CIRCLE OF LIGHT

CIRCLE OF LIGHT
16. The Emergence into Timelessness: A Journey Beyond the Veil of Time
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ESOTERISM STUDIES

ESOTERISM STUDIES
*BOOKS*
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ESOTERISM ACADEMY NEW ARTICLE

ESOTERISM ACADEMY NEW ARTICLE
Sunday, 5 October, 2025

Wednesday, November 23, 2011

ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ / Θεωρία Δικαιοσύνης (και Δικαίου)

Η Αληθινή Αρετή κι η αρετή των ανθρώπων
Η Αληθινή Δικαιοσύνη και το θεσμοθετημένο δίκαιο
Το Φυσικό Δίκαιο μέσα στην Ιστορία
Το Κοινωνικό Συμβόλαιο
Δικαιοσύνη ή δίκαιο;
Ποιά κοινωνία θέλουν οι άνθρωποι;
Αναζητώντας το Αγαθόν, την Αληθινή Αρετή και την Ιδανική Πολιτεία

Η Αληθινή Αρετή κι η αρετή των ανθρώπων

Ο ανθρώπινος στοχασμός (χρησιμοποιούμε τον όρο «στοχασμός» με την έννοια της βαθιάς σκέψης, σαν κάτι βαθύτερο, κι οξύτερο από την απλή ανθρώπινη σκέψη…) ξεκινά (ή θα έπρεπε να ξεκινά) από μία Γενική Αρχή, για να ερμηνεύσει το «Φαινόμενο της Ύπαρξης»… Υπάρχει Μία και Μόνη Οντική (και Οντολογική) Αρχή Πάνω στην Οποία Στηρίζονται όλα… Αυτό δεν είναι μία απλή διαβεβαίωση Μεγάλων Ανθρώπων, όπως ο Βούδας, η  ο Ορφέας, η ο Ιησούς, για παράδειγμα, ή μία απλή «θεωρία» (κάποιων φιλοσόφων)… Είναι κάτι που μπορεί να «αποδειχθεί» και να διαπιστωθεί (η αλήθεια της διαβεβαίωσης) από όποιον είναι διατεθειμένος να το κάνει…
Πραγματικά, ξεκινώντας αντίστροφα, από την «δεδομένη συνείδηση», (κι αναζητώντας την Πραγματική Εσώτερη Φύση της, μέχρι το Ύστατο Βάθος της…) μπορούμε (διευρύνοντας οντικά, γνωσιολογικά, και πρακτικά την συνείδηση) να ανυψωθούμε σε Μία Συνείδηση Ευρύτερη του εγώ, Ως Μία Παγκόσμια Συνείδηση (που εκφράζει την Ενότητα του Όντος) κι από Εδώ Ως την Αληθινή Μία Φύση του Παντός…
Αυτοί είναι οι δύο τρόποι της ανθρώπινης διερεύνησης του «Φαινομένου της Ύπαρξης», που ισχύουν ταυτόχρονα και αλληλοσυμπληρώνονται…
Η Μία Παγκόσμια Αρχή, η Αληθινή Φύση του Παντός (είτε την Ονομάζουμε Πραγματικότητα, είτε Αληθινό Είναι, είτε Θεό… οι λέξεις δεν έχουν σημασία…) Είναι το Τελείως Είναι των Φιλοσόφων, Είναι η Πλήρης (Αυτογνωσία και) Γνώση, Είναι το Υπέρτατο Αγαθόν, που (Εκδηλώνοντας την Οντική και Γνωσιολογική Ολοκλήρωση) Εκφράζεται σαν Αγαθόν, Ηθική, Αρετή, και Φωτισμένη Δραστηριότητα…
Βεβαίως, το Ον, στο Ξεδίπλωμά Του, μέσα στον Χώρο της Εκδήλωσης και των Φαινομένων, περιλαμβάνει πολλές οντικές καταστάσεις, από την Αρχέγονη Κατάσταση του Τελείως Είναι μέχρι τους κατώτερους κόσμους και τον κόσμο της ύλης… Συνεπώς η «Συμμετοχή» μας στο Ον (στην Ολοκλήρωση του Όντος) έχει διαβαθμίσεις, και η Βίωση της Αληθινής Φύσης μας διαφοροποιείται. Αν στους Ανώτερους Κόσμους τα όντα Βιώνουν την Ενότητα της Οντικής Αρχής τους, στους κατώτερους κόσμους (και μάλιστα στον κόσμο της ύλης) με δυσκολία Βιώνουν την Εσώτερη Φύση τους και Πραγματώνουν την Φυσική Αρετή…
Χρειάζεται κάποιος να Βαδίσει την Οδό της Αυτογνωσίας για να Πραγματοποιήσει Αρετές όπως ο Ανθρωπισμός (δηλαδή η Ευθύνη για τον εαυτό μας και τους άλλους, ο σεβασμός του άλλου, η αλληλοβοήθεια, η κατανόηση, κλπ…), η Ταπεινότητα (δηλαδή το ξεπέρασμα του εγωισμού και η διάθεση για συνεννόηση με τους άλλους…), η Ισότητα (δηλαδή η ίση αντιμετώπιση όλων, που βεβαίως συμπληρώνει τα κενά κι αναπληρώνει τις ελλείψεις στην ζωή…), η Δικαιοσύνη (δηλαδή η αποκατάσταση κάθε ανισότητας, κάθε αδικίας και κάθε «παράλειψης»…
Οι άνθρωποι δεν μπορούν (και ίσως δεν θέλουν) να Βιώσουν την Αληθινή Φύση τους και την Ζωντανή Αρετή κι αρκούνται στην υλική ευημερία, την «όποια» ψυχολογική ισορροπία, και την στερεότυπη σκέψη που προσλαμβάνουν από το «περιβάλλον»… Και επειδή το επίπεδο των ανθρώπων (από οντική, γνωσιολογική, και ηθική άποψη) είναι πολύ χαμηλό, οι κοινωνίες οργανώνονται με ελλιπή τρόπο, κι αντιμετωπίζουν πάντα (εδώ και χιλιάδες χρόνια μέχρι σήμερα) σοβαρά προβλήματα…
Η Αληθινή Αρετή Βασίζεται στην Οντολογική Ολοκλήρωση και στην Γνωσιολογική Πληρότητα κι είναι κάτι Ζωντανό… αλλά η ανθρωπότητα, ανίκανη να ανυψωθεί ως αυτή την «πνευματική ανάπτυξη» αντιλαμβάνεται την Αρετή σαν κάτι «Ιδανικό» που πρέπει να «εφαρμοσθεί». Έτσι δημιουργείται ένα αγεφύρωτο χάσμα ανάμεσα στην Αληθινή Αρετή και «αυτό που πράττουμε εμείς». Είναι αλήθεια πως εδώ και χιλιάδες χρόνια οι κοινωνίες προβληματίζονται για το πώς να οργανωθούν και να ζήσουν, προσπαθούν (με βάση την ανθρώπινη πανάρχαια πείρα την παράδοση, τον «πολιτισμό») να βάλουν κανόνες… κι αναφέρονται στην Δικαιοσύνη, στην Ισονομία, στα ανθρώπινα δικαιώματα, κλπ., όλα αυτά δεν είναι ουσιαστικά, τυπικά μόνο αναφέρονται κι ισχύουν. Στην πραγματικότητα οι κοινωνίες των ανθρώπων είναι ζούγκλες…
Η Αληθινή Αρετή (η Δικαιοσύνη, η Ισότητα, κλπ…) Προέρχονται από την Οντολογική Ολοκλήρωση ενώ η «δικαιοσύνη των ανθρώπων» προσπαθεί να προσεγγίσει (χωρίς επιτυχία) κάποιο «ιδανικό» που φαντάζονται οι άνθρωποι… Και μολονότι σε όλες τις εποχές, σε όλα τα μέρη της γης, λίγο πολύ η Δικαιοσύνη γίνεται αντιληπτή με παρόμοιο τρόπο, εντούτοις αυτό (η Δικαιοσύνη) δεν εφαρμόζεται πραγματικά…

Η Αληθινή Δικαιοσύνη και το θεσμοθετημένο δίκαιο

Από πολύ παλιά, οι Αρχαίοι Έλληνες αναζήτησαν την Πραγματικότητα πίσω από τα φαινόμενα (που εμφανίζουν οι αισθήσεις ή «διαπιστώνει» η σκέψη…). Ήδη, από την εποχή (των Προσωκρατικών Φιλοσόφων και) του Παρμενίδη, το Είναι (το Αιώνιο, Αναλλοίωτο, Υπερβατικό, Απροσδιόριστο…) θεωρήθηκε σαν η Πραγματικότητα πίσω από όλα τα Φαινόμενα (του γίγνεσθαι). Αυτό το Αναλλοίωτο Είναι θεωρήθηκε σαν η Ουσία του Παντός ενώ όλα τα κατώτερα φαινόμενα θεωρήθηκαν εκδηλώσεις, διαβαθμίσεις, της Ουσίας. Το Είναι θεωρήθηκε σαν η Αληθινή Φύση της Ύπαρξης, ενώ οι κατώτερες εκδηλώσεις της Φυσικής Ουσίας θεωρήθηκαν σαν «κατώτερη φύση»… Έτσι, Πραγματικότητα, Είναι, Ουσία, Φύση, ταυτίζονται μέσα στον στοχασμό των Ελλήνων, ενώ παράλληλα η Πραγματικότητα (στην Πλήρη Εκδήλωσή της, στην Πλήρη Αντίληψη που μπορούμε να έχουμε για Αυτήν) Συμπεριλαμβάνει Μέσα Της (σαν Εκδηλώσεις) και τα κατώτερα φαινόμενα… Οι Έλληνες είχαν πάντα μία Ενιαία Θεώρηση της Πραγματικότητας. Ενώ διέκριναν την Ουσία από το Φαινόμενο ταυτόχρονα η Θεώρηση της Ύπαρξης αντιλαμβανόταν σαν Ενιαία Πραγματικότητα το Είναι και το Γίγνεσθαι (σαν Εκδήλωση του Είναι). Αντιλαμβάνονταν την Ύπαρξη σε Όλες τις Διαβαθμίσεις της, από την Απόλυτη Φύση μέχρι τις διάφορες εκδηλώσεις της. Με άλλα λόγια από την μία διαφύλασσαν τον Απόλυτο Χαρακτήρα  του Είναι (που δεν μπορεί να Ταυτιστεί με τις κατώτερες εκδηλώσεις) κι από την άλλη μεριά δεν απέρριπταν τις κατώτερες εκδηλώσεις του Είναι (τα Φαινόμενα, το Γίγνεσθαι) αλλά τα δέχονταν σαν Εκφράσεις του Είναι μέσα στον Χώρο της Μεταβολής και του Περιορισμένου. Διαφορετικά να το πούμε, δέχονταν την Φύση (το Είναι, το Απόλυτο) σαν την Παγκόσμια Βάση των Πάντων και ταυτόχρονα θεωρούσαν ότι κάθε ον (ύπαρξη, φαινόμενο) «συμμετέχει» στον ένα ή στον άλλο βαθμό στην Αληθινή Φύση. Δηλαδή το ον (σε οποιαδήποτε βαθμίδα της Κλίμακας της Ύπαρξης κι αν το θεωρήσουμε) είναι «Εν Δυνάμει το Ον», Προέρχεται από το Ον, κι Ολοκληρώνεται στο Ον, το Όντως Ον (του Πλάτωνα)… Γι’ αυτό και σαν προορισμός του ανθρώπου είχε τεθεί (κατά την έκφραση του Πλάτωνα) η «Ομοίωσις με τον Θεό» (δηλαδή με το Τελείως Είναι, το Αγαθόν)…
Έτσι, το Είναι, η Αληθινή Φύση, είναι στο στοχασμό των Ελλήνων (αλλά και κάθε λογικού ανθρώπου) το Απόλυτο, το Τελείως Είναι, το Πλήρες Γνώσης (Αντίληψης) και το Ενεργό Αγαθόν που Οδηγεί τα Πάντα στην Ολοκλήρωση. Από Αυτή την Αληθινή Φύση Πηγάζει το Αγαθόν, η Αρετή, Ηθική, η Αξία. Η συμμετοχή στην Αληθινή Φύση ( στον βαθμό που συμμετέχουμε) είναι ταυτόχρονα συμμετοχή στην Αρετή (στον ανάλογο βαθμό που Βιώνουμε την Αληθινή Φύση). Από Αυτή την Αληθινή Φύση Πηγάζει η Αρετή (η Αντίληψη της Ενότητας, η Δικαιοσύνη, η Ισότητα, κλπ.). Αυτή είναι η Έννοια του «Φυσικού Δικαίου», που για όσους Βιώνουν την Αληθινή Φύση τους (στον βαθμό που την βιώνουν) είναι κάτι Αυθόρμητο, Πηγαίο, Ζωντανό, Ενεργό…  
Αλλά βέβαια, όσοι δεν Βιώνουν την Βαθύτερη Ουσία τους, κι είναι απορροφημένοι στην σχέση τους με τον εξωτερικό κόσμο, είναι δύσκολο να κατανοήσουν Καταστάσεις (Αρετές, Έννοιες) όπως η Ενότητα, η Δικαιοσύνη, η Ισότητα… Γι' αυτούς τους ανθρώπους η Φύση (η ανθρώπινη φύση) δεν είναι η Αγαθή Φύση (η Βάση του Παντός) αλλά μία κατάσταση κατώτερη, άγρια και χαώδης. Αυτό είναι αλήθεια από μία άποψη...
Στην πραγματικότητα επειδή ακριβώς οι άνθρωποι  δεν μπορούν να Ανυψωθούν Ως την Αληθινή Φύση τους γι' αυτό εκδηλώνουν στην ζωή την κατώτερη φύση τους. Συνεπώς ισχύουν και τα δύο: Και η Φύση είναι Αγαθή αλλά και η Φύση (όταν δεν την Βιώνουμε στο Βάθος της αλλά στις επιφανειακές εκδηλώσεις της) εμφανίζεται άγρια και ζωώδης. Από αυτό το γεγονός πηγάζουν οι δύο βασικές αντιλήψεις γιά το Φυσικό Δίκαιο που από την εποχή των Ελλήνων Σοφιστών (τον 6ο και τον 5ο π.Χ. Αιώνα) συζητούνται μέχρι σήμερα. Γι' όσους  ή μπορούν να Βιώσουν την Αληθινή Φύση τους μέσα από την Αυτογνωσία και την πνευματική ανάπτυξη η Φύση Είναι Αγαθή και το Φυσικό Δίκαιο Αυθόρμητο και Ζωντανό... ενώ οι κοινωνίες που δεν μπορούν να ανυψωθούν ως Αυτό το Επίπεδο βιώνουν μία διαφορετική πραγματικότητα, χωρίς Αρετή, Αληθινό Δίκαιο, χωρίς “ανθρωπιά”. Έτσι το Φυσικό Δίκαιο γι' αυτούς προηγείται των κανόνων που θεσπίζουν οι άνθρωποι, και θα έπρεπε οι ανθρώπινες κοινωνίες να εμπνέονται και να προσπαθούν να προσεγγίσουν το Φυσικό Δίκαιο αλλά σπάνια το κάνουν.
Το “κατά Φύσιν ζειν” σημαίνει ακριβώς να Διερευνούμε και να Βιώνουμε την Αληθινή Φύση μας κι όχι βέβαια να ζούμε την φύση (την ζωώδη και άγρια) που έχουν υπ' όψιν τους πολλοί... Ένα από τα σημαντικότερα κείμενα όλων των αιώνων, η “Αντιγόνη” του Σοφοκλή προβληματίζεται ακριβώς πάνω στην σαφή διάκριση του Φυσικού Δικαίου και του ανθρώπινου νόμου. Όλοι οι αληθινοί άνθρωποι είναι με το μέρος του Φυσικού Δικαίου, αλλά σίγουρα υπάρχουν κι ανθρώπινα τέρατα που μπορούν να υποστηρίξουν τους πιο άδικους κι απάνθρωπους νόμους...
Από την άλλη μεριά υπάρχουν άνθρωποι (φιλόσοφοι, κλπ) που υποστηρίζουν ότι η Φύση (κι  ανθρώπινη φύση ειδικότερα) είναι άγρια και χαώδης και συνεπώς η θέσπιση κανόνων και νόμων βάζει σε τάξη την κοινωνία που αλλιώς θα ήταν ζούγκλα. Από την άποψή τους έχουν δίκηο. Θα πρέπει όμως να διευκρινιστεί ότι άλλη έννοια δίνουν στην Φύση οι Αρχαίοι Έλληνες κι όσοι ακολουθούν το στοχασμό τους κι άλλη έννοια δίνουν στην “Φύση” οι οπαδοί αυτής της δεύτερης άποψης... Μάλιστα, μολονότι είμαστε υποχρεωμένοι να διακρίνουμε το Δίκαιο της Φύσης (που είναι Πηγαίο και Ζωντανό) από τις ανθρώπινες κατασκευές (κώδικες, κανόνες, νόμους, ήθη, έθιμα) από την άλλη μεριά δεν μπορούμε να απορρίψουμε το θετικό δίκαιο (το θεσμοθετημένο από κοινωνίες δίκαιο) όταν έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους που συμπεριφέρονται σαν “ζώα”. Αντίθετα, οφείλουμε να “δείξουμε” το Δίκαιο της Φύσης και να το έχουμε σαν Πρότυπο (την Αρετή, την Δικαιοσύνη, την Ισότητα, κλπ.) στην θέσπιση των ανθρώπινων νόμων. Τώρα, το κατά πόσο θα εφαρμοσθούν όλα αυτά είναι άλλο θέμα (που θα πρέπει να απασχολήσει τους ανθρωπολόγους, τους κοινωνιολόγους και τους ιστορικούς...)... Επειδή ακριβώς οι ανθρώπινοι νόμοι (κι οι κανόνες συμβίωσης), ακόμα κι όταν επικαλούνται την Αρετή, την Δικαιοσύνη, την Ισότητα, κλπ., δεν εφαρμόζονται γι' αυτό οι κοινωνίες (μολονότι θεσπίζουν νόμους για να μην είναι ζούγκλες) τελικά καταλήγουν σε ζούγκλες... Γι' αυτό και φιλόσοφοι, όπως οι Κυνικοί στην Αρχαιότητα, αναζητούν να Βιώσουν την Αληθινή Φύση και το Δίκαιο της Φύσης γυρίζοντας την πλάτη στην διεφθαρμένη κοινωνία.

Το Φυσικό Δίκαιο μέσα στην Ιστορία

Όλα όσα αφορούν την Φύση, το Δίκαιο της Φύσης, τους ανθρώπινους νόμους, έχουν διερευνηθεί πλήρως από τους Αρχαίους Έλληνες. Έχουμε Κατανοήσει (μαζί με τους Έλληνες) ότι το  Φυσικό Δίκαιο είναι το Αληθινό Δίκαιο, ενώ οι ανθρώπινοι νόμοι όχι μόνο “υπολείπονται” του Δικαίου της Φύσης αλλά συχνά είναι σε αντίθεση με το Αληθινό Δίκαιο (με αποτέλεσμα οι κοινωνίες να είναι μόνο κατ' όνομα “κοινωνίες δικαίου”, ενώ στην πραγματικότητα οι νόμοι δεν εφαρμόζονται, ή είναι “άδικοι” και συχνά απάνθρωποι...)...
Πολλούς αιώνες μετά, ευρωπαίοι στοχαστές (φιλόσοφοι, νομοθέτες, κλπ) ασχολήθηκαν ξανά με το θέμα, αλλά είναι ελάχιστα αυτά που πρόσθεσαν σε όσα είπαν οι Έλληνες Σοφοί (τουλάχιστον από φιλοσοφική άποψη, από την άποψη της “Φιλοσοφίας του Δικαίου”... όχι από την άποψη της νομικής επιστήμης)...
Ο Γκρότιους (16ος, 17ος αιώνας) ήταν πάνω από όλα θεολόγος (το έργο του “Περί της Αληθείας της Χριστιανικής Θρησκείας”  μάλιστα, είναι από τους καλύτερους “κώδικες πίστης” της χριστιανικής γραμματείας) και μετά νομοθέτης, κι ό,τι άλλο... Ακολουθώντας την χριστιανική αντίληψη (δεν θεωρεί όπως οι Έλληνες την Φύση Ενιαία στο Βάθος της αλλά) διακρίνει σαφώς την Θεία Φύση από την ανθρώπινη φύση... αλλά θεωρεί την ανθρώπινη φύση αγαθή (λόγω της “θείας” προέλευσής της). Από αυτή την αγαθή φύση λοιπόν που είναι προικισμένη με λογική πηγάζει αυθόρμητα η δικαιοσύνη και οι γενικές αρχές του δικαίου που έχουν απόλυτο χαρακτήρα και πρέπει να εφαρμόζονται από τους ανθρώπους. Ανεξαρτήτως λοιπόν του Θεού, ο άνθρωπος έχει από την φύση του την ικανότητα να θέτει και να εφαρμόζει το Δίκαιο. Αυτό το Φυσικό Δίκαιο λοιπόν πρέπει να εφαρμόζεται κι ανάμεσα στα έθνη (κι εδώ, ο Γκρότιους με το έργο του “Περί του δικαίου του πολέμου και της ειρήνης” γίνεται ιδρυτής του “δημοσίου διεθνούς δικαίου”, πρόδρομος των διεθνών οργανισμών, των Ηνωμένων Εθνών, του Διεθνούς Δικαστηρίου, κλπ....), αλλά και μέσα στα έθνη (όπου το Φυσικό Δίκαιο προηγείται του θετικού δικαίου, το οποίο πρέπει να συντάσσεται με τις γενικές αρχές του Φυσικού Δικαίου... γιατί έτσι μόνο “νομιμοποιείται” το ανθρώπινο δίκαιο, οι νόμοι, κλπ...)... Από το Φυσικό Δίκαιο εξάλλου πηγάζουν και στο Φυσικό Δίκαιο στηρίζονται τα “Ανθρώπινα Δικαιώματα” τα οποία συχνά καταπατώνται από διάφορες εθνικές κυβερνήσεις και νομοθεσίες (ακόμα κι εδώ στην “πολιτισμένη” Ευρώπη, και εντός της “γερμανικής” ευρωζώνης, κοντά μας, δίπλα μας, στην ίδια την “Ελλάδα”...)... Ο Γκρότιους, χωρίς να έχει το “μεταφυσικό ύψος” και την ανάλυση σε βάθος της Έννοιας της Δικαιοσύνης (όπως οι Αρχαίοι Έλληνες) προσέφερε εντούτοις στην ανθρωπότητα κάποιες στέρεες βάσεις για το Δίκαιο, πάνω στις οποίες μπορούσαν να οικοδομήσουν οι άνθρωποι μία αληθινή, δίκαιη κοινωνία. Ο Γκρότιους επηρέασε με την σκέψη του μεγάλους στοχαστές όπως ο Άγγλος Λοκ κι ο Γάλλος Ρουσσώ...
Ο Λοκ (17ος αιώνας), γιατρός στο επάγγελμα, έθεσε (από φιλοσοφική άποψη) πολλές από τις αρχές της σύγχρονης φιλελεύθερης δημοκρατίας (σε μία εποχή ταραγμένη), αναδεικνύοντας την στενή σχέση της “πολιτικής” με το “δίκαιο”... Παραβλέποντας κάποιες ολιγαρχικές απόψεις του, που σήμερα έχουν ξεπεραστεί, μπορεί κάποιος να βρει πολλά θετικά στην σκέψη αυτού του σοφού του Διαφωτισμού. Στο “Δύο πραγματείες περί διακυβερνήσεως” ανασκευάζει πλήρως τις θέσεις του Φίλμερ (για την Ελέω Θεού απόλυτη μοναρχία) και του Χομπς (για το απολυταρχικό κράτος) αναδεικνύοντας την νομιμότητα των ατομικών και πολιτικών ελευθεριών... Κατά τον Λοκ το “κοινωνικό συμβόλαιο” (δηλαδή η απόφαση των ανθρώπων να ζήσουν μαζί σύμφωνα με κάποιους κανόνες) δεν εξουσιοδοτεί και δεν νομιμοποιεί κανένα, άρχοντα, βασιλιά, τύραννο, να διαχειρίζεται την εξουσία όπως θέλει. Είναι απαραίτητο ένα δεύτερο, “πολιτικό συμβόλαιο”, για να νομιμοποιηθεί η πολιτική εξουσία, η οποία, όπως και να έχει, είναι προσωρινή, ελέγξιμη, και ανακαλλέσιμη όταν  συγκρούεται με το αληθινό συμφέρον της κοινωνίας. Με αυτή την έννοια, κάθε αντίσταση και κάθε εξέγερση του λαού, που είναι κάτοχος της κυριαρχίας, της εξουσίας, σε μία “άδικη εξουσία” νομιμοποιείται, (ο “άδικος” χαρακτήρας της διακυβέρνησης αναδεικνύεται και αποδεικνύεται βέβαια από την καταπάτηση των “γενικών αρχών του δικαίου” και των “ανθρωπίνων δικαιωμάτων”...). Η Κυριαρχία (η Εξουσία) “παραχωρείται” από τον λαό στους “εκπροσώπους της εξουσίας” (σαν πολιτική εξουσία) με ένα σκοπό, να προστατέψει την ελευθερία των ατόμων και της ιδιοκτησίας τους. Δεν είναι ούτε απόλυτη, ούτε αιώνια. Αν δεν επιτελεί τον σκοπό της “αυτοκαταργείται” και... καταλύεται βίαια, όταν ξεπεράσει την ανοχή της κοινωνίας...
Ο Ρουσσώ (18ος αιώνας), όπως οι Αρχαίοι Σοφιστές στην Αθήνα (στον στοχασμό των οποίων οφείλει πολλά...), υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους “κριτικούς του πολιτισμού” και των θεσμών, αναδεικνύοντας (με την δύναμη της λογικής) όλα τα αρνητικά του “πολιτισμού”, όλα τα στραβά στο ήθος των ανθρώπων, κι όλη την ανοησία στα ήθη των κοινωνιών... Ο άνθρωπος από την φύση του είναι “καλός” (λογικός, δίκαιος, κλπ.) αλλά μέσα στην δήθεν πολιτισμένη κοινωνία (που δεν μπορεί, εξαιτίας ισχυρών μειοψηφιών, και αδρανών μαζών, να τηρήσει τις γενικές αρχές του δικαίου) ο άνθρωπος διαφθείρεται και γίνεται “κακός”. Ο άνθρωπος, από την φύση του, είναι ελεύθερος. Η “ελευθερία” αποτελεί προϋπόθεση για την συγκρότηση (με την θέληση όλων) μίας δίκαιης κοινωνίας. Η βίαιη “οργάνωση” μίας κοινότητας δεν αποτελεί κοινωνία. Οι σύγχρονες κοινωνίες (για την εποχή του Ρουσσώ, αλλά και την σημερινή εποχή) στηρίζονται ακριβώς στην “βία” για να υπάρξουν και να λειτουργήσουν, (στην βία που εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους, με την - μη αντιπροσωπευτική της λαϊκής θέλησης - πολιτική εξουσία, τις δυνάμεις καταστολής, την οικονομική και συνεπώς βιολογική εξάρτηση, την ιδεολογική χειραγώγηση μέσω της κατευθυνόμενης αγωγής και παιδείας, κλπ...)... Έτσι, ο άνθρωπος από ελεύθερος γίνεται “σκλάβος” μέσα σε ένα σύστημα που τον υπερβαίνει, που δεν μπορεί να ελέγξει, και από το οποίο δεν μπορεί να ξεφύγει... Ακόμα, ο άνθρωπος από την φύση του χρειάζεται πολύ λίγα για να είναι “ευτυχισμένος”. Οι πολιτισμένες κοινωνίες (βασισμένες στην ιδιοκτησία, το κέρδος, την κατανάλωση, κλπ) κάνουν τον άνθρωπο δυστυχισμένο... Ο Ρουσσώ, στο έργο του “Λόγος για τις πηγές της ανισότητας των ανθρώπων” αναδεικνύει τις πηγές της ανισότητας, της αδικίας, της δυστυχίας. Ο θεσμός της “ατομικής ιδιοκτησίας” (τουλάχιστον όπως εφαρμόζεται) είναι η πηγή των αναρίθμητων κακών. Η γη δεν είναι κανενός. Αυτός που φράζει την γη είναι εγωιστής, ατομικιστής, αντικοινωνικός... Κι όσοι τον μιμούνται είναι “ανόητοι” και δεν καταλαβαίνουν που οδηγείται έτσι η κοινωνία... Βέβαια, όλα αυτά τα είχαν πει όλοι οι Μεγάλοι Διδάσκαλοι, όλοι οι Μεγάλοι Φιλόσοφοι, κι αργότερα (από τον Ρουσσώ) θα τα ξαναπεί (με πιό επιστημονικό τρόπο) ο Μαρξ και ο Ένγκελς... (Σήμερα, ο πλούτος της γης έχει συσσωρευτεί από ελάχιστους ανθρώπους στον πλανήτη, οι οποίοι ελέγχουν και χειραγωγούν τις πολιτικές εξουσίες, ενώ οι λαοί, έχοντας παρασυρθεί σε κοινωνίες που οργανώθηκαν σύμφωνα με τα συμφέροντα των λίγων που κατέχουν τον πλούτο κι όχι σύμφωνα με τα συμφέροντα των πολλών της κοινωνίας, χειραγωγούνται, ιδεολογικά, πολιτικά, οικονομικά, “σύρονται” κυριολεκτικά μέσα σε ένα κύκλο δυστυχίας, από τον οποίο δεν υπάρχει διέξοδος, παρά μόνον, ίσως, μέσω της “λαϊκής επανάστασης”... Ο χειρότερος κόσμος, στην Κλίμακα των Κόσμων, είναι ετούτος εδώ, ο υλικός κόσμος... και ένας από τους χειρότερους πλανήτες ζωής – γιατί σίγουρα υπάρχουν εκατομμύρια πλανήτες ζώντων σε όλους τους γαλαξίες – είναι ετούτος εδώ, της γης... Όλοι οι νοήμονες άνθρωποι αισθάνονται άσχημα γιατί δεν “είμαστε” άνθρωποι, δεν ζούμε σαν άνθρωποι, αλλά σαν ζώα, που αλληλοσπαράσουν το ένα το άλλο...)... Ο Ρουσσώ, διαπιστώνοντας τα αδιέξοδα του σύγχρονου πολιτισμού (άλλωστε δεν έχουν αλλάξει πολλά από την εποχή του) δεν αρνείται τον πολιτισμό, αλλά προτείνει μία “διαφορετική” οργάνωση της κοινωνίας, που πρέπει να “μορφωθεί”, να κατανοήσει την κατάσταση στην οποία βρίσκεται και να συμφωνήσει να την αλλάξει... Το Κοινωνικό Συμβόλαιο του Ρουσσώ (“Κοινωνικό Συμβόλαιο, ή αρχές του πολιτικού δικαίου”) υπήρξε ένα από τα πιό επαναστατικά κείμενα σε όλους τους αιώνες, κι αποτέλεσε την Ιδεολογική Βάση της Γαλλικής Επανάστασης (του 1789). Κι αν δεν εφαρμόζεται σήμερα (η “άμεση συμμετοχική δημοκρατία”) είναι γιατί δεν συμφέρει την πλουτοκρατία και τα πολιτικά ανδρείκελα που χρησιμοποιούν γιά να κυβερνούν τον πλανήτη, και γιατί ο “κοιμισμένος” λαός δεν το “απαιτεί” (όπως έχει δικαίωμα και υποχρέωση να το κάνει...)... Αξίζει να αναφερθούμε πιό αναλυτικά σε αυτό το ιερό κείμενο του Διαφωτισμού...

Το Κοινωνικό Συμβόλαιο

Βιβλίο Πρώτο. Πέρα από την οποιαδήποτε φιλοσοφική θεωρία περί Δικαίου, και πέρα από θεωρητικές “τοποθετήσεις”, άμεσα, πρακτικά, η μόνη πηγή εξουσίας που νομιμοποιείται είναι η κοινωνία, ο ίδιος ο λαός, όλοι. Κανένα Φυσικό Δίκαιο (ή άλλο δίκαιο) και καμία Δύναμη (φυσική, πολιτική, οικονομική...) δεν μπορεί να θέσει δίκαιο και να νομιμοποιήσει εξουσία. Μόνο ο λαός που εκφράζει την “γενική βούληση” μπορεί να δημιουργήσει δίκαιο και μόνο ο λαός είναι (όσο υφίσταται) ακατάλυτη πηγή εξουσίας. Η “γενική θέληση”, η συμφωνία όλων (με όρους ισότητας) και η φυσική (κι όχι νοθευμένη) πλειοψηφία μπορεί να οικοδομήσει κοινωνία και να την κάνει να λειτουργήσει. Το “κοινωνικό συμβόλαιο” δεν καταργεί την ατομική ελευθερία του ανθρώπου. Αντίθετα, την προϋποθέτει. Γιατί μόνο όταν οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι και ίσοι μπορούν (οικειοθελώς) να συμφωνήσουν σε μία “κοινή” πορεία.
Σημείωση: α) Βεβαίως η “γενική βούληση” δεν διαμορφώνεται αυθαίρετα. Είναι αποτέλεσμα πολιτισμικών διεργασιών χιλιετηρίδων, στηρίζεται στην Έννοια του Φυσικού Δικαίου, στην εμπειρία των ανθρώπων από την “κοινή” ζωή τους, στην Λογική, σε ήθη και έθιμα, που έχουν κατασταλάξει...
β) Γιά να είναι ολοκληρωμένη, σαφής, και λειτουργική, η “γενική θέληση” χρειάζεται όλοι να είναι “ενήμεροι”, να έχουν γνώση, γνώσεις, πληροφορίες... Γι' αυτό κι ο Ρουσσώ θεωρεί ότι η κοινωνία μπορεί να υπάρξει και να επιβιώσει μόνο με την αληθινή, φωτισμένη, ειλικρινή, και πλήρη “αγωγή”. (Αυτός είναι ο λόγος που έγραψε το δεύτερο σημαντικό βιβλιο του, το “Αιμίλιος, ή Περί Αγωγής”)...
Βιβλίο Δεύτερο. Πρέπει να γίνει σαφές ότι μόνη πηγή κυριαρχίας, εξουσίας, είναι ο λαός, που εκφράζει την “γενική βούληση”. Η “γενική βούληση” έχει σαν αντικείμενο και περιεχόμενο το κοινό συμφέρον. Δεν είναι δυνατόν η “γενική βούληση” να συγκρουσθεί με το κοινό συμφέρον. Όταν η “γενική βούληση” εκτρέπεται από το “κοινό καλό” σημαίνει ότι δεν είναι “γνήσια”. Μόνο λοιπόν η γνήσια “γενική βούληση” νομιμοποιείται να θέτει κανόνες δικαίου, νόμους. Νόμος που δεν αποβλέπει στο κοινό καλό (όχι το “θεωρητικό”, ή “νοθευμένο”, γενικό καλό, αλλά το άμεσο, πρακτικό, γενικό καλό) δεν είναι νόμος. Είναι ανθρώπινη παρεκτροπή.
Βιβλίο Τρίτο. Η “γενική βούληση” του λαού εκφράζεται με εκπροσώπους που εκλέγονται με απλή (κι όχι νοθευμένη) πλειοψηφία. Οι πολιτικοί άρχοντες είναι εκλεγμένοι εντολοδόχοι της “βούλησης του λαού” και πρέπει να συμμορφώνονται με αυτήν. Ούτε δική τους διαφορετική βούληση μπορούν να έχουν, ούτε δικαίωμα έχουν να “χειραγωγούν” τον λαό, ούτε άλλο συμφέρον μπορούν να “υπηρετούν”. Επειδή όμως πρακτικά είναι βέβαιο ότι όλα αυτά θα συμβούν γι' αυτό η “εκάστοτε κυβέρνηση” πρέπει να ελέγχεται. Να ελέγχεται όχι απλά με την εκλογή ή μη εκλογή αλλά και για τα πεπραγμένα της, για τα οποία πρέπει να υπάρχουν κανόνες, συνέπειες, κυρώσεις. Ο λαός δεν παραδίδει ποτέ εν λευκώ την εξουσία για να κάνει η κυβέρνηση ό,τι θέλει. Οι πολιτικοί άρχοντες είναι εντολοδόχοι υπηρέτες του λαού κι όχι “αφεντάδες”. Έτσι το μόνο νόμιμο πολιτικό σύστημα είναι η “Άμεση Συμμετοχική Δημοκρατία” που με απλή (κι όχι νοθευμένη) πλειοψηφία αποφασίζει κι εκλέγει, ελέγχει την εξουσία (τους εντολοδόχους της) και στην ανάγκη τους ανακαλεί (όταν δεν κάνουν το έργο για το οποίο έλαβαν εντολή). Γι' αυτό και στο πολιτικό σύστημα πρέπει να υπάρχουν μηχανισμοί ελέγχου και απόδοσης ευθυνών (δημοψήφισμα, λαϊκά δικαστήρια, κλπ). Ο λαός που αφήνει τις τύχες του σε αλλόφρονες υπηρέτες άλλων συμφερόντων (κι όχι των δικών του) είναι άξιος της μοίρας του και των επιλογών του.
Βιβλίο Τέταρτο. Ο λαός (που εκφράζει την “γενική βούληση”) σαν μόνη πηγή εξουσίας είναι πηγή ακατάλυτη. Κι ο λαός πρέπει να συμμετέχει άμεσα και συνεχώς στην εκλογή και (κυρίως) στον έλεγχο της εξουσίας και στην αλλαγή της (όταν χρειάζεται). Ο λαός δεν μπορεί να εμπιστεύεται κανέναν χωρίς να τον ελέγχει, γιατί αυτό σημαίνει παραχώρηση της εξουσίας του κι ένας τέτοιος λαός δεν είναι λαός ελεύθερων ανθρώπων, αλλά λαός δούλων... Τέλος σε περιόδους κρίσεων (κοινωνικών, πολιτικών, οικονομικών...) ο ίδιος ο λαός (και μόνον αυτός) μπορεί παρακάμπτοντας οποιαδήποτε πολιτική εξουσία (συμβαίνει ή λειτουργεί) να αναθέσει στους πιο “άξιους” (αποδεδειγμένα από το ήθος τους, την κοινωνική δράση τους και το ανθρωπιστικό έργο τους) να βγάλουν την κοινωνία από την κρίση. Στο τέταρτο κεφάλαιο του Τέταρτου Βιβλίου με τίτλο “δικτατορία” αποσαφηνίζεται ότι ο λαός (και μόνον αυτός) έχει όχι μόνο ηθικό δικαίωμα αλλά και έμπρακτη υποχρέωση να παραμερίσει οποιαδήποτε “ανίκανη εξουσία” και να αναθέσει σε κοινά αποδεκτά πρόσωπα (κι όχι εγκάθετους και διορισμένους από άλλα κέντρα εξουσίας) να βρουν διέξοδο σε οποιαδήποτε σοβαρή κρίση, πάντα με γνώμονα το συμφέρον του λαού (κι όχι με γνώμονα άλλα, ξένα, σκοτεινά, συμφέροντα).

Δικαιοσύνη ή δίκαιο

Αν ο άνθρωπος χρειάζεται (να Ανυψωθεί Πνευματικά και) να Κατανοήσει την Αληθινή (Εσώτερη, Ανώτερη) Φύση του για να Βιώσει την Αληθινή Αρετή και την Έννοια της “Πραγματικής Δικαιοσύνης” εντούτοις, επειδή η Φύση Είναι Μία (κι ας Διαβαθμίζεται σε οντικά, κοσμικά, αντιληπτικά επίπεδα) κι Αντανακλάται (η Ανώτερη Φύση) και στους κατώτερους κόσμους, οποιοσδήποτε (διαθέτει κοινό νου, λογική) μπορεί να συλλάβει, έστω και έμμεσα, την Έννοια της Πραγματικής Δικαιοσύνης με την βοήθεια άλλων εννοιών που είναι “περιεχόμενες” μέσα στην Πλατιά Έννοια της Δικαιοσύνης. Μπορούμε να κατανοήσουμε την Δικαιοσύνη,
σαν Ισότητα των Ανθρώπων,
σαν Ανθρωπισμό (δηλαδή ενδιαφέρον και μέριμνα για τους συνανθρώπους μας),
σαν δικαίωμα αξιοπρεπούς επιβίωσης (όχι διαβίωσης, που σημαίνει μία καλύτερη ποιότητα ζωής) που πρέπει να έχει κάθε άνθρωπος πάνω στην γη.
Η Πραγματική Δικαιοσύνη απαιτεί αυτά τα τρία ελάχιστα που αναφέραμε. Αλλά το θετικό θεσμοθετημένο δίκαιο, σε ολόκληρο τον πλανήτη (παρά τις “διακηρύξεις” του) δεν εξασφαλίζει τίποτα από όλα αυτά. Η Δικαιοσύνη είναι πολύ απλή όταν την νοιώθουμε και θέλουμε να την εφαρμόσουμε. Αλλά επειδή οι άνθρωποι είναι μπερδεμένοι (ή τους έχουν μπερδέψει) έχουν χτίσει ένα τεράστιο όγκο θεσμοθετημένου δικαίου που είναι όμως σκουπίδια (αφού δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την ελάχιστη Δικαιοσύνη). Ενώ τα συντάγματα (όπου υπάρχουν) κι οι νόμοι μιλούν θεωρητικά για Δικαιοσύνη, ισονομία, ανθρώπινα δικαιώματα, κλπ., όλα αυτά δεν εφαρμόζονται στην πράξη αλλά πάντα βλέπουμε (ακόμα και σε “πολιτισμένες”  υποτίθεται χώρες, όπως οι ευρωπαϊκές... προπάντων σε αυτές...) όλα αυτά να “καταστρατηγούνται” βάναυσα. Τα συντάγματα και οι νόμοι δεν είναι για να “διακηρύττουν” απλώς, αλλά για να εξασφαλίζουν την Εφαρμογή της Δικαιοσύνης...
Υπάρχει Δικαιοσύνη; Ας αναρωτηθεί ο καθένας κι ας απαντήσει στον εαυτό του. Προσωπικά δεν βλέπουμε να υπάρχει Δικαιοσύνη... Είναι οι άνθρωποι ίσοι; Πως γίνεται άλλοι να συσσωρεύουν τεράστιο πλούτο (συχνά “κλέβοντας” τους συνανθρώπους τους) κι άλλοι να μην μπορούν να επιβιώσουν;... Υπάρχει ανθρωπισμός στην κοινωνία ή η κοινωνία είναι μία ζούγκλα; Πως γίνεται κάποιοι να οχυρώνονται μέσα στον “πλούτο του ατομισμού” τους και άλλοι άνθρωποι να “αφήνονται” κυριολεκτικά στην τύχη τους, που είναι η φτώχεια και η δυστυχία; Υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα; Πως γίνεται να έχουν δικαιώματα όσοι “έννομα” ή παράνομα (όπως υποστηρίζουμε εμείς) συσσωρεύουν πλούτο κι άλλοι δεν έχουν δικαίωμα να επιβιώσουν; Πως γίνεται ο μισός πλανήτης να καταναλώνει ασυλλόγιστα και να πετάει πλούτο στις χωματερές κι ο άλλος μισός πλανήτης να λιμοκτονεί;.. Δυστυχώς ο “πολιτισμός” μας (παρ' όλη την τεχνολογική ανάπτυξη) είναι στο μηδέν.
Αλλά το σοβαρότερο ερώτημα είναι άλλο. Θέλουμε Δικαιοσύνη; Αληθινή Δικαιοσύνη; Ή θέλουμε αυτό το άψυχο, ανήθικο, άδικο, δίκαιο των εθνών; Θέλουμε μία Αληθινή Κοινωνία; ΄Ή θέλουμε να σώσουμε το τομάρι μας μέσα στην πολιτισμένη ζούγκλα που φτιάξαμε; Τι θέλουμε; Δικαιοσύνη ή δίκαιο; Γιατί αν θέλουμε Δικαιοσύνη, Αληθινή Δικαιοσύνη, Πρέπει να Φτιάξουμε μία Άλλη Κοινωνία.

Ποιά Κοινωνία θέλουν οι άνθρωποι;

Προσωπικά (από “μεταφυσική καταγωγή”, από παιδεία, από πεποίθηση...) θέλουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε πνευματικοί άνθρωποι (με την έννοια του προσανατολισμού, όχι της τελειωμένης κατάστασης) κι έχουμε σαν μέριμνα (δεν λέμε σκοπό, στόχο...) την Αυτογνωσία, την Πνευματική Ανάπτυξη, να Ζήσουμε σύμφωνα με την Αληθινή Φύση μας... αλλά παράλληλα είμαστε μέσα στην κοινωνία, μέσα στα προβλήματά της... Αν και Βαδίζουμε την Οδό που Δίδαξε ο Βούδας, ο Ορφέας, ο Ιησούς, οι Μεγάλοι Φιλόσοφοι, δεν λέμε ότι μπορεί ή χρειάζεται να το κάνει ο καθένας. Αν θέλει κάποιος να Ανυψωθεί Μέσα του Ως την Αληθινή Ανώτερη Φύση του μπορεί να το κάνει (και δυνατότητα έχει, και ελευθερία, κι είναι απόλυτα δική του επιλογή) και μακάρι να το κάνει. Θα είναι Ευλογημένος... Αλλά πέρα από αυτό, όλοι μας, ο καθένας μας, έχει (όχι μόνο οντική και οντολογική αλλά και) ηθική υποχρέωση να είναι Παρών στον κόσμο, στην κοινωνία, ανάμεσα στους ανθρώπους. (Άλλωστε όλοι οι Μεγάλοι Διδάσκαλοι και Φιλόσοφοι, είχαν κοινωνική δράση, δίδαξαν, άνοιξαν δρόμους, ακόμα και σε πρακτικά ζητήματα...)... Όλοι μας, ο καθένας μας, έχει υποχρέωση να συνεισφέρει με την παρουσία του ένα Ελάχιστο Δικαιοσύνης, να προσφέρει στην ισότητα των ανθρώπων (με  τις αντιλήψεις του, την συμπεριφορά του), να προσφέρει στον ανθρωπισμό (κι εξανθρωπισμό) της κοινωνίας (και τουλάχιστον να μην συγκρούεται με τους άλλους, αν δεν μπορεί να μεριμνήσει για τον συνάνθρωπό του). Κι όταν πέφτει (μετά τον κάματο της μέρας) να κοιμηθεί να μην ¨ξεχνά” πόσοι ξαγρυπνούν μέσα στην φτώχεια, την αρρώστια, την δυστυχία...
Αν ο καθένας μας δεν Προσφέρει αυτό το Ελάχιστο Δικαιοσύνης στον άνθρωπο, στην ανθρωπότητα, στην κοινωνία, τότε ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ..
Μην κοροϊδευόμαστε. Ούτε Θεός, ούτε σωτήρες, ούτε διανοούμενοι, ούτε πολιτικοί, ούτε κανένας άλλος θα μας σώσει. Εμείς, μόνοι μας, ο καθένας όσο μπορεί, πρέπει να Αλλάξουμε την Κοινωνία...
Επιτέλους! Ποιά κοινωνία θέλουν οι άνθρωποι; Ποιά κοινωνία θέλεις εσύ;

Αναζητώντας το Αγαθόν, την Αληθινή Αρετή και την Ιδανική Πολιτεία

Η Φύση (η Φύση μας, η Πραγματική, Υπερβατική, Αιώνια, Φύση μας, που Είναι το Υπόβαθρο κάθε ύπαρξης, και της δικής μας ύπαρξης) Είναι Αυτό που Είναι, Ελεύθερη (στην πραγματικότητα), Αναλλοίωτη (μέσα στην εξέλιξη), και Πάντα, Στήριγμα της “περιορισμένης ύπαρξής” μας... Η Φύση Στηρίζεται μόνο στον Εαυτό Της και Μπορεί να “Αυτορυθμίζεται”, όσο κι αν περιπλανιέται μέσα στους κόσμους, και στις πιο “αφύσικες” καταστάσεις, για εκατομμύρια χρόνια...
Εν τω μεταξύ όμως, για μάς, τα περιορισμένα πλάσματα (είτε στους ανώτερους αόρατους κόσμους, είτε στη “γη”) είναι σημαντικό να “κατανοήσουμε” την κατάστασή μας και να ζήσουμε όσο πιο “σωστά” γίνεται, για να αποκομίσουμε το μέγιστο κέρδος από την ύπαρξή μας... Το Μόνο Σταθερό Θεμέλιο, ο Μόνος Γνώμονας Κατανόησης, και η Μόνη Πυξίδα Προσανατολισμού, Είναι η “Φύση” μας (η Βαθύτερη Άγνωστη Φύση μας, που όμως Υπάρχει και μας Στηρίζει...). Ο Μόνος Δρόμος λοιπόν που μπορούμε να Βαδίσουμε είναι ο “Δρόμος της Αυτογνωσίας”. Η Αυτογνωσία δεν είναι ούτε το ιδανικό τέρμα κάποιας πνευματικής προσπάθειας, ούτε κάποια πρακτική, ή τεχνική, που ασκούν κάποιοι ασκητές, ούτε τίποτα άλλο. Η Αυτογνωσία είναι το Συνεχές Άνοιγμα της Φύσης μας, η Απελευθέρωση της Φύσης μας, Εδώ, Τώρα, στην Παρούσα Κατάσταση που Βιώνουμε. Η Πραγματικότητα είναι “αυτό που βιώνουμε”: Γι' αυτό χρειάζεται να “βλέπουμε καθαρά” (χωρίς την παρέμβαση της σκέψης, του ατομικού συμφέροντος, ή της ζωώδους υλικής φύσης μας...). Η Αλήθεια Αποκαλύπτεται όταν βλέπουμε, όταν “βλέπουμε απλά” (χωρίς παραμορφώσεις)...
Η Φύση Είναι Ελεύθερη (από την Ίδια την Ουσία της), δεν πρέπει να την περιορίζουμε. Όταν η Φύση Αφήνεται Ελεύθερη, να Ενεργεί Τελείως Αυθόρμητα, Πηγάζει από Μέσα μας, η Αληθινή Κατανόηση, η Ορθή Δράση, κι η Αληθινή Αρετή... Τι σημαίνει αυτό σε απλά λόγια; σε πρακτικό επίπεδο; Η εμπειρία που έχει συσωρεύσει η ανθρωπότητα είναι χρήσιμη σε πρακτικό επίπεδο αλλά όλη αυτή η εμπειρία, οι γνώσεις, οι θεωρίες, δεν μπορούν να μας “προσανατολίσουν”. Οι ανθρώπινες γνώσεις, η μνήμη, το “παρελθόν”, δεν μπορεί να δημιουργήσει “Ηθική”. Σε πνευματικό επίπεδο όλα αυτά πρέπει να παραμεριστούν, κι η Αληθινή Φύση μας πρέπει να Αναδυθεί, γιά να μπορέσει (αφού Κατανοήσει) να Προσανατολιστεί και να Εκδηλώσει Αυθόρμητα την Αληθινή Αρετή. Η Ηθική Είναι Αυθόρμητη, Πηγαία, κι Αποτέλεσμα Γνώσης. Πρέπει Μέσα μας, να Βρούμε την Βάση της Ύπαρξής μας (τον Θεό), να Κατανοήσουμε το αληθινό νόημα της ύπαρξής μας (που Πηγάζει από την Αιωνιότητα) και να Θεμελιώσουμε με την Γνώση μας, την θέλησή μας, και τις πράξεις μας, τις “Βασικές Αξίες της Ζωής”, που είναι (Αιώνια) Ύπαρξη, Ενότητα (των πάντων), Δικαιοσύνη (στην ύπαρξή μας, στην αντίληψή μας, στην συμπεριφορά μας), Ισότητα (όλων των όντων μεταξύ τους), Υπέρβαση του εγώ χάριν του εμείς (κι αυτό είναι το πνευματικό νόημα της ταπεινότητας), και τέλος Ανθρωπισμό κι αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων... Όλα αυτά Πηγάζουν Αυθόρμητα από Μέσα μας, όταν Αφήνουμε την Αληθινή Φύση μας να Εκδηλωθεί (όταν δεν εμπλέκεται η σκέψη, οι θεωρίες, οι αντιλήψεις, τα συμφέροντα, οι υστεροβουλίες, κι όλη η ανθρώπινη ανοησία...)...
Η “Υπέρτατη Φώτιση” του Βούδα, ή η “Υπέρτατη Ένωση με τον Θεό” του Ιησού έρχεται όταν Απελευθερώνουμε την Αληθινή Φύση μας από την ανθρώπινη ανοησία... όταν σπάμε το δίχτυ της σκέψης, τα σχοινιά των εγωιστικών σκοπών, τις αλυσίδες των ατομικών στόχων... Το μόνο που χρειάζεται είναι απλά να καθαρίσουμε τον εαυτό μας από την “ανοησία”... Και τότε Γινόμαστε (αυτό που Είμαστε Πάντα) Βούδες ή Γιοί του Θεού... και τότε Γνωρίζουμε Ποιοί Είμαστε, Που Είμαστε, και Τι Πρέπει να Κάνουμε...
Αν οι άνθρωποι Λειτουργούσαμε Σύμφωνα με την Αληθινή Φύση μας, αν Φροντίζαμε να Απελευθερώσουμε την Φύση μας από όλη την ανθρώπινη ανοησία (σε επίπεδο σκέψης, ψυχολογικό, υλικό), αν προσπαθούσαμε να καθαρίσουμε τον εαυτό μας από τις πολιτισμένες συνήθειές μας (τις θεωρίες, τον τρόπο ζωής, τις κοινωνικές επιταγές...), αν Βρίσκαμε Μέσα μας τις “Βασικές Αξίες της Ζωής”, την Δικαιοσύνη, την Ισότητα, τον Ανθρωπισμό, θα μπορούσαμε να “συνεννοηθούμε” και να Φτιάξουμε μία Καλύτερη Κοινωνία... Αν οι άνθρωποι δεν γίνουν “σοφοί” (κατά την Φύση τους, όπως δίδασκε ο θείος Πλάτωνας, κι όχι με ηλίθιες γνώσεις, και θεωρίες, και δράσεις) δεν μπορούν να Φτιάξουν Αληθινή Κοινωνία...
Οι κοινωνίες δείχνουν την ποιότητα των ανθρώπων που τις φτιάχνουν, κι οι σημερινές “πολιτισμένες” ζούγκλες δείχνουν ακριβώς ότι είμαστε ακόμα στο επίπεδο του ζώου (βέβαια, του “πολιτισμένου” ζώου, αλλά του ζώου παρόλα αυτά, που δεν διστάζει να βομβαρδίζει λαούς γιά οικονομικά συμφέροντα, ή να καταδικάζει σε φτώχεια κι εξαθλίωση τεράστιους πληθυσμούς με νόμους που περνάμε από εθνικά κοινοβούλια....)...
Χρειάζεται πρώτα απ' όλα, εμείς οι ίδιοι, ο καθένας μας, να βγει από τον λαβύρινθο του εγωισμού του, να αντιληφθεί ότι είναι ύπαρξη εξαρτώμενη (από Κάπου Αλλού) κι ότι γύρω του υπάρχουν άνθρωποι, αληθινοί άνθρωποι, σαν αυτόν, σάρκα από την σάρκα του, αίμα από το αίμα του, συνάνθρωποί του (όχι σκιές, οι νούμερα, όπως βλέπουν πολλοί τους συνανθρώπους τους)... Πρέπει πρώτα να “σώσουμε” τον εαυτό μας και μετά την κοινωνία. Κι αν εμείς, είμαστε πραγματικά “συνειδητοποιημένοι” πως επιτρέπουμε σε κάποιους θρασείς ανίδεους να μας κυβερνούν, να μας κατευθύνουν, να μας εκμεταλλεύονται και να κάνουν την κοινωνία ζούγκλα;...
Έτσι, πρέπει οι άνθρωποι, (ο καθένας μας) να γίνουμε Ηθικοί (με την έννοια που αναλύσαμε πιο πάνω) και μετά να απαιτήσουμε και να απαιτούμε από την κοινωνία να είναι “Ηθική”. Όσοι είναι Ηθικοί (και πρέπει να το αποδείξουν έμπρακτα) πρέπει να καθαρίσουν την κοινωνία από την ανηθικότητα... Σήμερα, όλοι γνωριζόμαστε μεταξύ μας, καθένας γνωρίζει ποιός είναι ποιός. Γνωρίζουμε τον ρόλο πο παίζουν οι πλουτοκράτες, γνωρίζουμε τον ρόλο που παίζουν τα πολιτικά ανδρείκελα σε ολόκληρο τον πλανήτη, και στην “Ελλάδα” τους (γιατί δυστυχώς η Ελλάδα δεν ανήκει στους Έλληνες, αλλά σε τραπεζίτες, εγκάθετους, και ρουφιάνους...)... Κανένας (αχρείος) δεν νομιμοποιείται με την νόθευση της λαϊκής θέλησης, με την παράκαμψη συντάγματος και νόμων, με την βία, να “κυβερνά”, Κανένας δεν έχει δικαίωμα να αποφασίζει ερήμην μας. Κανένας πια, σήμερα, δεν μπορεί να ξεγελάσει κανένα. Κι όταν γραφτεί η “αληθινή ιστορία” (όχι η “κρατική ιστορία” των ρουφιάνων) θα αποδώσει ευθύνες για το ποιός είναι ο καθένας και τι ρόλο έπαιξε σε αυτό τον έρημο τόπο...
Όποιος δεν μπορεί να ζει σε μία Αληθινή Ηθική και Δίκαιη Κοινωνία, ας πάει σπίτι του, ας κλειστεί σπίτι του, κι ας πάψει να ενοχλεί τους συνανθρώπους του και να καταστρέφει την κοινωνία... Εκβιαστές τραπεζίτες, ξεπουλημένοι πολιτικοί, αδρανείς δικαστικοί, επίορκοι διανοούμενοι, κομματόσκυλα, κάθε είδους παράσιτο που βρωμίζει αυτή την κοινωνία πρέπει να καταλάβουν (όλοι τους) ότι δεν είναι αυτοί η κοινωνία. Η Κοινωνία είναι οι απλοί άνθρωποι που θέλουν να ζήσουν με δικαιοσύνη, ήσυχα, ίσοι μεταξύ ίσων, άνθρωποι μεταξύ ανθρώπων... απλά να ζήσουν, τίποτα άλλο... Πως; Πότε; Ως πότε παλληκάρια μπορούμε να υπομένουμε χωρίς να Επαναστατούμε;...



~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

TAOΪSM

TAOΪSM
Chapter 16. The Sacred Return: A Journey into the Eternal Stillness
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

BUDDHISM

BUDDHISM
Chapter 16. Pleasure
Monday, 29 September, 2025

Chapter 16. Pleasure

 

The Sacred Path Beyond Attachment: A Journey into the Ineffable

 

In the vast cathedral of existence, where silence speaks louder than words and emptiness overflows with infinite presence, there walks a seeker whose footsteps echo not upon the earth but within the chambers of eternity. This pilgrim of the inner realm has discovered what the ancient sages whispered in the Dhammapada—that the path to liberation winds not through the accumulation of pleasures, but through the sacred act of release, the mystical dissolution of all that binds the soul to the wheel of suffering.

 

The Great Turning Away

 

Like a lotus that blooms in muddy waters yet remains untouched by its surroundings, the awakening soul begins to turn away from the intoxicating nectar of worldly vanity. Where once the seeker pursued the ephemeral butterflies of pleasure, chasing shadows that dance upon the walls of Maya's cave, now emerges a different hunger—a divine yearning that pulls the consciousness inward toward the luminous source of all being.

This turning away is not born of bitterness or rejection, but of a profound recognition that dawns like sunrise over still waters. The soul perceives, with crystalline clarity, that to give oneself to vanity is to scatter one's essence like seeds upon barren ground, while meditation—that sacred communion with the infinite—gathers all fragmented rays of consciousness into a single, blazing point of divine light.

In the depths of contemplative silence, the seeker discovers that what they had mistaken for life's real aim was merely a mirage shimmering in the desert of unconscious existence. The true purpose reveals itself not as acquisition but as surrender, not as grasping but as opening, not as becoming but as simply being—pure, unlimited, eternal being that flows like an underground river beneath all surface turbulence.

 

The Desert of Detachment

 

The path leads the pilgrim into what mystics have called the desert of the soul—a vast, boundless expanse where the familiar landmarks of attachment dissolve into the infinite horizon. Here, in this sacred wasteland, the seeker learns the most paradoxical truth: that to look neither for the pleasant nor the unpleasant is to discover a peace that surpasses all understanding.

Like a master weaver who must first unravel the tangled threads before creating a new tapestry, the soul begins the delicate work of disentanglement. Each thread of desire, each knot of aversion, must be examined with the gentle attention of a gardener tending to rare orchids. The pleasant experiences that once bloomed in the garden of memory are recognized as thorns that pierce the heart when absent; the unpleasant memories that cast shadows across the mind's landscape are seen as storms that lose their power when no longer resisted.

In this process of sacred unweaving, the seeker encounters a profound mystery: that pain arises not from the absence of the pleasant nor the presence of the unpleasant, but from the very act of seeking and avoiding. Like a bird that injures itself against the bars of a cage it has built with its own attachments, the soul discovers that liberation comes not from finding the perfect perch, but from realizing it was always free to fly.

 

The Emptying of Love's Vessel

 

Perhaps nowhere does this journey become more poignant than in the realm of human affection—that tender territory where the heart learns its most difficult lessons. The mystic path reveals an unsettling truth that challenges every romantic notion: that even love, in its possessive form, becomes a golden chain that binds the soul to the wheel of suffering.

This teaching unfolds like a night-blooming cereus, revealing its meaning only to those who wait in patient darkness. The seeker begins to understand that what they called love was often a beautiful form of imprisonment—a gilded cage constructed from need, fear, and the desperate clinging to another's presence. True love, the sages whisper, is like space itself: infinite, embracing all, yet attached to nothing.

The soul learns to distinguish between love that grasps and love that liberates, between affection that binds and compassion that sets free. Like water that takes the shape of any vessel yet remains essentially formless, divine love flows through all relationships without becoming trapped in the narrow channels of personal attachment. This is the love of the mystic—vast as the sky, gentle as morning dew, present everywhere yet belonging nowhere.

When the seeker releases the beloved from the prison of possession, a miracle occurs. Love expands beyond the boundaries of the personal, flowering into universal compassion. The grief that once arose from loss transforms into gratitude for having been a temporary vessel for this cosmic force. Fear, which fed on the possibility of separation, dissolves like morning mist before the sun of understanding.

 

The Alchemy of Desire

 

Deep within this desert of detachment, the pilgrim encounters the various faces of desire—those primal forces that have driven humanity since the dawn of consciousness. Lust reveals itself as a fire that promises warmth but burns the hand that feeds it. Greed shows its true nature as a bottomless well that no amount of water can fill. Each passion, each craving, each desperate reaching for satisfaction outside oneself is seen with the clear vision of one who has stepped back from the theater of human drama.

Yet this seeing is not harsh judgment but gentle recognition, like a parent watching a child chase soap bubbles in a garden. The seeker understands that these desires are not enemies to be conquered but energies to be transformed through the sacred alchemy of awareness. What was once the lead of compulsion becomes, through the philosopher's stone of consciousness, the gold of freedom.

The mystic discovers that freedom from desire does not mean the absence of feeling, but rather the presence of something far greater—a love so complete, a joy so full, that it needs nothing external to sustain itself. This is the paradox that only the heart can understand: in releasing all, one gains everything; in needing nothing, one possesses the universe.

 

The Garden of Virtues

 

As the soul continues its inward journey, it begins to embody what the ancients called the garden of virtues—not as moral accomplishments to be displayed like trophies, but as natural expressions of a consciousness that has remembered its true nature. Virtue and intelligence bloom not through effort but through the removal of obstacles, like a sculptor who reveals the statue by chipping away excess marble.

The seeker who speaks truth does so not from righteousness but from the impossibility of deception when one has seen through the illusion of separateness. Justice flows naturally from a heart that recognizes all beings as facets of the same divine jewel. The business that becomes truly one's own is not the accumulation of possessions or achievements, but the sacred work of polishing the mirror of consciousness until it reflects only pure light.

Such a soul becomes dear to the world not through seeking approval but through embodying a peace that others instinctively recognize as their own deepest nature. Like a clear mountain spring that refreshes all who drink from it, this presence offers something that cannot be named but is universally sought—a taste of the eternal, a glimpse of home.

 

The Upward Stream

 

In the most profound depths of this mystical transformation, something extraordinary occurs. The seeker becomes what the ancient texts call "urdhvamsrotas"—one who is carried upward by the stream of existence itself. Where once the soul swam against the current, struggling to reach some imagined shore, now it surrenders to a flow that was always carrying it toward its ultimate destination.

This surrender is not passive but vibrantly alive, like a leaf dancing on the wind or a flame reaching toward heaven. The mind, once bewildered by the complexities of love and attachment, settles into a crystalline clarity that reflects the ineffable without distortion. Thoughts arise and pass like clouds in an infinite sky, no longer creating weather systems of emotion but simply expressions of the cosmos knowing itself through this particular window of awareness.

The desire for Nirvana—that ineffable state beyond all description—springs up naturally, like a flower opening to the sun. But here lies another paradox: the more intensely this desire burns, the more completely the desirer disappears. In seeking the Absolute, the seeker discovers that the Absolute was never absent, never distant, never other than their own deepest being.

 

The Return to the World

 

The mystic's journey, though it leads through the desert of detachment and up the mountain of transcendence, ultimately completes its circle by returning to the world of form and relationship. But this return is not a falling back into old patterns; it is the return of one who has died to illusion and been reborn in truth.

Like a traveler returning from distant lands with gifts for kinsmen, the awakened soul brings back treasures that cannot be seen but can be felt—the fragrance of inner peace, the warmth of unconditional love, the light of understanding that illuminates without blinding. The good works that such a being has done follow them not as achievements to be claimed but as natural expressions of a heart that has found its way home.

Friends and lovers who greet this returning pilgrim sense something different, something that speaks to their own deepest longing. In the presence of one who has touched the ineffable, others taste the possibility of their own freedom. The very air seems different around such a being—lighter, more spacious, charged with the potential for awakening.

 

The Eternal Homecoming

 

In the end, the mystical path reveals itself not as a journey to some distant destination but as an eternal homecoming—a return to what was never lost, a discovery of what was never hidden, a finding of what was never absent. The seeker realizes that all seeking was itself the very thing that created the illusion of separation from the sought.

This realization dawns gently, like morning light slowly illuminating a landscape that was always there but couldn't be seen in the darkness. The peace that was sought through countless paths is revealed to be the very ground of being itself. The love that was pursued through myriad relationships is discovered to be one's own essential nature. The truth that was studied in countless teachings is recognized as the immediate awareness in which all experience arises.

The pilgrim who began this journey as a seeker of enlightenment completes it as enlightenment itself—not as a personal achievement but as the universe awakening to its own infinite nature through the temporary form of an individual consciousness. In this awakening, all boundaries dissolve, all questions find their answer, and all seeking comes to its natural rest.

And so the circle completes itself, not as an ending but as an endless beginning—for in the realm of the mystic, every moment is both a departure and a return, every breath both a dying and a birth, every heartbeat both a reaching toward and a resting in the ineffable mystery that we have always been, are now, and shall eternally remain. 

 

Ο Ιερός Δρόμος Πέρα από την Προσκόλληση: Ένα Ταξίδι στο Ακατάληπτο

 

Στον απέραντο καθεδρικό ναό της ύπαρξης, όπου η σιωπή μιλάει πιο δυνατά από τις λέξεις και το κενό ξεχειλίζει από άπειρη παρουσία, βαδίζει ένας αναζητητής του οποίου τα βήματα αντηχούν όχι πάνω στη γη αλλά μέσα στους θαλάμους της αιωνιότητας. Αυτός ο προσκυνητής του εσωτερικού βασιλείου έχει ανακαλύψει αυτό που οι αρχαίοι σοφοί ψιθύριζαν στο Dhammapada—ότι ο δρόμος προς την απελευθέρωση δεν περνάει μέσα από τη συσσώρευση απολαύσεων, αλλά μέσα από την ιερή πράξη της απελευθέρωσης, τη μυστικιστική διάλυση όλων όσων δένουν την ψυχή στον τροχό του πόνου.

 

Η Μεγάλη Στροφή Μακριά

 

Όπως ένας λωτός που ανθίζει σε λασπωμένα νερά αλλά παραμένει ανέγγιχτος από το περιβάλλον του, η αφυπνιζόμενη ψυχή αρχίζει να στρέφεται μακριά από το μεθυστικό νέκταρ της κοσμικής ματαιοδοξίας. Εκεί όπου κάποτε ο αναζητητής κυνηγούσε τις εφήμερες πεταλούδες της απόλαυσης, κυνηγώντας σκιές που χορεύουν στους τοίχους της σπηλιάς της Μάγιας, τώρα αναδύεται μια διαφορετική πείνα—μια θεϊκή λαχτάρα που τραβάει τη συνείδηση προς τα μέσα, προς την φωτεινή πηγή όλης της ύπαρξης.

Αυτή η στροφή μακριά δεν γεννιέται από πικρία ή απόρριψη, αλλά από μια βαθιά αναγνώριση που ξημερώνει σαν ανατολή πάνω από ήσυχα νερά. Η ψυχή αντιλαμβάνεται, με κρυστάλλινη διαύγεια, ότι το να δίνεις τον εαυτό σου στη ματαιοδοξία είναι σαν να σκορπίζεις την ουσία σου όπως σπόρους σε άγονη γη, ενώ ο διαλογισμός—αυτή η ιερή κοινωνία με το άπειρο—συγκεντρώνει όλες τις διασκορπισμένες ακτίνες της συνείδησης σε ένα μόνο, φλεγόμενο σημείο θεϊκού φωτός.

Στα βάθη της στοχαστικής σιωπής, ο αναζητητής ανακαλύπτει ότι αυτό που είχε λάθος θεωρήσει ως πραγματικό σκοπό της ζωής ήταν απλώς μια ανταύγεια που τρεμοπαίζει στην έρημο της ασυνείδητης ύπαρξης. Ο αληθινός σκοπός αποκαλύπτεται όχι ως απόκτηση αλλά ως παράδοση, όχι ως αρπαγή αλλά ως άνοιγμα, όχι ως γίνομαι αλλά ως απλώς είμαι—καθαρή, απεριόριστη, αιώνια ύπαρξη που ρέει σαν υπόγειο ποτάμι κάτω από όλη την επιφανειακή αναταραχή.

 

Η Έρημος της Αποσύνδεσης

 

Ο δρόμος οδηγεί τον προσκυνητή σε αυτό που οι μυστικιστές έχουν ονομάσει την έρημο της ψυχής—μια απέραντη, απεριόριστη έκταση όπου τα οικεία σημεία αναφοράς της προσκόλλησης διαλύονται στον άπειρο ορίζοντα. Εδώ, σε αυτή την ιερή ερημιά, ο αναζητητής μαθαίνει την πιο παράδοξη αλήθεια: ότι το να μην ψάχνεις ούτε το ευχάριστο ούτε το δυσάρεστο είναι να ανακαλύπτεις μια ειρήνη που υπερβαίνει κάθε κατανόηση.

Όπως ένας μάστορας υφαντής που πρέπει πρώτα να ξετυλίξει τα μπερδεμένα νήματα πριν δημιουργήσει ένα νέο υφαντό, η ψυχή αρχίζει το λεπτό έργο της αποσύνδεσης. Κάθε νήμα επιθυμίας, κάθε κόμπος αποστροφής, πρέπει να εξεταστεί με την απαλή προσοχή ενός κηπουρού που φροντίζει σπάνιες ορχιδέες. Οι ευχάριστες εμπειρίες που κάποτε άνθιζαν στον κήπο της μνήμης αναγνωρίζονται ως αγκάθια που τρυπούν την καρδιά όταν απουσιάζουν· οι δυσάρεστες μνήμες που ρίχνουν σκιές στο τοπίο του νου φαίνονται ως καταιγίδες που χάνουν τη δύναμή τους όταν δεν αντιστέκονται πια.

Σε αυτή τη διαδικασία της ιερής απούφανσης, ο αναζητητής συναντά ένα βαθύ μυστήριο: ότι ο πόνος προκύπτει όχι από την απουσία του ευχάριστου ούτε από την παρουσία του δυσάρεστου, αλλά από την ίδια την πράξη του ψαξίματος και της αποφυγής. Όπως ένα πουλί που τραυματίζεται στα κάγκελα ενός κλουβιού που έχει χτίσει με τις δικές του προσκολλήσεις, η ψυχή ανακαλύπτει ότι η απελευθέρωση έρχεται όχι από την εύρεση της τέλειας κούρνιας, αλλά από την συνειδητοποίηση ότι ήταν πάντα ελεύθερη να πετάξει.

 

Το Άδειασμα του Δοχείου της Αγάπης

 

Ίσως πουθενά αυτό το ταξίδι δεν γίνεται πιο συγκινητικό από ό,τι στο βασίλειο της ανθρώπινης στοργής—εκείνη η τρυφερή περιοχή όπου η καρδιά μαθαίνει τα πιο δύσκολα μαθήματά της. Ο μυστικιστικός δρόμος αποκαλύπτει μια ανησυχητική αλήθεια που προκαλεί κάθε ρομαντική έννοια: ότι ακόμα και η αγάπη, στην κτητική της μορφή, γίνεται μια χρυσή αλυσίδα που δένει την ψυχή στον τροχό του πόνου.

Αυτή η διδασκαλία ξεδιπλώνεται σαν ένα νυχτερινό cereus που ανθίζει, αποκαλύπτοντας το νόημά του μόνο σε όσους περιμένουν υπομονετικά στο σκοτάδι. Ο αναζητητής αρχίζει να καταλαβαίνει ότι αυτό που αποκαλούσε αγάπη ήταν συχνά μια όμορφη μορφή φυλάκισης—ένα χρυσωμένο κλουβί κατασκευασμένο από ανάγκη, φόβο και την απελπισμένη προσκόλληση στην παρουσία ενός άλλου. Η αληθινή αγάπη, ψιθυρίζουν οι σοφοί, είναι σαν τον ίδιο τον χώρο: άπειρη, αγκαλιάζοντας τα πάντα, αλλά προσκολλημένη σε τίποτα.

Η ψυχή μαθαίνει να διακρίνει μεταξύ αγάπης που αρπάζει και αγάπης που απελευθερώνει, μεταξύ στοργής που δένει και συμπόνιας που ελευθερώνει. Όπως το νερό που παίρνει το σχήμα οποιουδήποτε δοχείου αλλά παραμένει ουσιαστικά άμορφο, η θεϊκή αγάπη ρέει μέσα από όλες τις σχέσεις χωρίς να παγιδεύεται στα στενά κανάλια της προσωπικής προσκόλλησης. Αυτή είναι η αγάπη του μυστικιστή—απέραντη σαν τον ουρανό, απαλή σαν πρωινή δροσιά, παρούσα παντού αλλά μη ανήκουσα πουθενά.

Όταν ο αναζητητής απελευθερώνει τον αγαπημένο από τη φυλακή της κατοχής, συμβαίνει ένα θαύμα. Η αγάπη επεκτείνεται πέρα από τα όρια του προσωπικού, ανθίζοντας σε παγκόσμια συμπόνια. Η θλίψη που κάποτε προερχόταν από την απώλεια μεταμορφώνεται σε ευγνωμοσύνη για το ότι υπήρξε προσωρινό δοχείο για αυτή την κοσμική δύναμη. Ο φόβος, που τρεφόταν από την πιθανότητα του χωρισμού, διαλύεται σαν πρωινή ομίχλη μπροστά στον ήλιο της κατανόησης.

 

Η Αλχημεία της Επιθυμίας

 

Βαθιά μέσα σε αυτή την έρημο της αποσύνδεσης, ο προσκυνητής συναντά τα διάφορα πρόσωπα της επιθυμίας—αυτές τις πρωταρχικές δυνάμεις που έχουν οδηγήσει την ανθρωπότητα από την αυγή της συνείδησης. Η λαγνεία αποκαλύπτει τον εαυτό της ως φωτιά που υπόσχεται ζεστασιά αλλά καίει το χέρι που την τρέφει. Η απληστία δείχνει την αληθινή της φύση ως πηγάδι χωρίς πάτο που κανένα ποσό νερού δεν μπορεί να γεμίσει. Κάθε πάθος, κάθε λαχτάρα, κάθε απελπισμένη προσέγγιση για ικανοποίηση έξω από τον εαυτό είναι ορατή με την καθαρή όραση ενός που έχει απομακρυνθεί από το θέατρο του ανθρώπινου δράματος.

Ωστόσο, αυτή η όραση δεν είναι σκληρή κρίση αλλά απαλή αναγνώριση, σαν γονιός που παρακολουθεί ένα παιδί να κυνηγάει σαπουνόφουσκες σε έναν κήπο. Ο αναζητητής καταλαβαίνει ότι αυτές οι επιθυμίες δεν είναι εχθροί που πρέπει να κατακτηθούν αλλά ενέργειες που πρέπει να μεταμορφωθούν μέσω της ιερής αλχημείας της επίγνωσης. Αυτό που ήταν κάποτε το μολύβι της καταναγκαστικότητας γίνεται, μέσω της φιλοσοφικής πέτρας της συνείδησης, το χρυσάφι της ελευθερίας.

Ο μυστικιστής ανακαλύπτει ότι η ελευθερία από την επιθυμία δεν σημαίνει την απουσία συναισθήματος, αλλά μάλλον την παρουσία κάτι πολύ μεγαλύτερου—μιας αγάπης τόσο πλήρους, μιας χαράς τόσο γεμάτης, που δεν χρειάζεται τίποτα εξωτερικό για να συντηρηθεί. Αυτό είναι το παράδοξο που μόνο η καρδιά μπορεί να καταλάβει: στο να απελευθερώνεις τα πάντα, κερδίζεις τα πάντα· στο να μην χρειάζεσαι τίποτα, κατέχεις το σύμπαν.

 

Ο Κήπος των Αρετών

 

Καθώς η ψυχή συνεχίζει το εσωτερικό της ταξίδι, αρχίζει να ενσαρκώνει αυτό που οι αρχαίοι ονόμαζαν τον κήπο των αρετών—όχι ως ηθικά επιτεύγματα που εκτίθενται σαν τρόπαια, αλλά ως φυσικές εκφράσεις μιας συνείδησης που έχει θυμηθεί την αληθινή της φύση. Η αρετή και η νοημοσύνη ανθίζουν όχι μέσω προσπάθειας αλλά μέσω της αφαίρεσης εμποδίων, σαν γλύπτης που αποκαλύπτει το άγαλμα σμιλεύοντας το περιττό μάρμαρο.

Ο αναζητητής που μιλάει την αλήθεια το κάνει όχι από δικαιοσύνη αλλά από την αδυναμία εξαπάτησης όταν έχει δει μέσα από την ψευδαίσθηση της χωριστικότητας. Η δικαιοσύνη ρέει φυσικά από μια καρδιά που αναγνωρίζει όλα τα όντα ως πλευρές του ίδιου θεϊκού κοσμήματος. Η επιχείρηση που γίνεται πραγματικά δική σου δεν είναι η συσσώρευση περιουσιών ή επιτευγμάτων, αλλά το ιερό έργο του γυαλίσματος του καθρέφτη της συνείδησης μέχρι να αντανακλά μόνο καθαρό φως.

Μια τέτοια ψυχή γίνεται αγαπητή στον κόσμο όχι μέσω αναζήτησης έγκρισης αλλά μέσω ενσάρκωσης μιας ειρήνης που οι άλλοι ενστικτωδώς αναγνωρίζουν ως τη δική τους βαθύτερη φύση. Όπως μια καθαρή πηγή βουνού που δροσίζει όλους όσους πίνουν από αυτήν, αυτή η παρουσία προσφέρει κάτι που δεν μπορεί να ονομαστεί αλλά αναζητείται παγκόσμια—μια γεύση του αιώνιου, μια ματιά του σπιτιού.

 

Το Ρεύμα προς τα Πάνω

 

Στα πιο βαθιά βάθη αυτής της μυστικιστικής μεταμόρφωσης, συμβαίνει κάτι εξαιρετικό. Ο αναζητητής γίνεται αυτό που τα αρχαία κείμενα ονομάζουν "urdhvamsrotas"—ένας που μεταφέρεται προς τα πάνω από το ίδιο το ρεύμα της ύπαρξης. Εκεί όπου κάποτε η ψυχή κολυμπούσε ενάντια στο ρεύμα, αγωνιζόμενη να φτάσει σε κάποια φανταστική ακτή, τώρα παραδίδεται σε ένα ρεύμα που πάντα την μετέφερε προς τον τελικό της προορισμό.

Αυτή η παράδοση δεν είναι παθητική αλλά ζωντανή, σαν φύλλο που χορεύει στον άνεμο ή φλόγα που υψώνεται προς τον ουρανό. Ο νους, κάποτε μπερδεμένος από τις πολυπλοκότητες της αγάπης και της προσκόλλησης, εγκαθίσταται σε μια κρυστάλλινη διαύγεια που αντανακλά το ακατάληπτο χωρίς παραμόρφωση. Οι σκέψεις αναδύονται και περνούν σαν σύννεφα σε άπειρο ουρανό, μην δημιουργώντας πια καιρικά συστήματα συναισθημάτων αλλά απλώς εκφράσεις του σύμπαντος που γνωρίζει τον εαυτό του μέσα από αυτό το συγκεκριμένο παράθυρο της επίγνωσης.

Η επιθυμία για Νιρβάνα—εκείνη η ακατάληπτη κατάσταση πέρα από κάθε περιγραφή—αναδύεται φυσικά, σαν λουλούδι που ανοίγει στον ήλιο. Αλλά εδώ κρύβεται άλλο ένα παράδοξο: όσο πιο έντονα καίει αυτή η επιθυμία, τόσο πιο πλήρως εξαφανίζεται ο επιθυμών. Στο να ψάχνει το Απόλυτο, ο αναζητητής ανακαλύπτει ότι το Απόλυτο δεν ήταν ποτέ απουσιάζον, ποτέ μακρινό, ποτέ άλλο από την δική του βαθύτερη ύπαρξη.

 

Η Επιστροφή στον Κόσμο

 

Το ταξίδι του μυστικιστή, παρόλο που οδηγεί μέσα από την έρημο της αποσύνδεσης και πάνω στο βουνό της υπέρβασης, τελικά ολοκληρώνει τον κύκλο του επιστρέφοντας στον κόσμο της μορφής και των σχέσεων. Αλλά αυτή η επιστροφή δεν είναι πτώση πίσω σε παλιά μοτίβα· είναι η επιστροφή ενός που έχει πεθάνει στην ψευδαίσθηση και έχει ξαναγεννηθεί στην αλήθεια.

Όπως ένας ταξιδιώτης που επιστρέφει από μακρινές χώρες με δώρα για τους συγγενείς, η αφυπνισμένη ψυχή φέρνει πίσω θησαυρούς που δεν φαίνονται αλλά γίνονται αισθητοί—το άρωμα της εσωτερικής ειρήνης, τη ζεστασιά της άνευ όρων αγάπης, το φως της κατανόησης που φωτίζει χωρίς να τυφλώνει. Τα καλά έργα που ένα τέτοιο ον έχει κάνει το ακολουθούν όχι ως επιτεύγματα που διεκδικούνται αλλά ως φυσικές εκφράσεις μιας καρδιάς που έχει βρει τον δρόμο για το σπίτι.

Φίλοι και εραστές που χαιρετούν αυτόν τον επιστρέφοντα προσκυνητή αισθάνονται κάτι διαφορετικό, κάτι που μιλάει στη δική τους βαθύτερη λαχτάρα. Στην παρουσία ενός που έχει αγγίξει το ακατάληπτο, οι άλλοι γεύονται τη δυνατότητα της δικής τους ελευθερίας. Ο ίδιος ο αέρας φαίνεται διαφορετικός γύρω από ένα τέτοιο ον—πιο ελαφρύς, πιο ευρύχωρος, φορτισμένος με την δυνατότητα αφύπνισης.

 

Η Αιώνια Επιστροφή στο Σπίτι

 

Στο τέλος, ο μυστικιστικός δρόμος αποκαλύπτει τον εαυτό του όχι ως ταξίδι σε κάποιο μακρινό προορισμό αλλά ως αιώνια επιστροφή στο σπίτι—μια επιστροφή σε αυτό που δεν χάθηκε ποτέ, μια ανακάλυψη αυτού που δεν κρύφτηκε ποτέ, μια εύρεση αυτού που δεν απουσίαζε ποτέ. Ο αναζητητής συνειδητοποιεί ότι όλο το ψάξιμο ήταν το ίδιο το πράγμα που δημιουργούσε την ψευδαίσθηση του χωρισμού από το ζητούμενο.

Αυτή η συνειδητοποίηση ξημερώνει απαλά, σαν πρωινό φως που σιγά-σιγά φωτίζει ένα τοπίο που ήταν πάντα εκεί αλλά δεν μπορούσε να φανεί στο σκοτάδι. Η ειρήνη που αναζητήθηκε μέσα από αμέτρητους δρόμους αποκαλύπτεται ως το ίδιο το έδαφος της ύπαρξης. Η αγάπη που κυνηγήθηκε μέσα από μυριάδες σχέσεις ανακαλύπτεται ως η δική σου ουσιαστική φύση. Η αλήθεια που μελετήθηκε σε αμέτρητες διδασκαλίες αναγνωρίζεται ως η άμεση επίγνωση στην οποία αναδύεται όλη η εμπειρία.

Ο προσκυνητής που ξεκίνησε αυτό το ταξίδι ως αναζητητής του φωτισμού το ολοκληρώνει ως φωτισμός ο ίδιος—όχι ως προσωπικό επίτευγμα αλλά ως το σύμπαν που αφυπνίζεται στη δική του άπειρη φύση μέσα από την προσωρινή μορφή μιας ατομικής συνείδησης. Σε αυτή την αφύπνιση, όλα τα όρια διαλύονται, όλες οι ερωτήσεις βρίσκουν την απάντησή τους, και όλο το ψάξιμο έρχεται στη φυσική του ανάπαυση.

Και έτσι ο κύκλος ολοκληρώνεται, όχι ως τέλος αλλά ως ατελείωτη αρχή—γιατί στο βασίλειο του μυστικιστή, κάθε στιγμή είναι τόσο μια αναχώρηση όσο και μια επιστροφή, κάθε αναπνοή τόσο ένας θάνατος όσο και μια γέννηση, κάθε χτύπος καρδιάς τόσο μια προσέγγιση προς όσο και μια ανάπαυση στο ακατάληπτο μυστήριο που πάντα ήμασταν, είμαστε τώρα, και θα παραμείνουμε αιώνια.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

VEDANTA

VEDANTA
Viveka Chudamani, by Adi Sankaracharya, 1-5
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

jKRISHNAMURTI

jKRISHNAMURTI
The Only Revolution / India: 15. The Timeless Gaze: A Journey into Pure Contemplation
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

RELIGION

RELIGION
15. The Ineffable Path: Toward the Experiential Heart of Reality
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Quotes

Constantinos’s quotes


"A "Soul" that out of ignorance keeps making mistakes is like a wounded bird with helpless wings that cannot fly high in the sky."— Constantinos Prokopiou

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Copyright

Copyright © Esoterism Academy 2010-2025. All Rights Reserved .

Intellectual property rights


The entire content of our website, including, but not limited to, texts, news, graphics, photographs, diagrams, illustrations, services provided and generally any kind of files, is subject to intellectual property (copyright) and is governed by the national and international provisions on Intellectual Property, with the exception of the expressly recognized rights of third parties.
Therefore, it is expressly prohibited to reproduce, republish, copy, store, sell, transmit, distribute, publish, perform, "download", translate, modify in any way, in part or in summary, without the express prior written consent of the Foundation. It is known that in case the Foundation consents, the applicant is obliged to explicitly refer via links (hyperlinks) to the relevant content of the Foundation's website. This obligation of the applicant exists even if it is not explicitly stated in the written consent of the Foundation.
Exceptionally, it is permitted to individually store and copy parts of the content on a simple personal computer for strictly personal use (private study or research, educational purposes), without the intention of commercial or other exploitation and always under the condition of indicating the source of its origin, without this in any way implies a grant of intellectual property rights.
It is also permitted to republish material for purposes of promoting the events and activities of the Foundation, provided that the source is mentioned and that no intellectual property rights are infringed, no trademarks are modified, altered or deleted.
Everything else that is included on the electronic pages of our website and constitutes registered trademarks and intellectual property products of third parties is their own sphere of responsibility and has nothing to do with the website of the Foundation.

Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας

Το σύνολο του περιεχομένου του Δικτυακού μας τόπου, συμπεριλαμβανομένων, ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, των κειμένων, ειδήσεων, γραφικών, φωτογραφιών, σχεδιαγραμμάτων, απεικονίσεων, παρεχόμενων υπηρεσιών και γενικά κάθε είδους αρχείων, αποτελεί αντικείμενο πνευματικής ιδιοκτησίας (copyright) και διέπεται από τις εθνικές και διεθνείς διατάξεις περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας, με εξαίρεση τα ρητώς αναγνωρισμένα δικαιώματα τρίτων.

Συνεπώς, απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή, αποθήκευση, πώληση, μετάδοση, διανομή, έκδοση, εκτέλεση, «λήψη» (download), μετάφραση, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά η περιληπτικά χωρίς τη ρητή προηγούμενη έγγραφη συναίνεση του Ιδρύματος. Γίνεται γνωστό ότι σε περίπτωση κατά την οποία το Ίδρυμα συναινέσει, ο αιτών υποχρεούται για την ρητή παραπομπή μέσω συνδέσμων (hyperlinks) στο σχετικό περιεχόμενο του Δικτυακού τόπου του Ιδρύματος. Η υποχρέωση αυτή του αιτούντος υφίσταται ακόμα και αν δεν αναγραφεί ρητά στην έγγραφη συναίνεση του Ιδρύματος.

Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η μεμονωμένη αποθήκευση και αντιγραφή τμημάτων του περιεχομένου σε απλό προσωπικό υπολογιστή για αυστηρά προσωπική χρήση (ιδιωτική μελέτη ή έρευνα, εκπαιδευτικούς σκοπούς), χωρίς πρόθεση εμπορικής ή άλλης εκμετάλλευσης και πάντα υπό την προϋπόθεση της αναγραφής της πηγής προέλευσής του, χωρίς αυτό να σημαίνει καθ’ οιονδήποτε τρόπο παραχώρηση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

Επίσης, επιτρέπεται η αναδημοσίευση υλικού για λόγους προβολής των γεγονότων και δραστηριοτήτων του Ιδρύματος, με την προϋπόθεση ότι θα αναφέρεται η πηγή και δεν θα θίγονται δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, δεν θα τροποποιούνται, αλλοιώνονται ή διαγράφονται εμπορικά σήματα.

Ό,τι άλλο περιλαμβάνεται στις ηλεκτρονικές σελίδες του Δικτυακού μας τόπου και αποτελεί κατοχυρωμένα σήματα και προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας τρίτων ανάγεται στη δική τους σφαίρα ευθύνης και ουδόλως έχει να κάνει με τον Δικτυακό τόπο του Ιδρύματος.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~