεγγάρι, ποτέ το ίδιο το φεγγάρι.
Διότι πώς μπορεί το πεπερασμένο να περιλάβει το άπειρο; Πώς μπορεί η σταγόνα να
περιγράψει τον ωκεανό ενώ πιστεύει ακόμη ότι είναι ξεχωριστή από τη θάλασσα;
Αυτό είναι το ιερό μυστήριο που βρίσκεται στην καρδιά κάθε γνήσιας πνευματικής
αναζήτησης: ότι αυτό που ψάχνουμε δεν είναι μακρινό αλλά οικείο, δεν απουσιάζει
αλλά είναι πάντα παρόν, δεν πρέπει να κατακτηθεί αλλά να αναγνωριστεί. Το ταξίδι
της αφύπνισης δεν είναι ένα ταξίδι προς κάτι νέο, αλλά μια επιστροφή σε αυτό που
υπήρξε πάντα—μια ανάμνηση της αληθινής μας φύσης, μια διάλυση του πέπλου που
χωρίζει το φαινομενικά ατομικό εγώ από την τεράστια Ενότητα που είναι η πηγή και
η ουσία του.
Η Ψευδαίσθηση του Διαχωρισμού: Το Όνειρο του Απομονωμένου
Εαυτού
Μέσα σε αυτή την περιεκτική Ενότητα, αναδύεται ένα
περίεργο φαινόμενο: η εμφάνιση της ξεχωριστής συνείδησης, η γέννηση αυτού που οι
μυστικιστές αποκαλούν εγώ ή ψευδή εαυτό. Όπως ένα κύμα που ξεχνά ότι είναι
ωκεανός, όπως μια ακτίνα φωτός που πιστεύει ότι είναι ανεξάρτητη από τον ήλιο, η
ατομική συνείδηση αναδύεται και, στην ανάδυσή της, πέφτει σε μια βαθιά λήθη.
Κοιτάζει τον κόσμο και βλέπει αντικείμενα ξεχωριστά από τον εαυτό της. Βιώνει
σκέψεις και συναισθήματα ως «δικά μου», αισθήσεις και αντιλήψεις ως ανήκοντα σε
μια ξεχωριστή οντότητα αποκομμένη από όλα τα άλλα. Αυτή είναι η μεγάλη
ψευδαίσθηση, η θεμελιώδης άγνοια που οι πνευματικές παραδόσεις ανά τους αιώνες
προσπάθησαν να διαλύσουν. Ο ξεχωριστός εαυτός είναι σαν ένας χαρακτήρας σε ένα
όνειρο που πιστεύει ότι ο ονειρικός κόσμος είναι η μόνη πραγματικότητα, που έχει
ξεχάσει τον ονειρευτή. Είναι σαν τον ηθοποιό που απορροφάται τόσο πολύ στον ρόλο
του που ξεχνά την αληθινή του ταυτότητα πέρα από τη σκηνή. Η συνείδηση που
αντιλαμβάνεται τον εαυτό της ως απομονωμένη, ως υποκείμενο που αντιμετωπίζει
αντικείμενα, ως ξεχωριστό νησί συνείδησης σε ένα απέραντο απρόσωπο σύμπαν—αυτή η
συνείδηση κατοικεί στο σκοτάδι, αποκομμένη από το φως της αληθινής της φύσης.
Ωστόσο, αυτή η ψευδαίσθηση, όσο οδυνηρή κι αν είναι, εξυπηρετεί έναν σκοπό στο
μεγάλο μυστήριο της ύπαρξης. Διότι χωρίς την αίσθηση του διαχωρισμού, πώς θα
μπορούσε να υπάρξει η έκσταση της επανένωσης; Χωρίς τη λήθη, πώς θα μπορούσε να
υπάρξει η ευδαιμονία της ανάμνησης; Η πνευματική οδός δεν είναι η δημιουργία
κάτι νέου, αλλά η αποκάλυψη αυτού που υπήρξε πάντα παρόν—όπως το να απομακρύνεις
τα σύννεφα για να αποκαλύψεις τον ήλιο που δεν σταμάτησε ποτέ να λάμπει, όπως το
να σκουπίσεις τη σκόνη από έναν καθρέφτη για να αποκαταστήσεις τη φυσική του
διαύγεια. Ο μικρός εαυτός, που κατοικεί στη στενή του αντίληψη, βιώνει δυστυχία
ακριβώς επειδή έχει αποκοπεί—μόνο στην αντίληψη, ποτέ στην πραγματικότητα—από
την Πηγή του. Αναζητά την ολοκλήρωση σε εξωτερικά πράγματα: σε περιουσίες, σε
σχέσεις, σε επιτεύγματα, σε απολαύσεις. Ωστόσο, καμία συσσώρευση εξωτερικών
αντικειμένων δεν μπορεί να γεμίσει το κενό, διότι το ίδιο το κενό δεν είναι
πραγματικό—είναι μόνο η σκιά που ρίχνεται από τη λήθη, το σκοτάδι που υπάρχει
μόνο μέσω της άγνοιας του φωτός.
Το Έδαφος της Ύπαρξης: Όπου Υποκείμενο και Αντικείμενο
Διαλύονται
Αντικειμενική Πραγματικότητα—αυτή η φράση από μόνη της
φέρει μέσα της ένα παράδοξο που η γλώσσα μόλις που μπορεί να περιλάβει. Διότι
αυτό που είναι αντικειμενικό συνήθως νοείται ως αυτό που υπάρχει ανεξάρτητα από
το υποκείμενο, ξεχωριστό από τον παρατηρητή. Ωστόσο, η Πραγματικότητα για την
οποία μιλούν οι μυστικιστές δεν είναι απλώς αντικειμενική με αυτή την
περιορισμένη έννοια. Είναι μάλλον το Έδαφος από το οποίο αναδύονται τόσο το
υποκείμενο όσο και το αντικείμενο, η Ενότητα που προηγείται και υπερβαίνει τη
φαινομενική δυαδικότητα του παρατηρητή και του παρατηρούμενου.Φανταστείτε έναν
απέραντο ωκεανό, ήρεμο και άπειρο, που εκτείνεται πέρα από κάθε ορίζοντα. Μέσα
σε αυτόν τον ωκεανό, αναδύονται κύματα—όχι ξεχωριστά από τον ωκεανό, αλλά ως
προσωρινές εκφράσεις της φύσης του. Κάθε κύμα μπορεί, στη σύντομη ύπαρξή του, να
πιστεύει ότι είναι μια ανεξάρτητη οντότητα. Μπορεί να πει, «Εγώ είμαι εδώ, και ο
ωκεανός είναι εκεί, έξω από μένα.» Ωστόσο, από μια υψηλότερη προοπτική, δεν
υπάρχει πραγματικός διαχωρισμός—υπάρχει μόνο ο ωκεανός, που εκφράζεται με τη
μορφή κυμάτων. Το κύμα δεν είναι άλλο από τον ωκεανό· είναι ο ίδιος ο ωκεανός,
που χορεύει. Έτσι και με την Αντικειμενική Πραγματικότητα και την ατομική
συνείδηση. Αυτό που αποκαλούμε εαυτό, εγώ, ξεχωριστή συνείδηση—δεν είναι
πραγματικά ξεχωριστό από την Αντικειμενική Πραγματικότητα που είναι το έδαφός
του. Είναι μάλλον μια προσωρινή ανάδυση μέσα σε αυτή την Πραγματικότητα, μια
ιδιαίτερη έκφραση των άπειρων δυνατοτήτων που περιέχονται στο Απόλυτο. Η
αντίληψη του διαχωρισμού είναι πραγματική ως εμπειρία, αλλά ψευδής ως μεταφυσική
αλήθεια. Είναι σαν το σχοινί που φαίνεται να είναι φίδι στο αμυδρό φως—η
εμπειρία του φόβου είναι γνήσια, αλλά το ίδιο το φίδι είναι ψευδαίσθηση. Αυτή η
Αντικειμενική Πραγματικότητα δεν είναι ψυχρή ή απόμακρη, παρά τον κάπως απρόσωπο
ήχο του ονόματός της. Είναι μάλλον η πιο οικεία παρουσία που μπορεί να φανταστεί
κανείς—πιο κοντά μας από την ίδια μας την ανάσα, πιο κοντά από τις ίδιες μας τις
σκέψεις. Είναι ο χώρος στον οποίο οι σκέψεις αναδύονται και υποχωρούν, η
συνειδητότητα μέσα στην οποία όλες οι εμπειρίες εμφανίζονται και εξαφανίζονται.
Είναι η οθόνη πάνω στην οποία παίζεται η ταινία της ζωής, που παραμένει
αμετάβλητη από τα δράματα και τις κωμωδίες που τρεμοπαίζουν στην επιφάνειά της.
Οι μυστικιστές μιλούν για αυτή την Πραγματικότητα ως υπερβατική—πέρα από όλες
τις ιδιότητες, όλα τα χαρακτηριστικά, όλες τις περιγραφές. Ωστόσο, είναι επίσης
εμμενής—παρούσα μέσα σε κάθε άτομο, κάθε στιγμή, κάθε αίσθηση. Είναι το «μέσα»
όλων των πραγμάτων και ταυτόχρονα το «πέρα» όλων των πραγμάτων. Όπως η σιωπή που
περιέχει όλους τους ήχους, όπως το κενό που επιτρέπει σε όλες τις μορφές να
υπάρχουν, αυτή η Πραγματικότητα είναι ταυτόχρονα τίποτα και τα πάντα, ούτε αυτό
ούτε εκείνο, αλλά το έδαφος όλων των «αυτό» και «εκείνο».
Η Οδός της Επιστροφής: Η Αφύπνιση σε Αυτό που Ήταν Πάντα
Η φώτιση, ο πιο ιερός από τους πνευματικούς στόχους, συχνά
παρερμηνεύεται ως η απόκτηση κάποιας ιδιαίτερης κατάστασης, η απόκτηση
υπερφυσικών δυνάμεων, η επίτευξη διαρκούς ευδαιμονίας. Ωστόσο, η αληθινή φώτιση,
η αυθεντική αφύπνιση, είναι πολύ πιο απλή και πολύ πιο βαθιά από ό,τι
υποδηλώνουν αυτές οι περιγραφές. Δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αναγνώριση αυτού
που ήταν πάντα αληθινό—η διάλυση της ψευδαίσθησης του διαχωρισμού και η άμεση
συνειδητοποίηση ότι ο ατομικός εαυτός δεν είναι, και δεν ήταν ποτέ, ξεχωριστός
από την Αντικειμενική Πραγματικότητα. Αυτό είναι που οι μεγάλες παραδόσεις
αποκαλούν με διάφορα ονόματα: μόκσα στον Ινδουισμό, νιρβάνα στον Βουδισμό, φανά
στον Σουφισμό, ένωση με τον Θεό στον Χριστιανικό μυστικισμό, φώτιση στον Ζεν. Τα
ονόματα διαφέρουν, οι πολιτισμικές εκφράσεις ποικίλλουν, οι πρακτικές και οι
οδοί δείχνουν αξιοσημείωτη ποικιλία—ωστόσο, στην καρδιά κάθε γνήσιας πνευματικής
συνειδητοποίησης βρίσκεται αυτή η μοναδική αναγνώριση: ότι ο ξεχωριστός εαυτός
είναι μια ψευδαίσθηση, και ότι η αληθινή μας φύση δεν είναι τίποτα άλλο παρά η
ίδια η άπειρη Πραγματικότητα. Η οδός προς αυτή τη συνειδητοποίηση δεν είναι ένα
ταξίδι στον χώρο, διότι βρισκόμαστε ήδη στον προορισμό. Δεν είναι ένα ταξίδι
στον χρόνο, διότι η Πραγματικότητα που αναζητούμε είναι αιώνια παρούσα. Είναι
μάλλον μια αλλαγή στην αντίληψη, μια μεταμόρφωση της κατανόησης, μια ανύψωση του
πέπλου που θολώνει την όρασή μας. Είναι σαν τη στιγμή που το μάτι προσαρμόζεται
στο φως μετά από μακρά σκοτάδια, ή όταν ένα πολύπλοκο μοτίβο ξαφνικά ξεκαθαρίζει
όταν το δούμε σωστά για πρώτη φορά. Αυτή η αφύπνιση συχνά συνοδεύεται από μια
βαθιά αίσθηση επιστροφής στο σπίτι, της εύρεσης αυτού που πάντα αναζητούσαμε,
της αναγνώρισης αυτού που ήταν πάντα παρόν αλλά απαρατήρητο. Ο μυστικιστής που
επιτυγχάνει αυτή τη συνειδητοποίηση δεν γίνεται κάτι διαφορετικό από αυτό που
ήταν· μάλλον, διακρίνει την ψευδή ταύτιση με τον περιορισμένο εαυτό και
αναγνωρίζει την αληθινή του φύση ως άπειρη συνείδηση, ως το ίδιο το Απόλυτο που
εκφράζεται μέσα από μια συγκεκριμένη μορφή. Ωστόσο, αυτή η συνειδητοποίηση, αν
και απλή στην ουσία της, συχνά προηγείται από χρόνια ή ζωές πνευματικής
πρακτικής, διαλογισμού, προσευχής, αυτοεξετάσεων. Διότι η ψευδαίσθηση του
διαχωρισμού είναι βαθιά ριζωμένη, ενισχυμένη από αμέτρητα συνήθη μοτίβα σκέψης
και αντίληψης. Ο ψευδής εαυτός δεν παραδίδεται εύκολα· προσκολλάται στην
φαινομενική του ύπαρξη με τεράστια δύναμη. Η πνευματική οδός, λοιπόν, γίνεται
μια διαδικασία σταδιακής χαλάρωσης αυτής της λαβής, αμφισβήτησης των υποθέσεων
που στηρίζουν την ψευδαίσθηση, καλλιέργειας της συνειδητότητας που μπορεί να δει
μέσα από το όνειρο.
Η Παγκόσμια Γλώσσα: Πέρα από τα Πολιτισμικά Όρια
Καθ’ όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας, σε κάθε
πολιτισμό και κάθε εποχή, υπήρξαν εκείνοι που διαπέρασαν το πέπλο και
συνειδητοποίησαν την αλήθεια της Αντικειμενικής Πραγματικότητας. Εμφανίστηκαν
στην αρχαία Ινδία ως ρίσι και σοφοί, στην Κίνα ως δάσκαλοι του Τάο, στην Ελλάδα
ως φιλόσοφοι, στη Μέση Ανατολή ως προφήτες και Σούφι, στη μεσαιωνική Ευρώπη ως
Χριστιανοί μυστικιστές, στο Θιβέτ ως φωτισμένοι λάμα. Αν και οι γλώσσες τους
διέφεραν, αν και τα πολιτισμικά τους πλαίσια ποικίλλαν σημαντικά, αν και τα
σύμβολα και οι έννοιες που χρησιμοποιούσαν για να εκφράσουν τη συνειδητοποίησή
τους διαμορφώνονταν από τις ιδιαίτερες παραδόσεις τους—στο βαθύτερο επίπεδο,
όλοι μιλούσαν για την ίδια ουσιαστική αλήθεια. Αυτό συμβαίνει επειδή η ίδια η
Αντικειμενική Πραγματικότητα είναι παγκόσμια, δεν δεσμεύεται από πολιτισμό ή
παράδοση. Ο ήλιος λάμπει εξίσου σε όλες τις χώρες· ο ωκεανός είναι ο ίδιος είτε
προσεγγίζεται από την ανατολική ακτή είτε από τη δυτική. Έτσι και η θεμελιώδης
Πραγματικότητα που υποβαστάζει την ύπαρξη δεν αλλάζει ανάλογα με το αν
προσεγγίζεται μέσω του Βουδιστικού διαλογισμού, της Ινδουιστικής αφοσίωσης, της
Χριστιανικής ενατένισης ή της Ισλαμικής παράδοσης. Η γεύση του νερού είναι η
ίδια ανεξάρτητα από το δοχείο που το περιέχει. Ωστόσο, εδώ ανακύπτει μια βαθιά
ανάγκη στον σύγχρονο κόσμο μας—έναν κόσμο όπου τα αρχαία εμπόδια μεταξύ των
πολιτισμών έχουν πέσει, όπου παραδόσεις που κάποτε υπήρχαν απομονωμένες
συναντώνται πλέον, όπου ένας Βουδιστής μπορεί να μελετήσει τον Χριστιανικό
μυστικισμό και ένας Χριστιανός μπορεί να εξασκήσει τον διαλογισμό Ζεν. Υπάρχει
ανάγκη για αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί Αντικειμενική Θρησκεία—όχι ένα νέο
δόγμα που να ανταγωνίζεται τις υπάρχουσες παραδόσεις, αλλά μια ενοποιημένη
κατανόηση που μπορεί να τιμήσει τις ιδιαίτερες εκφράσεις ενώ αναγνωρίζει την
παγκόσμια αλήθεια προς την οποία όλες δείχνουν. Αυτή η Αντικειμενική Θρησκεία
δεν θα επιδίωκε να αντικαταστήσει τις υπάρχουσες παραδόσεις, αλλά να αποκαλύψει
το κοινό τους έδαφος. Θα ήταν σαν ένα καθαρό φως που φωτίζει όλα τα χρώματα
χωρίς να ανήκει αποκλειστικά σε κανένα. Θα αναγνώριζε ότι οι διάφορες οδοί προς
την κορυφή του βουνού μπορεί να διαφέρουν ως προς το έδαφος και τα ορόσημά τους,
αλλά όλες οδηγούν στην ίδια κορυφή. Θα τιμούσε την ποίηση του Ρουμί και τα
παράδοξα του Ζεν, την αφοσίωση της Μπάκτι γιόγκα και την ενατένιση των
Χριστιανών μυστικιστών, ως διαφορετικές γλώσσες που μιλούν την ίδια ουσιαστική
αλήθεια. Μια τέτοια παγκόσμια προσέγγιση απαιτεί θάρρος—το θάρρος να κοιτάξουμε
πέρα από το οικείο και το άνετο, να αμφισβητήσουμε τις κληρονομημένες υποθέσεις,
να συγκρίνουμε και να συσχετίσουμε τις εκφράσεις της αλήθειας που βρίσκονται σε
διαφορετικές παραδόσεις. Απαιτεί διανοητική ταπεινότητα, αναγνωρίζοντας ότι
καμία παράδοση δεν έχει το μονοπώλιο της αλήθειας, ότι η Πραγματικότητα που
αναζητούμε υπερβαίνει όλες τις διατυπώσεις, ακόμη κι αν μπορεί να προσεγγιστεί
μέσω οποιασδήποτε αυθεντικής πνευματικής οδού. Ωστόσο, απαιτεί επίσης διάκριση,
διότι δεν είναι όλα όσα ισχυρίζονται ότι είναι πνευματικά, γνήσια πνευματικά. Η
Αντικειμενική Θρησκεία πρέπει να βασίζεται στην άμεση εμπειρία, στην πραγματική
συνειδητοποίηση της Πραγματικότητας, όχι απλώς σε πεποιθήσεις ή έννοιες. Πρέπει
να διακρίνει μεταξύ του δακτύλου που δείχνει το φεγγάρι και του ίδιου του
φεγγαριού, μεταξύ του χάρτη και του εδάφους, μεταξύ των περιγραφών της φώτισης
και της ίδιας της φώτισης.
Ο Επαναπροσδιορισμός: Νέα Γλώσσα για την Αρχαία Αλήθεια
Για να εδραιωθεί αυτή η ενοποιημένη κατανόηση, υπάρχει
ανάγκη να επανεξετάσουμε και να επαναπροσδιορίσουμε τους θεμελιώδεις όρους του
πνευματικού λόγου. Τι εννοούμε με τον όρο «Θεός»; Τι είναι η «ψυχή»; Τι είναι η
«συνείδηση»; Αυτές οι λέξεις φέρουν βαρύ φορτίο από αιώνες θεολογικών συζητήσεων
και φιλοσοφικών εικασιών. Σημαίνουν διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικές
παραδόσεις, και συχνά τα νοήματά τους έχουν θολωθεί από στρώματα ερμηνείας και
παρερμηνείας. Υπό το φως της Αντικειμενικής Πραγματικότητας, αυτοί οι όροι
μπορούν να γίνουν κατανοητοί εκ νέου. Ο Θεός δεν είναι ένα ον ξεχωριστό από τη
δημιουργία, μια ανθρωπομορφική θεότητα που κατοικεί στον ουρανό, αλλά μάλλον το
ίδιο το Απόλυτο—η άπειρη Πραγματικότητα που είναι ταυτόχρονα υπερβατική και
εμμενής, πέρα από όλα τα πράγματα και η ίδια η ουσία όλων των πραγμάτων. Η ψυχή
δεν είναι μια ξεχωριστή οντότητα που στεγάζεται προσωρινά στο σώμα, αλλά μάλλον
η εξατομικευμένη έκφραση της παγκόσμιας συνείδησης, όπως ένα κύμα που δεν είναι
ξεχωριστό από τον ωκεανό αλλά έχει τη δική του προσωρινή μορφή. Η συνείδηση, σε
αυτή την κατανόηση, δεν είναι απλώς η βιολογική λειτουργία ενός εγκεφάλου, ούτε
απλώς η επίγνωση που προκύπτει από τη νευρωνική δραστηριότητα. Είναι μάλλον η
θεμελιώδης φύση της ίδιας της Πραγματικότητας—όχι η συνείδηση ως η περιορισμένη
επίγνωση του εγώ, αλλά η Συνείδηση ως η άπειρη επίγνωση που είναι το έδαφος όλης
της ύπαρξης. Αυτό είναι που η Βεδαντική παράδοση αποκαλεί
Σατ-Τσιτ-Άναντα—Ύπαρξη-Συνείδηση-Ευδαιμονία, οι τρεις όψεις της μοναδικής
Πραγματικότητας. Ο νους, σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι η ανώτατη ικανότητα της
ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά μάλλον ένα εργαλείο—χρήσιμο στον κατάλληλο τομέα του,
αλλά ανίκανο να συλλάβει την απόλυτη αλήθεια άμεσα. Διότι το Απόλυτο δεν μπορεί
να συλληφθεί από τη σκέψη, δεν μπορεί να αποτυπωθεί σε έννοιες. Πρέπει να
συνειδητοποιηθεί μέσω της άμεσης εμπειρίας, μέσω αυτού που οι μυστικιστές
αποκαλούν γνώση ή πνευματική γνώση, η οποία δεν είναι διανοητική κατανόηση αλλά
άμεση αναγνώριση. Αυτός ο επαναπροσδιορισμός δεν είναι απλώς μια ακαδημαϊκή
άσκηση, ούτε απλώς παιχνίδι με λέξεις. Είναι απαραίτητος για τη σαφή επικοινωνία
για πνευματικά ζητήματα σε μια εποχή όπου οι αρχαίες παραδόσεις συναντούν τη
σύγχρονη επιστήμη, όπου η Ανατολική σοφία συναντά τη Δυτική φιλοσοφία, όπου οι
αναζητητές αντλούν από πολλαπλές πηγές στην πνευματική τους αναζήτηση. Χωρίς μια
κοινή γλώσσα, ή τουλάχιστον μια σαφή κατανόηση του πώς διαφορετικές γλώσσες
δείχνουν τις ίδιες πραγματικότητες, η σύγχυση και η παρεξήγηση είναι
αναπόφευκτες.
Η Ζωντανή Πρακτική: Προσεγγίζοντας το Πραγματικό
Ωστόσο, όλη η φιλοσοφία, όλη η θεολογία, όλες οι έννοιες
και οι ορισμοί παραμένουν απλώς διανοητικές αν δεν βασίζονται σε ζωντανή
πρακτική, στην πραγματική προσέγγιση της Πραγματικότητας. Η Αντικειμενική
Θρησκεία δεν είναι μια συλλογή πεποιθήσεων που πρέπει να γίνουν αποδεκτές, αλλά
μια οδός που πρέπει να βαδιστεί, μια εμπειρία που πρέπει να βιωθεί, μια
πραγματικότητα που πρέπει να συνειδητοποιηθεί. Καλεί σε έρευνα—όχι σε τυφλή
πίστη, αλλά ούτε και στην σκεπτικιστική απόρριψη που αρνείται να εξερευνήσει.
Αυτή η έρευνα παίρνει πολλές μορφές, ωστόσο όλες οι γνήσιες πνευματικές
πρακτικές μοιράζονται ορισμένα ουσιαστικά στοιχεία. Πρέπει να υπάρχει μια στροφή
προς τα μέσα, μια μετατόπιση της προσοχής από τον εξωτερικό κόσμο των
αντικειμένων στο εσωτερικό έδαφος της επίγνωσης. Πρέπει να υπάρχει μια
αμφισβήτηση των υποτιθέμενων ταυτοτήτων, μια προθυμία να εξετάσουμε ποιοι ή τι
είμαστε πραγματικά κάτω από τα στρώματα της συνθήκευσης και της συνήθειας.
Πρέπει να υπάρχει μια καλλιέργεια της παρουσίας, μια ικανότητα να αναπαυόμαστε
στην άμεση πραγματικότητα αυτής της στιγμής αντί να χανόμαστε σε σκέψεις για το
παρελθόν και το μέλλον. Ο διαλογισμός, στις πολλές του μορφές, είναι μια
κεντρική πρακτική για αυτή την έρευνα. Είτε πρόκειται για το σιωπηλό κάθισμα του
Ζεν, την επανάληψη μάντρα των Ινδουιστικών παραδόσεων, την ενατενιστική προσευχή
των Χριστιανών μυστικιστών, ή τις πρακτικές επίγνωσης του Βουδισμού—όλες αυτές
οι μέθοδοι χρησιμεύουν για να ηρεμήσουν τον ανήσυχο νου, να δημιουργήσουν τον
χώρο στον οποίο μπορεί να αναγνωριστεί η βαθύτερη Πραγματικότητα. Είναι σαν να
καθαρίζεις τα συντρίμμια από μια πηγή ώστε το καθαρό νερό να μπορεί να ρέει
ελεύθερα. Ωστόσο, η πρακτική δεν είναι ξεχωριστή από την ίδια τη ζωή. Η έρευνα
της Πραγματικότητας δεν περιορίζεται σε επίσημες συνεδρίες διαλογισμού, αλλά
επεκτείνεται σε κάθε στιγμή της καθημερινής ύπαρξης. Κάθε αλληλεπίδραση, κάθε
πρόκληση, κάθε χαρά και λύπη γίνεται μια ευκαιρία για αφύπνιση. Η αγορά γίνεται
μοναστήρι· ο χώρος εργασίας γίνεται ναός· οι σχέσεις γίνονται ένας καθρέφτης
στον οποίο μπορούμε να δούμε καθαρά τις προσκολλήσεις και τις ταυτοποιήσεις μας.
Η προσέγγιση της Πραγματικότητας απαιτεί υπομονή, διότι η διάλυση των βαθιά
ριζωμένων ψευδαισθήσεων δεν συμβαίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Απαιτεί
επιμονή, διότι ο νους επιστρέφει φυσικά στα συνήθη μοτίβα του και πρέπει να
επανακατευθύνεται ήπια αλλά σταθερά ξανά και ξανά. Απαιτεί παράδοση, διότι
τελικά ο μικρός εαυτός πρέπει να απελευθερώσει τη λαβή του και να επιτρέψει στον
εαυτό του να διαλυθεί στη τεράστια Πραγματικότητα που είναι η αληθινή του φύση.
Ωστόσο, απαιτεί επίσης ζωντάνια και πάθος, διότι η πνευματική οδός δεν είναι μια
παθητική αναμονή, αλλά μια ενεργή εμπλοκή με τα βαθύτερα ερωτήματα της ύπαρξης.
Η Κλήση για Ενότητα: Πέρα από Στενές Αντιλήψεις
Στον σύγχρονο κόσμο μας, υπάρχει μια επικίνδυνη τάση προς
τον κατακερματισμό σε πνευματικά ζητήματα. Οι παραδόσεις χτίζουν τείχη γύρω
τους, διεκδικώντας αποκλειστική πρόσβαση στην αλήθεια. Οι ασκούμενοι μιας οδού
απορρίπτουν ή υποτιμούν άλλες προσεγγίσεις. Οι θρησκευτικές κοινότητες γίνονται
νησιά βεβαιότητας σε μια θάλασσα πλουραλισμού, καθεμία πεπεισμένη για τη δική
της δικαιοσύνη ενώ βλέπει τις άλλες με καχυποψία ή εχθρότητα. Αυτός ο
κατακερματισμός χρησιμεύει μόνο για να θολώσει την αλήθεια και να διαιωνίσει την
ίδια την ψευδαίσθηση που η πνευματική πρακτική επιδιώκει να διαλύσει—την
ψευδαίσθηση του διαχωρισμού. Αν η θεμελιώδης αλήθεια κάθε πνευματικής
συνειδητοποίησης είναι ότι η Πραγματικότητα είναι Ένα, ότι ο διαχωρισμός είναι
ψευδαίσθηση, ότι όλοι είμαστε εκφράσεις της ίδιας άπειρης Συνείδησης—τότε πώς
μπορεί η αυθεντική πνευματικότητα να εκδηλώνεται ως διαίρεση και
αποκλειστικότητα; Η κλήση της Αντικειμενικής Θρησκείας είναι μια κλήση για
ενότητα—όχι ομοιομορφία, που θα εξάλειφε την όμορφη ποικιλία των πνευματικών
εκφράσεων, αλλά ενότητα στην αναγνώριση του κοινού εδάφους. Είναι μια πρόσκληση
για διάλογο και σύγκριση, για τη συσχέτιση των εμπειριών μεταξύ των παραδόσεων,
για την ταπεινή αναγνώριση ότι η αλήθεια είναι πολύ απέραντη για να περιοριστεί
σε οποιαδήποτε μεμονωμένη διατύπωση. Αυτό δεν σημαίνει έναν ευσεβή πλουραλισμό
που ισχυρίζεται ότι όλες οι οδοί είναι εξίσου έγκυρες ανεξάρτητα από το αν
οδηγούν σε γνήσια συνειδητοποίηση. Ορισμένες οδοί είναι πιο άμεσες από άλλες·
ορισμένες διδασκαλίες είναι πιο σαφείς από άλλες· ορισμένες πρακτικές είναι πιο
αποτελεσματικές από άλλες. Η διάκριση είναι απαραίτητη. Ωστόσο, αυτή η διάκριση
θα πρέπει να βασίζεται στο κριτήριο της πραγματικής μεταμόρφωσης, της γνήσιας
συνειδητοποίησης της Αντικειμενικής Πραγματικότητας, όχι στην πίστη στην
παράδοση ή την προσκόλληση στο δόγμα. Όσοι αρνούνται να κοιτάξουν πέρα από τη
δική τους παράδοση, που απορρίπτουν εξαρχής κάθε συγκριτική μελέτη ή
διαθρησκειακό διάλογο, που προσκολλώνται στις ιδιαίτερες εκφράσεις της αλήθειας
που βρίσκονται στη δική τους γραφή ή διδασκαλία—αυτοί οι ασκούμενοι μπορεί να
βρεθούν όλο και πιο απομονωμένοι σε έναν κόσμο που γίνεται ολοένα πιο
διασυνδεδεμένος. Μπορεί να διατηρήσουν τις μορφές και τα τελετουργικά της
παράδοσής τους, αλλά να χάσουν την ζωντανή ουσία που αυτές οι μορφές
προορίζονταν να μεταφέρουν. Μπορεί να υπερασπιστούν τις πεποιθήσεις τους με
μεγάλη πεποίθηση, αλλά να μην γευτούν ποτέ την Πραγματικότητα που βρίσκεται πέρα
από όλες τις πεποιθήσεις.
Συμπέρασμα: Η Αιώνια Πρόσκληση
Η Αντικειμενική Πραγματικότητα στέκεται τώρα όπως στεκόταν
πάντα—απέραντη, πλήρης, αμετάβλητη, το έδαφος και η πηγή όλων όσων υπάρχουν. Δεν
χρειάζεται την αναγνώρισή μας για να υπάρχει, ωστόσο μας προσκαλεί στην
αναγνώρισή της για χάρη της δικής μας απελευθέρωσης από τον πόνο, για τη δική
μας αφύπνιση στην αλήθεια, για την δική μας επιστροφή στο Σπίτι που ποτέ δεν
αφήσαμε πραγματικά. Αυτή η Πραγματικότητα δεν είναι μακρινή ή δύσκολο να βρεθεί.
Δεν κρύβεται σε κάποιο απομακρυσμένο μέρος ούτε προορίζεται για τους ιδιαίτερα
ιερούς ή πνευματικά προικισμένους. Είναι εδώ, τώρα, αυτή τη στιγμή—πιο κοντά από
την ανάσα μας, πιο οικεία από τη σκέψη μας, η ίδια η επίγνωση με την οποία αυτά
τα λόγια γίνονται κατανοητά και αντιληπτά. Η αναζήτησή της είναι σαν την
αναζήτηση των ματιών με τα οποία βλέπουμε—δεν μπορούμε να τα βρούμε επειδή
βλέπουμε με αυτά, ωστόσο μόλις αυτό αναγνωριστεί, όλα γίνονται ξεκάθαρα. Η
Αντικειμενική Θρησκεία, η ενοποιημένη προσέγγιση αυτής της Πραγματικότητας, δεν
είναι ένα σταθερό σύστημα που παραδίδεται από ψηλά, ούτε μια νέα αποκάλυψη που
αντικαθιστά την παλιά. Είναι μάλλον μια συνεχιζόμενη εξερεύνηση, μια ζωντανή
παράδοση που γεννιέται στην εποχή μας από τη συνάντηση της Ανατολής και της
Δύσης, του αρχαίου και του σύγχρονου, του μυστικισμού και της επιστήμης. Τιμά το
παρελθόν ενώ παραμένει ανοιχτή σε νέες γνώσεις· σέβεται την παράδοση ενώ
ενθαρρύνει την άμεση έρευνα· μιλά με τη γλώσσα πολλών πολιτισμών ενώ δείχνει την
Πραγματικότητα πέρα από όλες τις γλώσσες. Σε όσους θα βαδίσουν αυτή την οδό, η
πρόσκληση είναι απλή αλλά βαθιά: Κοιτάξτε μέσα σας. Αμφισβητήστε αυτό που
υποθέτετε ότι είστε. Εξερευνήστε τη φύση της ίδιας της επίγνωσης. Συγκρίνετε τις
περιγραφές της Πραγματικότητας που βρίσκονται σε διαφορετικές παραδόσεις και
ανακαλύψτε το κοινό νήμα που τις διαπερνά όλες. Εξασκήστε τις μεθόδους που
οδηγούν στην άμεση συνειδητοποίηση. Και πάνω απ’ όλα, παραμείνετε
ανοιχτοί—ανοιχτοί στην αλήθεια όπου κι αν βρεθεί, ανοιχτοί στο μυστήριο που
υπερβαίνει κάθε κατανόηση, ανοιχτοί στο Απόλυτο που είναι το έδαφος της ίδιας
σας της ύπαρξης. Διότι στο τέλος, υπάρχει μόνο Αυτό—αυτή η αιώνια, άπειρη,
περιεκτική Πραγματικότητα. Κάθε αναζήτηση είναι αυτή η Πραγματικότητα που
αναζητά τον εαυτό της. Κάθε εύρεση είναι αυτή η Πραγματικότητα που αναγνωρίζει
τον εαυτό της. Όλες οι πνευματικές οδοί είναι αυτή η Πραγματικότητα που
εκφράζεται μέσα από τη φαινομενική πολλαπλότητα των μορφών και των διδασκαλιών.
Το κύμα δεν αφήνει ποτέ πραγματικά τον ωκεανό· μόνο φαίνεται να το κάνει. Και
όταν αναγνωρίζει την αληθινή του φύση, όταν βλέπει ότι ήταν πάντα ο ωκεανός και
δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι κάτι άλλο—τότε υπάρχει ειρήνη, υπάρχει πληρότητα,
υπάρχει η ανείπωτη χαρά της επιστροφής στο σπίτι. Αυτή είναι η υπόσχεση και η
πρόσκληση της Αντικειμενικής Θρησκείας: όχι ένα νέο σύστημα πεποιθήσεων για να
υιοθετηθεί, αλλά η αναγνώριση αυτού που ήταν πάντα αληθινό. Όχι ένας μακρινός
στόχος για να επιτευχθεί, αλλά η συνειδητοποίηση αυτού που είναι αιώνια παρόν.
Όχι ένα ταξίδι κάπου αλλού, αλλά η αφύπνιση στο Εδώ, στο Τώρα, στην άπειρη
Πραγματικότητα που είναι η αληθινή μας φύση, η βαθύτερη ταυτότητά μας, το αιώνιο
σπίτι μας. Σε αυτή την αναγνώριση, όλες οι ερωτήσεις διαλύονται. Σε αυτή την
αφύπνιση, κάθε αναζήτηση αναπαύεται. Σε αυτή τη συνειδητοποίηση, υπάρχει μόνο η
απέραντη σιωπή του Απόλυτου, η απεριόριστη ειρήνη της Αλήθειας, η άπειρη έκταση
της Πραγματικότητας που αναγνωρίζει τον εαυτό της μέσα από αυτές τις προσωρινές
μορφές που αποκαλούμε ατομική συνείδηση—κύματα που παίζουν στην επιφάνεια ενός
ωκεανού χωρίς ακτή, σπινθήρες που χορεύουν σε μια φωτιά που δεν σβήνει ποτέ,
εκφράσεις μιας απεραντοσύνης που δεν μπορεί ποτέ να μειωθεί ή να αυξηθεί, για
πάντα πλήρης, για πάντα ολόκληρη, για πάντα Ένα.
