Wednesday, May 18, 2011

Πύρρων… και το πρόβλημα της γνώσης


(Τιμή στον Μεγάλο Έλληνα που μας οδήγησε στην Βέβαιη Γνώση του Είναι).

Οι ιστορικοί της φιλοσοφίας και οι διάφοροι ερευνητές μη κατανοώντας ούτε τα μισά από όσα δίδαξε ο Πύρρων (όσα είπε κι όσα μετέδωσε στους μαθητές του… αφού δεν έγραψε τίποτα…), αγνοώντας τον πυρήνα της διδασκαλίας του, του αποδίδουν θέσεις που δεν υποστήριξε, διαστρεβλώνουν τις απόψεις του, και βρίσκουν θετικό περιεχόμενο ή αρνητικά χαρακτηριστικά στις αντιλήψεις του (κατά το μέτρο της κατανόησης ή μη κατανόησής τους…)…
Στην πραγματικότητα, ο Πύρρων, εισηγητής του Σκεπτικισμού, υπήρξε μαζί με τους άλλους μεγάλους φιλοσόφους της αρχαιότητας (το ίδιο μεγάλος κι αυτός), τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Ζήνωνα, τον Επίκουρο… αναζητητής του «Είναι», της «Βέβαιης Γνώσης», της «Αλήθειας»…
Ο Πύρρων, έχοντας πλατιά φιλοσοφική παιδεία (είναι γνώστης της Σωκρατικής Παράδοσης, του Πλάτωνα, του Δημόκριτου… αλλά και της περσικής κοσμοθεωρίας και των ινδικών φιλοσοφικών αντιλήψεων, που γνώρισε όταν ακολούθησε τον Αλέξανδρο στην εκστρατεία του στην Ανατολή…), αναζητά το Ασφαλές Θεμέλιο του Είναι και της Βέβαιης Γνώσης, στην Συνείδηση, στην Επίγνωση, στην οποία οντολογία, γνωσιολογία και ζωή ταυτίζονται…
Για να φτάσει όμως ο Πύρρων (ο άνθρωπος,  ο κάθε άνθρωπος) στην Πλήρη Οντολογική Ολοκλήρωση, στην Βέβαιη Γνώση του Είναι, στην Αληθινή Ζωή, που εξωτερικά ονομάζει «αταραξία» (το «τέλος ου χάριν πάντα πράττεται», το «έσχατον των ορεκτών»), και ορίζει σαν εσωτερική νοητική ειρήνη, θα πρέπει να ανυψωθεί πάνω από τον κόσμο των φαινομένων…
Ο κόσμος έξω από την Συνείδηση είναι ένας κόσμος φαινομένων. Η αντίληψη με την βοήθεια των αισθήσεων μπορεί να βεβαιώσει όχι «τι είναι», αλλά  «τι φαίνεται»,  με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Έτσι η «ακαταληψία» (που αναφέρεται στον κόσμο των αισθήσεων) έχει την έννοια της ορθής τοποθέτησης απέναντι στον κόσμο (να τον αναγνωρίσουμε σαν φαινόμενο), κι όχι απόλυτη ή μηδενιστική άρνηση του εξωτερικού κόσμου. Τίποτα δεν μας εμποδίζει να «γνωρίσουμε» τον κόσμο σαν φαινόμενο (στο μέτρο που επιθυμούμε)…
Ούτε η διάνοια, η δια-σκεπτική γνώση, μπορεί να θεωρηθεί ασφαλές όργανο για να φτάσουμε στην «βέβαιη γνώση». Όλες οι αντιλήψεις είναι ανθρώπινες κατασκευές που στηρίζονται σε δεδομένα, σε πληροφορίες, συνδυασμό πληροφοριών, κλπ. Κάθε πραγματικότητα μπορεί να ερμηνευθεί κι «έτσι κι αλλιώς» (σύμφωνα με την αμφίσημη λογική του ανθρώπου)… Έτσι η Συνείδηση θα πρέπει να τηρεί αποστάσεις από την βεβαίωση μίας αντίληψης. Η «εποχή» από τα διανοητικά αντικείμενα έχει την έννοια της επιφύλαξης κι όχι της στείρας άρνησης να σκεπτόμαστε, να αντιλαμβανόμαστε, να γνωρίζουμε. Απλά πρέπει να κατανοήσουμε ότι υιοθετώντας μία άποψη δεν αναιρείται η «αλήθεια» της αντίθετής της… Η «εποχή», σαν «στάσις διανοίας», κατά την οποία «ούτε θέτουμε, ούτε αίρουμε» είναι υπέρβαση της δυϊστικής σκέψης, θεώρηση της πραγματικότητας (των πραγμάτων) από μία ανώτερη σκοπιά. Η αναστολή της κρίσης εξαιτίας της «ισοσθένειας» των αντιτιθέμενων όψεων της πραγματικότητας οδηγεί στην υπέρβαση της δυϊστικής αντίληψης, όχι στην μη αντίληψη, στην αναισθησία, στην άγνοια των φαινομένων. Η σκέψη οδηγείται έτσι σε μία ανώτερη, πλατύτερη, «νέα» αντίληψη…
Πιο ψηλά κι από την διάνοια, η διερεύνηση των δυνατοτήτων της Συνείδησης, που Υπάρχει και Διερευνά κι Αντιλαμβάνεται, αδυνατώντας  να προσδιορίσει χαρακτηριστικά, ιδιότητες, μην έχοντας καμία πραγματική βάση να στηριχτεί οδηγεί την Συνείδηση στην «παραίτηση» από όλες τις καταδικασμένες προσπάθειες… Αυτό οδηγεί όχι  στην αφασία και στο σκοτάδι αλλά στο ξαφνικό φωτισμό της Συνείδησης που ατενίζει υπό «νέο φως» την πραγματικότητα, από μία νέα ανώτερη πλατύτερη σκοπιά… Η ίδια η Συνείδηση αποτελεί ένα οντολογικό μυστήριο, μία γνωσιολογική αδυναμία μέσω της δια-σκεπτικής διάνοιας, και αφετηρία μίας πιο εσωτερικής, πιο φωτισμένης ζωής… Η υπέρτατη παραίτηση από κάθε αδύνατη αναζήτηση οδηγεί από μόνη της στην «αταραξία», στην αληθινή ζωή κι ευδαιμονία. Ο Σοφός που φτάνει αυτό το ιδανικό, υπερβαίνει τον κόσμο των φαινομένων, εισέρχεται στο βασίλειο της πραγματικότητας, και ζει (σαν θεός) μίαν άλλη εσωτερική ζωή, Βιώνοντας το Είναι, χωρίς ιδιότητες και χωρίς εξωτερικούς περιορισμούς…
Περνώντας σταδιακά, από την εξωτερική «ακαταληψία» στην διανοητική «εποχή» και τελικά στην εσωτερική «αταραξία», ο Σοφός οδηγείται στο Αληθινό Είναι, στην Αληθινή Γνώση του Είναι, του Χωρίς Ιδιότητες, στην Αληθινή Εσωτερική Ζωή… Αυτό που συναντά ο Σοφός Εντός του , στο Βάθος της Ύπαρξής του, στην Ίδια την Συνείδησή του, είναι μία Ζωντανή Πραγματικότητα Πλατύτερη από όλα η Οποία τα Περικλείνει όλα Μέσα Της,  κι όχι ένα κενό… Ο Σοφός, βιώνοντας το Εσωτερικό Είναι, που είναι πέρα από τα νοητικά φαινόμενα και τα εξωτερικά φαινόμενα Ζει Μία Πραγματικότητα πέραν της υλικής ζωής η οποία δεν έχει πιά καμία ισχύ πάνω του και καμία σημασία («μηδέν διαφέρειν ζην ή τεθνάναι»)…
Το Αγαθόν του Πλάτωνα, το Ακίνητο Κινούν του Αριστοτέλη, ο Λόγος των Στωικών, κι η Επικούρεια Πραγματικότητα βιώνονται από τον Πύρρωνα και τους αρχαίους σκεπτικούς με ένα άλλο τρόπο εξίσου όμως φιλοσοφημένο και πειθαρχημένο… Ο Πύρρων είχε το ίδιο υψηλό ιδανικό, όπως όλοι οι μεγάλοι έλληνες φιλόσοφοι, και δεν περιορίζεται σε ένα αφελή εξωτερικό αγνωστικισμό σε σχέση με τον εξωτερικό κόσμο.  Όσοι αντιλαμβάνονται την φιλοσοφία του Πύρρωνα με αυτό τον τελευταίο τρόπο, αγνοούν τον Πραγματικό Πύρρωνα και μιλούν απλά για τον «Πύρρωνα όπως τον αντιλαμβάνονται» με την περιορισμένη νοημοσύνη τους…
Θα έπρεπε να μελετάμε, να κατανοούμε και να τιμούμε τους μεγάλους άνδρες, σαν τον Πύρρωνα, να επωφελούμαστε από την Σοφία τους κι όχι ( χωρίς οι ίδιοι να έχουμε προσφέρει τίποτα στην ανθρωπότητα) να θάβουμε την μεγαλοσύνη… Ο Πύρρων ανήκει στους αθάνατους… αλλά στην ιστορία της φιλοσοφίας αδικείται, αγνοείται, ή παρερμηνεύεται, όχι από τους αληθινούς φιλοσόφους αλλά από την ακαδημαϊκή ανοησία και τον συρφετό της διανόησης…